oscurèssere , vrb: oscurèssiri Definitzione
fàere o essire iscuru, note, iscurigare
Sinònimos e contràrios
iscurèssere,
oscuressire,
iscorigai
| ctr.
abbrèschere
Frases
altzat su sole divinu sos astros oscuressendhe
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
faire nuit,
quand la nuit commence à tomber
Ingresu
to darken
Ispagnolu
obscurecer,
anochecer
Italianu
oscurare,
farsi bùio
Tedescu
dunkeln,
dunkel werden.
papuinàre , vrb: pupuinare,
purpuinare Definitzione
calare o fàere a popoine, a pruinedhu, fàere a farra (nau de sa linna)
Sinònimos e contràrios
farratzai,
infarraciai,
pipionire,
pubujonare
Frases
a mie si m'est papuinanne totu sa cosa durche ◊ sa càscia betza est frundhida in su cortile, pupuinada ◊ cussa trae totu pupuinada nos ndhe falat subra!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se vermouler
Ingresu
to get worm-eaten
Ispagnolu
carcomer
Italianu
intarlare
Tedescu
wurmstichig werden.
scaravangiài , vrb: iscrafangiai*,
scrafangiai Definitzione
su si apèrrere a pígiu de fora, fàere tzacaduras pagu fundudas, crepaduras, nau mescamente de sa pasta cun su frammentu bene aghedada e de su pane modhe cotu; fàere a tzirbisas, nau de s’orrobba chistia posta male, ammurigonada, ma fintzes de is murros candho unu est acanta a prànghere; crepare de su erríere
Sinònimos e contràrios
afilai,
cheprinare,
crebulare,
sacai,
spreciai
/
acarrongiai,
afrangillonai,
afrascillonai,
aggraminzonare,
aggruncire,
apigiare,
arruntzai,
atavellai,
atribuntzire,
cipirodhare,
frongire
/
ischerchedhare
Frases
su mustàciu bèni trabballau si scrafàngiat in pícius candu est cotu ◊ sa figu est totu scrafangiada de cantu est cota ◊ scrafangiada che civraxu axedu siast!
2.
custus pannus si funt scrafangiaus
3.
no bengas allirga cun cuss'arrisu scaravangiau, o morti! ◊ gi ses arriendi pagu: scrafangiau ses?!
Tradutziones
Frantzesu
se crevasser,
fendre
Ingresu
to crack,
to get chapped
Ispagnolu
hender,
agrietar
Italianu
fèndersi,
screpolarsi
Tedescu
sich spalten,
bersten,
rissig werden.
stantissài , vrb: istantissai* Definitzione
nau de cosa de papare, pèrdere sa perfetzione sua, pèrdere su sabore suo, su sabore bonu; nau de ccn., essire un'ibbambiau
Sinònimos e contràrios
istantiare
Frases
su grandu calori stantissat is ous
Tradutziones
Frantzesu
moisir,
se gâter
Ingresu
to stale
Ispagnolu
desabrir,
desazonar
Italianu
invietire
Tedescu
alt werden,
ranzig werden.
stramutíri , vrb Definitzione
cambiare colore in cara po assíchidu o àtera timoria manna de comente si arretirat su sàmbene e fintzes coment'e immadoinare, pèrdere is atuamentos
Sinònimos e contràrios
istrementire
/
irgrisire,
istramudire*
Tradutziones
Frantzesu
pâlir,
assommer
Ingresu
to turn white
Ispagnolu
empalidecer,
demudarse
Italianu
sbiancare,
stramortire
Tedescu
blaß werden,
in Ohnmacht fallen.
tosconàre , vrb Definitzione
essire tosconosu, de sabore e fragu malu, coment'e guastandhosi (nau mescamente de su lardu, de s'ógiu porchinu candho si faet grogo); pònnere o pigare toscu
Sinònimos e contràrios
asseai
/
abbelenare,
alluae,
atosicai
Frases
su lardu si tosconat ◊ s'ozu de s'olia si tramudat de isterzu pro lu chirriare de sa fundhana ca sinono si tosconat
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rancir
Ingresu
to go rancid
Ispagnolu
ranciar
Italianu
irrancidire
Tedescu
ranzig werden.