apicaméntu , nm Definition su apicai, su trebballu de apicare cosa (meda), genia de costuma po sa cojuada noa Sentences su domínigu innantis de s'isposóriu nci fut s'apicamentu de s'arrobba, andànt totus is parentis e fadiant su letu e totu is cosas e fadiant festa.
apicapísinu , nm Definition impicu, genia de giogu.
apicàre, apicàri apicài
apicarròne , nm Definition bellei, prendha de apicare in dossu Synonyms e antonyms apicàglia.
apicastérgiu , nm Definition genia de parastàgiu po chistire is pratos límpios e àteru istrégiu de coghina; in su cuile, istante, frucàgiu Synonyms e antonyms apicaverràmini, fascellau, barastazu, piatera Etymon srd.
apicàta , nf Definition pesada, logu po passare chi faet andhandho e artziandho Synonyms e antonyms alciada, altzadòglia, ampuada, ficada, muntada, petorru, picada, pigadorza, pugiada | ctr. cabada, falada, pénnita Sentences currenne in sos gurutos de s'apicata fachiant sa frúschita!…◊ fit artziandhe in sas apicatas avia de su monte 2. su contare suo iscurret fàtzile chene apicatas e ne pénnitas (B.Bandinu) Etymon srd.
apicaverràmini , nm Definition coment'e unu móbbile, tàulas postas in su muru po apicare pingiadas, ischidones, crobetores, terudhas e àteros istrègios mannos Synonyms e antonyms apicastérgiu, fascellau, barastazu, piatera Etymon srd.
apichedhài, apichedhàre , vrb: apicuedhai Definition
artzare in logu malu, andhare in artziada meda, a in artu
Synonyms e antonyms
acadhai,
aperricare,
aperrociai,
apicai,
apicocai,
apiculai,
apilicare,
apitzuligare
Sentences
si apichedhat in dónnia logu ◊ mi apichedho a s'iscala ◊ su mari andat e torrat, si apicuedhat in s'arena ◊ mi nci seu apichedhau a una mata ◊ nci fia apichedhada dèu puru a monti ◊ nci apicuedhastis a pícius de is matas de s'ocalitu
Etymon
srd.
Translations
French
grimper
English
to climb (up)
Spanish
trepar
Italian
arrampicarsi
German
klettern.
apichedhósu , agt Definition
chi si apichedhat, chi si che imbodhigat a calecuna cosa e àrtziat a in artu (nau de erbas o linnas chi faent a cannàile)
Sentences
sa crocoriga est un'erba apichedhosa
Etymon
srd.
Translations
French
grimpant
English
climbing
Spanish
trepador
Italian
rampicante
German
kletternd.
apichetàre , vrb Definition pònnere o fichire pichetos Synonyms e antonyms acerbonai, arradicare, arrochitare, cradiare, impalai Etymon srd.
apíchi , avb Definition a bíere si… Synonyms e antonyms abbissi Sentences sos pegos malàidos apo provau a dhos lassare a bíere apichi si sanant.
apichiàre , vrb Definition pònnere aficu mannu a calecuna cosa, su si pònnere cun cabu, cun atentzione, cun apentu Synonyms e antonyms impiciai, remenare Sentences mi so apichiadu e l'apo frinta 2. cust'ómine fit gosi apichiadu chi no at mancu artziadu sa conca candho est lómpiu su printzipedhu (A.Deplano)◊ est unu pitzinnu apichiadu a s'istúdiu.
apichionàdu , pps, agt Definition de apichionare; chi tenet disígiu mannu, ispédhiu de ccn. cosa Synonyms e antonyms apilliadu spedhiosu 2. mamma nos comporaiat sa merendha pro iscola, onzi die una cosa divessa ca no aiamus de istare apichionados (S.Saba)◊ zia mi cheriat torra, ndhe fit apichionada e mi lu naraiat de continu.
apichionàre , vrb: apiconiare Definition pònnere apicónias, apicàllios; fintzes disigiare / su pps. apiconiadu nau de ccn. = chi est apedhiau, disigiosu, in s'ibertu de calecuna cosa 2. a ite cosa ti apichionas tue? Etymon srd.
apichiónu , nm Definition cosa licante, chi praghet meda, cosa de apédhiu, ma fintzes solu cosa a papare Synonyms e antonyms licantzadoria / abbicónia 2. su maridu est tuchendhe a triballu e sa muzere li at preparadu su pannitzu chin s'apichionu Etymon srd.
apichirichinàre , vrb Definition pònnere, ammuntonare cosa a s'afaiu, a brétiu, fàere pichirichinos.
apichiriónu , nm Definition
su istare apitu o apedhiaos a calecuna cosa o a ccn. chi praghet prus de un'àtera o de un'àteru
Etymon
srd.
Translations
French
accrochage,
attachement
English
attaching
Spanish
apego
Italian
attaccaménto (psicologico)
German
Anhänglichkeit.
apichirriàu , agt Synonyms e antonyms
amantiosu,
intinnadu
Sentences
gei ses apichirriau a cussa computera… fidau e atacau a sa computera ses!
Translations
French
passionné
English
passionate
Spanish
apasionado
Italian
appassionato
German
leidenschaftlich.
apíchiu , nm Definition cabu, interessamentu o contivígiu chi si dhue ponet faendho sa cosa Synonyms e antonyms aficu, apentu, imprastu Sentences mi at cussizadu de mi pònnere chin apíchiu a fàchere unu bellu disegnu (A.Deplano) Etymon srd.
apicigài , vrb: apicigare,
apitzicare,
apitzigai,
apitzigare,
picigai Definition
pònnere cosa, prus che àteru cun colla o àteru de apicigosu, a manera chi abbarret totu impare cun àtera; nau in cobertantza, istare aifatu de ccn. in manera ifadosa; nau de cosas de papare, fàere bene, pònnere prupas / a./c. apitzigandhe = (a logos) èssere a costazu, a fiancu, lacanante
Synonyms e antonyms
apodhai,
atacare
/
acadenanciare,
acadrancai,
apegai,
incadranancare
| ctr.
ispitzigare
Idioms
csn:
no apítzicat ne a muru e ne a gianna = no b'intrat in nudha; apitzigare una trampa, apicigaidha a unu = arrennèsciri a cuncordai un'ingannu, ingannai, fàghereli brulla mala; apicigai unu mali, una maladia = colare sa maladia de unu a s'àteru
Sentences
pàspia podha in sa banchita ca sinono sa pasta cariendhe ti si apítzigat, totu! ◊ is tancus de su pani in su canistedhu si ponint unu pagu atesu po no si apitzigai
2.
de su chi papant no ndi dhis apitzigat nudha
3.
apitzigada ti l'apo sa trampa: deo puru, si cheres, so tramposu!
4.
sos boes funt paschindhe in su cunzau apitzigandhe
Etymon
itl.
Translations
French
coller
English
to stick
Spanish
pegar
Italian
appiccicare
German
ankleben.