apicaméntu , nm Definizione su apicai, su trebballu de apicare cosa (meda), genia de costuma po sa cojuada noa Frasi su domínigu innantis de s'isposóriu nci fut s'apicamentu de s'arrobba, andànt totus is parentis e fadiant su letu e totu is cosas e fadiant festa.
apicapísinu , nm Definizione impicu, genia de giogu.
apicàre, apicàri apicài
apicarròne , nm Definizione bellei, prendha de apicare in dossu Sinonimi e contrari apicàglia.
apicastérgiu , nm Definizione genia de parastàgiu po chistire is pratos límpios e àteru istrégiu de coghina; in su cuile, istante, frucàgiu Sinonimi e contrari apicaverràmini, fascellau, barastazu, piatera Etimo srd.
apicàta , nf Definizione pesada, logu po passare chi faet andhandho e artziandho Sinonimi e contrari alciada, altzadòglia, ampuada, ficada, muntada, petorru, picada, pigadorza, pugiada | ctr. cabada, falada, pénnita Frasi currenne in sos gurutos de s'apicata fachiant sa frúschita!…◊ fit artziandhe in sas apicatas avia de su monte 2. su contare suo iscurret fàtzile chene apicatas e ne pénnitas (B.Bandinu) Etimo srd.
apicaverràmini , nm Definizione coment'e unu móbbile, tàulas postas in su muru po apicare pingiadas, ischidones, crobetores, terudhas e àteros istrègios mannos Sinonimi e contrari apicastérgiu, fascellau, barastazu, piatera Etimo srd.
apichedhài, apichedhàre , vrb: apicuedhai Definizione
artzare in logu malu, andhare in artziada meda, a in artu
Sinonimi e contrari
acadhai,
aperricare,
aperrociai,
apicai,
apicocai,
apiculai,
apilicare,
apitzuligare
Frasi
si apichedhat in dónnia logu ◊ mi apichedho a s'iscala ◊ su mari andat e torrat, si apicuedhat in s'arena ◊ mi nci seu apichedhau a una mata ◊ nci fia apichedhada dèu puru a monti ◊ nci apicuedhastis a pícius de is matas de s'ocalitu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grimper
Inglese
to climb (up)
Spagnolo
trepar
Italiano
arrampicarsi
Tedesco
klettern.
apichedhósu , agt Definizione
chi si apichedhat, chi si che imbodhigat a calecuna cosa e àrtziat a in artu (nau de erbas o linnas chi faent a cannàile)
Frasi
sa crocoriga est un'erba apichedhosa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grimpant
Inglese
climbing
Spagnolo
trepador
Italiano
rampicante
Tedesco
kletternd.
apichetàre , vrb Definizione pònnere o fichire pichetos Sinonimi e contrari acerbonai, arradicare, arrochitare, cradiare, impalai Etimo srd.
apíchi , avb Definizione a bíere si… Sinonimi e contrari abbissi Frasi sos pegos malàidos apo provau a dhos lassare a bíere apichi si sanant.
apichiàre , vrb Definizione pònnere aficu mannu a calecuna cosa, su si pònnere cun cabu, cun atentzione, cun apentu Sinonimi e contrari impiciai, remenare Frasi mi so apichiadu e l'apo frinta 2. cust'ómine fit gosi apichiadu chi no at mancu artziadu sa conca candho est lómpiu su printzipedhu (A.Deplano)◊ est unu pitzinnu apichiadu a s'istúdiu.
apichionàdu , pps, agt Definizione de apichionare; chi tenet disígiu mannu, ispédhiu de ccn. cosa Sinonimi e contrari apilliadu spedhiosu 2. mamma nos comporaiat sa merendha pro iscola, onzi die una cosa divessa ca no aiamus de istare apichionados (S.Saba)◊ zia mi cheriat torra, ndhe fit apichionada e mi lu naraiat de continu.
apichionàre , vrb: apiconiare Definizione pònnere apicónias, apicàllios; fintzes disigiare / su pps. apiconiadu nau de ccn. = chi est apedhiau, disigiosu, in s'ibertu de calecuna cosa 2. a ite cosa ti apichionas tue? Etimo srd.
apichiónu , nm Definizione cosa licante, chi praghet meda, cosa de apédhiu, ma fintzes solu cosa a papare Sinonimi e contrari licantzadoria / abbicónia 2. su maridu est tuchendhe a triballu e sa muzere li at preparadu su pannitzu chin s'apichionu Etimo srd.
apichirichinàre , vrb Definizione pònnere, ammuntonare cosa a s'afaiu, a brétiu, fàere pichirichinos.
apichiriónu , nm Definizione
su istare apitu o apedhiaos a calecuna cosa o a ccn. chi praghet prus de un'àtera o de un'àteru
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
accrochage,
attachement
Inglese
attaching
Spagnolo
apego
Italiano
attaccaménto (psicologico)
Tedesco
Anhänglichkeit.
apichirriàu , agt Sinonimi e contrari
amantiosu,
intinnadu
Frasi
gei ses apichirriau a cussa computera… fidau e atacau a sa computera ses!
Traduzioni
Francese
passionné
Inglese
passionate
Spagnolo
apasionado
Italiano
appassionato
Tedesco
leidenschaftlich.
apíchiu , nm Definizione cabu, interessamentu o contivígiu chi si dhue ponet faendho sa cosa Sinonimi e contrari aficu, apentu, imprastu Frasi mi at cussizadu de mi pònnere chin apíchiu a fàchere unu bellu disegnu (A.Deplano) Etimo srd.
apicigài , vrb: apicigare,
apitzicare,
apitzigai,
apitzigare,
picigai Definizione
pònnere cosa, prus che àteru cun colla o àteru de apicigosu, a manera chi abbarret totu impare cun àtera; nau in cobertantza, istare aifatu de ccn. in manera ifadosa; nau de cosas de papare, fàere bene, pònnere prupas / a./c. apitzigandhe = (a logos) èssere a costazu, a fiancu, lacanante
Sinonimi e contrari
apodhai,
atacare
/
acadenanciare,
acadrancai,
apegai,
incadranancare
| ctr.
ispitzigare
Modi di dire
csn:
no apítzicat ne a muru e ne a gianna = no b'intrat in nudha; apitzigare una trampa, apicigaidha a unu = arrennèsciri a cuncordai un'ingannu, ingannai, fàghereli brulla mala; apicigai unu mali, una maladia = colare sa maladia de unu a s'àteru
Frasi
pàspia podha in sa banchita ca sinono sa pasta cariendhe ti si apítzigat, totu! ◊ is tancus de su pani in su canistedhu si ponint unu pagu atesu po no si apitzigai
2.
de su chi papant no ndi dhis apitzigat nudha
3.
apitzigada ti l'apo sa trampa: deo puru, si cheres, so tramposu!
4.
sos boes funt paschindhe in su cunzau apitzigandhe
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
coller
Inglese
to stick
Spagnolo
pegar
Italiano
appiccicare
Tedesco
ankleben.