apetorgiàe , vrb Definizione andhare, pigare, tirare conca a pitzu, in logu de petorru, in pesada.
apetorgiàu , agt Definizione nau de ccn., chi est o istat coment'e a petorras fora, paradas ainnanti, de cantu si credet meda Sinonimi e contrari impetorriadu.
apetorizàre , vrb: apetorrizare Definizione foedhandho de cuadhos, cropare, fèrrere, atumbare cun is petorras / a. su trigu = triulare cun sos cadhos Etimo srd.
apetorízu , nm: apetorrizu Definizione s'istribitu de su cuadhu camminandho, sa moida chi faet cun is peis Etimo srd.
apetorràre , vrb Definizione ingrassare, crèschere a petorras Etimo srd.
apetorrizàre apetorizàre
apetorrízu apetorízu
apetótu , avb: petotu Definizione
a per totu: totue, in dónnia logu o tretu
Sinonimi e contrari
dognue,
totube
/
totucantu
Frasi
fui cuntentu de ti pòdiri carinnai apetotu, in dogna unconedhu de pedhi ◊ apetotu s'intendit su cantu de is bibbigorras ◊ seis sempri atribbuendi a mei mintzídius e difetus nous in su fàiri e in su cropus apetotu! ◊ ia istramancau su agatiu e dhu circao apetotu
Traduzioni
Francese
partout
Inglese
everywhere
Spagnolo
por todos lados
Italiano
dappertutto
Tedesco
überall.
apetzadúra , nf Definizione su apetzare Etimo srd.
apetzài, apetzàre , vrb Definizione
segare a orrugos, pruschetotu foedhandho de linna; foedhandho de gente, iscabbúllere ccn. cosa, arrennèscere a ndhe bogare calecuna cosa, a cumbínchere s’àteru; si narat fintzes in su sensu de ischire o de cumprèndhere
Sinonimi e contrari
arrogai,
chimentare,
ispetzare,
segai
Frasi
seco sas cambas sicas de s'éliche, las apetzo e mi las gàrrigo ◊ si as idea de bi apetzare linna, in s'àlvure mia, cheret chi isetes! ◊ ti giamo pro mi apetzare un'àrbure a su fogu ◊ candu apetzas sa linna beni po ti abasiai
2.
no lu chirches prus, a isse, tantu no ndhe apetzas nudha ◊ e bae e apetzabbei in cosas gai mannas, tue!…
Traduzioni
Francese
tronçonner
Inglese
to piece together
Spagnolo
cortar madera
Italiano
appezzare
Tedesco
in Stücke zerscheiden.
apetzàre 1, apetzàri apeciàre
apetzicàda apeitàda
apetzicadúra apedicadúra
apetzicàre apatigài
apetzulàre , vrb Definizione pònnere asuta de is peis Sinonimi e contrari apatigai, apeutare Frasi ant apetzulau totu su locu.
apeuncàe, apeuncài , vrb Definizione arrennèscere a camminare, a pònnere passos, nau pruschetotu de is pipios cumenciandho a camminare Sinonimi e contrari impeire.
apeutàre , vrb Definizione catzigare sa cosa o su logu cun is peis Sinonimi e contrari abbaticare, acacigai, acarcangiai, addongare, apatigai, apetillai Frasi sa terra chi apeuto in s'ànima suguzat sos ammentos! Etimo srd.
apeútu apeótu
apía , bvrb Definizione forma verbale (1ˆ pers. sing.) chi s'impreat po fàere su cund. de totu is vrb.: s'impreat a sa matessi manera fintzes po giare s'idea de una possibbilidade e po fàere su benidore de tempus passau (2ˆ pers. sing. apias, 3ˆ sing. apiat, 1ˆ pers. pl. apiaus, 2ˆ pers. pl. apiais, 3ˆ pers. pl. apiant) Sinonimi e contrari emu, ia 1, pia, tia / tio.
apiadài , vrb: apiedai,
apiedare,
apiodare Definizione
àere dolu o piedu
Sinonimi e contrari
afriscionare,
apenai,
cummòvere
Frasi
pro casticu l'at lassau campàndhesi comente podiat ma apustis si ndh'est apiedau e l'at azudau ◊ si apiedet sa terra in su retzíremi pro s'eternidade! ◊ in sa misericórdia sua si est apiodau de Israele (B.Putzu)◊ apiòdati de nois!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
apitoyer
Inglese
to pity
Spagnolo
compadecerse
Italiano
impietosire
Tedesco
Mitleid haben.