apiadaméntu , nm Definition su àere o sentire làstima, piedade Synonyms e antonyms dabori, dolentia, feritza, làstima, piaidade Etymon srd.
apiadaméntu 1 , nm Synonyms e antonyms abbassiamentu, imbassiada Etymon srd.
apiadàre , vrb Synonyms e antonyms
imbasciai
Translations
French
se baisser
English
to stoop (down)
Spanish
agacharse
Italian
abbassarsi,
chinarsi
German
sich bücken.
apiagàdu , pps, agt Definition de apiagare; chi est totu malandras, liagas, freaduras 2. nostra Segnora at bidu su fizu totu apiagadu sentza gulpa ◊ fit totu apiagadu a fortza de letu.
apiagàre , vrb: pragare* Definition
fàere totu a liagas
Synonyms e antonyms
agliagai
Translations
French
blesser
English
to hurt
Spanish
llagar
Italian
piagare
German
verwunden.
apiàglia abiàrja
apiajólu abiólu
apiàna abeàna
apianàre , vrb: aplanai,
aplaniai,
apranai,
apranare,
apraniae,
apraniare,
pranae Definition
fàere in pianita, trebballare cun sa prana po fàere lisa sa linna; fàere in paris, pranu; in cobertantza, pigare a frandhigos
Synonyms e antonyms
allisai,
impianitare
/
aglianai,
apalisare,
arrepranai,
ispianare,
splanai
Sentences
isciu comenti boit apranau un'arrogu de linna
2.
sa terra est forrogada e dh'apràniat
3.
isse cheret apraniadu, si cheres chi ti ponzat mente
Etymon
srd.
Translations
French
raboter
English
to plane
Spanish
cepillar,
allanar
Italian
piallare
German
hobeln.
apianellài , vrb: pianellare Definition arregiolare, pònnere is arregiolas Synonyms e antonyms allosai, impianellare Sentences immoi ant apianellau sa pratza.
apíant , bvrb Definition genia de forma vrbl. (3ˆ pers. pl.) chi s'impreat po fàere su cund. de totu is vrb.: s'impreat a sa matessi manera fintzes po fàere prop. potentziales Sentences custos fiant isposos chi apiant a èssede a cuncórdia (L.Pisano).
apiantonàre , vrb: aprantonare Definition pònnere unu logu a prantones, a matas; lassare che unu prantone Synonyms e antonyms arburire, imbuschire, intupai, intupire Sentences potant bídere torra aprantonadas sas terras che in séculos passados! Etymon srd.
apiànu , avb Definition abbellu, chentza presse, chentza brínchidos, in manera pàsida, chentza fàere tropu fortza o giare aggheju Synonyms e antonyms abbellu, allentu, allenu 1, mighirimíghiri, piotibioti.
apiànu 1 abeàna
apiarèsa, apiarésu , nf, nm Definition
puzoni birdi o rúndini murinisca o isconcamoju, genia de pigione bellu (mannu cantu sa mérula) chi si papat s'abe: a logos dhi narant cocheàchina ca iscocat s'abe in is bíngias in tempus de àghina
Synonyms e antonyms
abeana,
abiàrgiu,
abiarja,
abioi,
marragau,
miàrgiu,
pranedha
Scientific Terminology
pzn, merops apiaster
Etymon
srd.
Translations
French
guêpier d’Europe
English
european bee-eater
Spanish
abejaruco europeo
Italian
mèrope
German
gemeiner Bienenfresser.
apiàrju abiàlzu
apiarrài , vrb Definition pònnere a sicare, fàere a pilarda (frutu segau a perras, tamata isperrada cun sale)/ sardina apiarrada = posta in boto cun sale Synonyms e antonyms apilardae Sentences at postu sa tamàtiga a apiarrai.
apíat , bvrb Definition forma verbale (3ˆ pers. sing.) chi s'impreat po fàere su cund. de totu is vrb.: s'impreat a sa matessi manera fintzrs po giare s'idea de una possibbilidade e po fàere su benidore de tempus passau Synonyms e antonyms iat, piat, tiat Sentences custu apiat a chèrrede nàrrede a torrare a ifatu meda in su tempus (L.Pisano)◊ a mimmi mi apiat a pràghede de ischire totu ◊ custu Batista apiat a èssede unu pastore ◊ s’ómmine apiat a tènnere una sessantina de annos 2. su bandhidore at avisau totu sa bidha ca po órdine de su síndhigu non s'apiat a apèrrere s'abba.
apiatadúra , nf Definition
su apiatare, cosa apretada, fata a preta, cagiada
Etymon
srd.
Translations
French
caillot
English
coagulation
Spanish
coágulo,
grumo
Italian
coàgulo
German
Gerinnung.
apiatàre , vrb: apietare,
apretare Definition
fàere a preta, nau de su late, de su sàmbene, cagiare / sàmbene apretadu, apietadu = sànguini callau, aperdau
Synonyms e antonyms
abbeladinare,
acepare,
aggromare,
alleae,
ammallorai,
apedrare,
assambellutare,
cagiare,
giagare
Sentences
su sàmbene de s'animale, candho si coglit, cheret morigadu pro no si apietare
Etymon
ctl.
(a)pretar
Translations
French
faire grumeler,
coaguler
English
to coagulate
Spanish
formar grumos,
cuajar
Italian
raggrumare,
coagulare,
rapprèndere
German
ballen,
gerinnen.