A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

apiconiaméntu , nm Synonyms e antonyms apiconiadura Etymon srd.

apiconiàre apichionàre

apicóniu abbicónia

apicorròbba , nm Synonyms e antonyms portamantedhu / cdh. apicàgnulu Etymon srd. Translations French portemanteau English clothes stand Spanish percha Italian attaccapanni German Kleiderhacken.

apícu , avb Definition a picu, de mala manera, a s'apretada (ma si narat fintzes de colore, prus che àteru de su pilu de un'animale)/ leare, zúchere a. = chin apretu, a pessighidura pro lu tènnere, po iscúdere, po dhu cracare Sentences si remoniant in medas pro fughire a sas francas de sas "camisas nighedhas" chi los zuchiant apicu (G.Piga)◊ est pissichiu apicu de su tempus, de sa zustíssia Etymon srd.

apicuedhài apichedhài

apiculàda , nf Definition muntone mannu, cosa meda posta a pira, subràbare; logu ue si artzat Synonyms e antonyms bigada, pira / altzadòglia, ampuada, ficada, muntada, petorru, picada, pigadorza | ctr. cabada, falada Sentences candu acabbat de papai lassat un'apiculada arta de pratus Etymon srd. Translations French pile, tas English pile Spanish pila Italian catasta German Stoß.

apiculàe , vrb: biculare, piculare Definition pigare a bicadas, bicare Synonyms e antonyms bicullitare.

apiculài , vrb: apicurai Definition artzare a pitzu de calecunu logu o cosa, a in artu, coment’e apicandhosi ca est logu malu e andhat male, aguantandhosi cun is manos fatas a gànciu Synonyms e antonyms acadhai, aperrociai, aperricare, aperrintzare, apicai, apicocai, apichedhai, apilicare, apugiai Sentences si apículat finas a su cúcuru de su monti ◊ no fait a dh'aciapai aundi si est apiculau a sonai is campanas! ◊ is istaris de Castedhu de susu funt apiculaus in sa costera ◊ custa costera arrata est logu de si apiculai a usu de crabas ◊ is pipius si apículant a is matas ◊ si est apicurau a su muru Etymon srd. Translations French grimper, escalader English to climb Spanish trepar, encaramarse Italian arrampicarsi, inerpicarsi German klettern.

apiculéri , agt, nm Synonyms e antonyms apilicadore Etymon srd.

apicurài apiculài

àpida , nf Definition su agatare Synonyms e antonyms agatada Sentences - A sa benénnida! - A sa ben'àpida! Etymon srd. Translations French découverte English finding Spanish hallazgo Italian ritrovaménto German Auffindung.

apidhinàre , vrb: pedhinare* Definition pònnere ogru, pitzigare de ogu comente faent is pidhinos.

apidinàdu , agt: pidinadu Definition chi tenet su pidinu, pentzamentu de fàere is cosas, chi dhue pentzat Synonyms e antonyms apinnicadu, apremuradu, aténdiu, impedinadu, pedinosu, pinnicosu | ctr. trascuradu Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French empressé English attentive Spanish entregado Italian premuróso German aufmerksam.

apidinàre , vrb: pidinare 1 Definition èssere in pidinu, àere o pigare pentzamentu po calecuna cosa o calecunu Synonyms e antonyms acormulare, apeleare, contifizare, oriolare | ctr. trascurai Etymon srd.

àpidu , pps: àpitu, àpiu 1 Definition de àere e de agatare (fintzes in su sensu de èssere bios)/ si l'at àpida = si est salvau Synonyms e antonyms agatau | ctr. pérdidu Sentences no as àpidu in vida ne gosu e ne cuntentu ◊ de tantos sacrifítzios no ndhe at àpidu nudha! ◊ de s'arràbbiu chi ndhe at àpidu, si at dadu tres altzadas e tres faladas! ◊ apo àpidu fizos de bonu a cumandhu ◊ no as àpidu àter'ora a fàghere custa cosa?! 2. l'apo chircadu ma no l'apo àpidu ◊ inue mi so àpidu mi so apozadu candho at próidu ◊ sos Tres Res ant chircadu su pitzinnedhu finas chi l'ant àpidu ◊ E ben'àpidos: sanighedhos sezis? ◊ nos semus àpidos inie candho est capitada custa cosa 3. chentz'abba no nos fimus àpidos, ca est su primu elementu de sa vida 4. sos úrtimos funnos si l'ant àpita dae totu sos machines tuos (A.Pau) Translations French eu, trouvé English had, found Spanish tenido, hallado Italian avuto, trovato German gehabt, gefunden.

apiedài, apiedàre apiadài

apietàdu , pps, agt Definition de apietare; fatu a preta, cagiau / vena apietada in conca = tupada cun sàmbene apretadu Synonyms e antonyms agepadu 2. cantas chenas e immurzos mi apo fatu de fele apietadu!…

apietàre apiatàre

apigài , vrb rfl: aprigae, aprigai, aprigare Definition su si pònnere in aprigu, asuta o in pinna de calecuna cosa po no s’isciúndhere, no pigare sole, bentu o àteru de istrobbosu; fintzes su si arrangiare in calecuna àtera dificurtade; giare amparu / aprigaisí a ccn. = cricare, pedire agiudu a calecunu Synonyms e antonyms abbigare 1, aggrundhare, apaltare, apogiai, arrociare, arrundhare, crancare, frànghere, oprigai / amparai Sentences candho proet si aprigat in calecunu precone ◊ mi seu apigau de s'àcua ◊ no dhoi fiant matas po umbra aundi si aprigai ◊ cun cussu tempus mau si seis aprigaus in caincunu logu? ◊ arratza de temporada, no iscidiaus innui si aprigai! ◊ sa genti, ispramada ca is sordaus fiant isparendi, at iscapau a cúrriri po si aprigai ◊ donniunu si aprigat po sole o po s’abba ◊ su pastore aprigàt is brebès aintru de su nuraghe 2. nisciunus mi agiudat: no isciu prus aundi mi aprigai! ◊ cussu si no iscit ite fàere si aprigat a s'italianu! ◊ a s'ora de su bisóngiu si aprigànt a issa 3. giai chi podeis tantu, aprigai su cristianu! Etymon srd. Translations French s'abriter English to protect oneself Spanish ampararse Italian ripararsi, rifugiarsi German sich flüchten.