apiliadúra , nf Definition apílliu, disizu Sentences mi as brivadu de s'apiliadura, de su gustu de dare e leare (P.Giordanu) Etymon srd.
apiliàre , vrb rfl: apilliare Definition
bènnere su disígiu, pigare a disígiu, disigiare forte, pedire ccn. cosa (o fintzes gente, agiudu) chi s'iat a bòllere; fintzes atacare, andhare o cúrrere aifatu po cracare
Synonyms e antonyms
apeliai
Sentences
si est apilliadu a li dare cosa ◊ sos fizos si sunt apiliados a sa mama ◊ sa ulturina si est apiliada a su mortorzu ◊ ite balet cust'umanu apiliare sentza ischire pro pòdere isperare si avreschet un'àteru manzanu? (G.A.Salis)◊ a sos carvonajos si apillieit a li dare su carvone ◊ so apilliadu a erba ◊ ti ses apilliadu a una castigada: no agataias una fémina menzus?!
2.
donzi borta chi bogo a pizu carchi faina paret chi si mi apíliet su malejanu ◊ si li sunt apilliados sos canes che dimónios
Etymon
itl.
appigliare
Translations
French
désirer ardemment
English
to have a strong wish,
to ask insistently
Spanish
anhelar,
pedir con insistencia
Italian
avére fòrte desidèrio,
chièdere con insistènza
German
wünschen,
eindringlich bitten.
apilicàda , nf Definition logu a punt'in susu Synonyms e antonyms alciada, altzadòglia, ampuada, muntada, petorru, picada, pigadorza | ctr. cabada, falada Etymon srd.
apilicadòre , agt, nm Definition
chi si apílicat, chi costumat o est bellu a si apiculare po artziare a logu; unu chene regréssia, chentza bregúngia e a face de sola, chi istat sèmpere apedhiau a dhi giare cosa
Synonyms e antonyms
apiciurradore
/
merendhone
Sentences
sa martinica est un'animale apilicadore
2.
merendhones, apilicadores, pudhos de casta, manicandhe a bator barras!
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
grimpeur
English
climber
Spanish
trepador,
escalador
Italian
arrampicatóre,
scalatóre
German
Felskletterer.
apilicadúra , nf Definition su apilicare Synonyms e antonyms aperrintzadura, apilicu Etymon srd.
apilicàre , vrb: apiligare,
aplicare 1 Definition
artzare a ccn. logu o a ccn. cosa, in artu, aguantandhosi cun is manos fatas a cancarrone o a gànciu; camminare o andhare a pelei in pesada
Synonyms e antonyms
acadhai,
alciare,
ampiai,
apicai,
apichedhai,
apiculai,
apiliconare,
apitzuligare,
apugiai
/
ampilare
Sentences
sos pitzinnos si che apilicabant in su muru ◊ si sunt apilicadas pro basare sos pedes a su Redentore ◊ andhamus che furmicas, apiligados a filichedhos ◊ isse si apiligaiat a sos cànnaos de sas campanas ◊ che sunt apilicados a supra sua ◊ si che sunt apilicados a un'élighe ◊ sos funnos comente est colatu su focu si fint fortzicatos e apiligatos apare ◊ ti ses apiligadu a su carrotzone
2.
si nche bidiant sas féminas apilicandhe in cudhu punta a susu
Translations
French
grimper
English
to climb
Spanish
trepar,
encaramarse
Italian
arrampicare
German
klettern.
apiliconàre , vrb Synonyms e antonyms apichedhai, apicocai, apiculai, apilicare Etymon srd.
apilícu , nm Synonyms e antonyms apilicadura Etymon srd.
apilída , nf Definition su apilliare, genia de disígiu, de domandha, de pedidura chi si faet 2. deo puru apo apilidas e non abbasto a cuntentare a totus! Etymon srd.
apiligàre apilicàre
apiliscàdu , pps, agt Definition de apiliscare; chi est disigiandho calecuna cosa a papare / soru a. = arriscotu essiu mali, asciutu, ca dh'anti lassau a budhiri: su bellu ndi àrtziat sentza de pesai búdhidu Synonyms e antonyms asciutu.
apiliscadúra , nf Definition su èssere apiliscados, su s'intèndhere coment'e asciutos, cun sa buca asciuta Synonyms e antonyms asciutore Etymon srd.
apiliscàre , vrb: piliscare* Definition fàere a pilisca, asciutu che pilisca Synonyms e antonyms asciutai.
apíliu apéliu
apílla , nf Translations
French
petit bouquet
English
bunch
Spanish
ramito
Italian
mazzétto
German
Bündel.
apillàda , nf Definition
crufessone manna de gente
Synonyms e antonyms
afollamentu,
apubulada,
atrepógliu,
atrupamentu
Sentences
totu sa siendha cosa sua fiat un'apillada de fillus (F.Pes)
Etymon
srd.
Translations
French
entassement
English
heap,
crowd
Spanish
muchedumbre
Italian
ammuchiata,
fiumana di gènte
German
Menschenstrom.
apilladúra , nf: apizadura Definition
su apillare, su èssere a pígios; fintzes su bogare a pígiu in su sensu de numenare a ccn.
Etymon
srd.
Translations
French
stratification
English
stratification
Spanish
estratificación
Italian
stratificazióne
German
Schichtung.
apillài , vrb: apillare,
apixari,
apizare Definition
pònnere sa cosa a pígios, a pígiu pígiu, unu in pitzu de s'àteru a muntone, pònnere su pígiu; artzare a pígiu de pitzu; a logos, fintzes isserrare de su corpus
Synonyms e antonyms
abbigai,
acasidhai,
acastedhare,
ammuntonae,
apirare
Idioms
csn:
apillaisí a istrintu = istare o pònneresi in afissu; apillai sardina = pònnere sardina a pizos
Sentences
su pane de fresa apustis assadu si apizat ◊ sa ní est calandu a tzàpulis abbellu abbellu apixandu… (L.Pirarba)
2.
nci afungat in s'àcua e ndi torrat a apillai
3.
a papai figamoru meda apillat, ma fintzas su casu fait apillai
Etymon
srd.
Translations
French
stratifier,
entasser
English
to stratify,
to stow
Spanish
poner en capas,
estibar
Italian
méttere a strati,
stratificare,
stivare
German
aufschichten,
zusammendrängen.
apillài 1 apigliài
apillaméntu , nm Definition su apillare, su pònnere a muntone, a pígios Synonyms e antonyms apilladura Etymon srd.