baròna banòra
baronàda , nf Definition
fata, atzione de barone, faturas de àligas de muntonàrgiu, de farabbutos
Etymon
srd.
Translations
French
coquinerie,
friponnerie
English
roguery
Spanish
bribonería
Italian
bricconerìa
German
Schelmerei.
baronàlla , nf Definition is barones, barones Sentences F.I.Mannu at iscritu su "Innu de su patriotu sardu" contras a sa baronalla (J.Murgia) Etymon srd.
baronàlzu , nm Definition chie pistat pedra faendhodha a giarra a muntone; tretu ue dhue at giarra ammuntonada (mescamente ororu de istrada po dh'ispainare).
baròne , nm: baroni,
varoni Definition
títulu chi giaiant is reis, chie possediat unu féudu: si narat mescamente cun significau de persona mala, chi faet totu a poderiu, a prepoténtzia; pl. is duos giudeos chi acumpàngiant a Cristos cun sa grughe in chida santa; in cobertantza, s'orinale
Synonyms e antonyms
feudatàriu
Sentences
sos barones sunt cudhas autoridades, azummai petzi istranzas, chi a su tempus de su feudalésimu ant iscorzadu sa zente ◊ procurad'e moderare, barones, sa tirannia! (F.I.Mannu)
3.
aintru de su cumodinu dhue teniat su barone de ferrumatau totu ispistorau
Surnames and Proverbs
smb:
Barone, Baroni
Etymon
itl.
Translations
French
baron
English
baron
Spanish
barón
Italian
baróne
German
Freiherr,
Baron.
baròne 1 , nm Definition muntone de cosa (es. laore) fatu longu e a base de retàngulu Synonyms e antonyms muntone Sentences sos pitzinnos che sunt pigados a su barone de su fenu, zogandhe Etymon itl.p barón.
baronèssa , nf Definition
sa pobidha de su barone o fintzes fémina mere de féudu
Sentences
sa baronessa, ispantada de sa bellesa de cussu ricamu, iat fatu peldonai sa fémina, ma su baroni dh’iat obbrigada a non s’isposai mai prus e a ricamai po totu sa fida cun su puntu de abbrodu
Translations
French
baronne
English
baroness
Spanish
baronesa
Italian
baronéssa
German
Baronin,
Freifrau.
baròni baròne
baròni 1 baròne 1
Baronía , nf Definition sa leada tra s'Ogiastra, su Nuoresu e sa Cadhura; est fintzes unu sartu de su Sulcis, tra Santadi, Narcau e Perdaxus, oe Villaperúciu.
baroniésu , agt Definition chi est de sa Baronia Etymon srd.
bàrra , nf Definition
donniunu de is duos ossos (b. de fundhu, b. de subra) inue funt incasciadas is dentes; capacidade de foedhare meda, ma prus che àteru de chie si credet tropu o credet de fàere is cosas a foedhos / min. barrighedha, barrixedha
Synonyms e antonyms
massidha
Idioms
csn:
no dh'acudint is barras = si tiat chèrrere manigare cantu afiet ogru de cantu est pasteri, mànigat meda, no achipit a mastigare; fàghere de barras, fai is barras = mòviri is barras, matziai, papai; fai barrixedhas = nannigare sas barras, trèmere de su fritu, tzacarrai is dentis de su frius; èssiri de b. bella, de b. bona = chi mànigat meda; èssere de (o zúghere) barras bonas = chi zughet dentes fortes; falare in barras (de cosas de papai) = papai; fàghere male a barras = nadu a befe, candho a unu no si li cheret dare una cosa; pònnere sas barras in su pertusu a unu = no àere sa fortza de li fàghere nudha; parai barra a unu = faedhare o rispòndhere chentza birgonza, chentza duritu; giogai sa barra a ccn. = faedhare o rispòndhere cun pagu rispetu; èssere o istare a b. posta = faedhendhe meda, a boghes
Sentences
ancu mai in barras ndhe li falet! ◊ bi ndhe at cosa de ti fèrrere a barras, si ndhe cheres!…◊ sa mossiada si dh'ia torrada, chi ia portau barras bonas! ◊ custu porcu no est de barra e pagu bi at a ingrassare ◊ gai iscat a fàghere de barras cantu ischit a fàghere cosa! ◊ su criu si nche dormiat istracu de fàchere de barras sutzandhe sa crapichera ◊ gei papat pagu, cussu: no dhi acudint is barras!
2.
si creit meda ca est istétiu in Parigi, ma est totu barra ◊ balit pagu, sa barra, balla! ◊ no dha tenis sa limba po dhi parai barra?! ◊ si no ti portas bestimenta grussa fais barrixedhas, cun custu frius!◊ citudí, no dhi gioghist sa barra a babbu tuu!
Surnames and Proverbs
smb:
Barra
Scientific Terminology
crn
Etymon
ctl.
barra
Translations
French
mâchoire,
mandibule
English
jaw
Spanish
mandíbula
Italian
mascèlla,
mandìbola
German
Kiefer,
Unterkiefer.
bàrra 1 , nf Definition orrugu grussu de cosa (linna, ferru) Synonyms e antonyms istanca Etymon ctl. barra.
bàrra 2 , nf Definition parte, cantu, tretu de unu muru Synonyms e antonyms foga Sentences nche at rutu una barra de muru.
bàrra 3 , nf Definition genia de gunnedha de lana, genia de deventaledhu; fintzes tinta orrúbia po intínghere sa gunnedha de su costúmene Scientific Terminology bst Etymon srd.
barrabàssu , nm Definition malafatore, unu pagu de bonu Synonyms e antonyms barabba, satanassu Etymon spn. barrabás.
barràca , nf, nm: barracu,
berracu Definition
genia de aprigu in campu fatu a muros de pedra fintzes a unu metro o pagu prus e ammontau a sida, a linna, o àteru deasi, carragiau a ischina a betare abba a duas bandhas o fintzes a base tundha carragiau a pupulloni (punta cónica); genia de aprigu o lolla carragiau a tendhone, in is festas, fatu po bèndhere cosa / fai barracas mesurendi cosa = lassare boidedhos, medire a ingannu
Synonyms e antonyms
pennetu
/
parada 1
/
bóidu
Sentences
su pastore tenet sa barraca cuguzada a perrones d'élighe ◊ candho ispireit intro de su barracu bi fit solu su cane a lu mirare (A.Casula)◊ crupa chi andhadu male est su puntedhu oe ndh’est orruta sa barraca…
2.
ocannu pro sa festa bi at pagas barracas
Surnames and Proverbs
smb:
Baraccu, Barraca, Barracca, Barracheddu, Barraco, Barraccu, Barragheddu, Barragueddu, Barraqueddu
Etymon
ctl., spn.
Translations
French
baraque,
cabane
English
hut
Spanish
barraca
Italian
baracca,
capanna
German
Baracke,
Schuppen,
Bude.
barracàda , nf Definition muntone mannu de cosa; pichetada, festa de papare in cumpangia Synonyms e antonyms barcada, barrigada, isàsinu / pichetada Sentences in sa festa bi aiat una barracada de zente 2. faedhamos de sas barracadas fatas cun su binu ◊ a ti ndhe ammentas cantas barracadas candho tra sos lidones de S'Usincu su silvone coglimis a su brincu?
barracàju , nm Definition
chie bendhet cosa in is festas, is mercaos
Synonyms e antonyms
bendhidore,
paraderi
Sentences
sos barracajos sunt a boghes in chilca de che ispatzare sa cosa
Scientific Terminology
prf
Etymon
srd.
Translations
French
marchand ambulant
English
pedlar
Spanish
vendedor ambulante
Italian
venditóre ambulante
German
Straßenhändler.