batócu , nm Definition orrugu de ferru de is campanas, apicau aintru, po dhas fàere sonare Synonyms e antonyms antarzu, batadholu, trantallu.
batódighi , agt, nm: batórdigi,
batórdighi,
batórghidi Definition
bàtoro in prus de deghe (in números àrabbos 14, in números romanos XIV)
Synonyms e antonyms
catódixi
Etymon
ltn.
quattuordecim
Translations
French
quatorze
English
fourteen
Spanish
catorce
Italian
quattórdici
German
vierzehn.
batomíza , agt, nm: cuatrumila,
batoromila Definition
bàtoro bortas milli
Etymon
srd.
Translations
French
quatre mille
English
four thousand
Spanish
cuatro mil
Italian
quattromila
German
viertausend.
batórdigi, batórdighi batódighi
batorèta , nf Definition cantandho a poesia, genia de pesada de bàtoro versos (ma sèmpere chimbe contandho su de cuménciu – A la cantamus una b.? – o su de sa serrada), a úndhighi síllabbas Synonyms e antonyms batorina, furistera, noitola, paesana Etymon srd.
batórghidi batódighi
batorína , nf: cuaturina Definition pesada de bàtoro versos (ma sèmpere chimbe contandho su de cuménciu – A la cantamus una b.? – o su de sa serrada), a úndhighi síllabbas Synonyms e antonyms bruschistríglia, furistera, noitola, paesana, tarantella Sentences a la cantamus una batorina, a la cantamus a sa moda nostra… si ch'essis pala pala costa costa deo ti fato cudha brulla ’e prima: gai si cantat una batorina! Etymon srd.
bàtoro bàtero
batoromíla batomíza
batorúnu , nm Definition
de bàtoro, unu: una parte de css. cantidade o mannària ispartzia in bàtoro partes oguales
Sentences
si apillieit a sos carvonajos a li dare su batorunu de su carvone
Etymon
srd.
Translations
French
quartier
English
quarter
Spanish
la cuarta parte
Italian
il 25%
German
fünfundzwanzig prozent.
batoschèntos bateroghèntos
batraxéri , agt Synonyms e antonyms banosu, bantageri, brafanteri, pagiosu Sentences fillu miu, no siast batraxeri ma sintzillu (S.Medved).
bàtro bàtero
batú , pps Definition (f. batua), de bature Synonyms e antonyms batidu.
bàtu , nm, nf: gatu,
vatu Definition
nau de mascu e fémina, animaledhu pilosu, prus che àteru masedu, de domo, límpiu meda, àbbile a cassare sórighes / erba de batos = issopo (Teucrium marum)
Synonyms e antonyms
macitu,
mau 2
Idioms
csn:
b. areste = zenia de batu de campu (felis lybica sarda); b. marrudu = chi zughet dentes mannas; cúrrere che b. a pische = andai po cosa chi praxit meda; no fidare mancu su b., a unu = no dhi donai fidi nudha; ispizare su b. = perdimentare su tempus, istare faghindhe cosas chentza cabu, de perunu contu; batu sonnidu = (nau de unu), chi no est bellu a nudha, drommiu; samunadura de su batu = nau de ccn., isciacuadura fata mali
Sentences
inue no bi at batu sos sórighes campant bene
2.
su batu sonnidu, a ite ses bonu?!…◊ a su tzilleri bi curret sa zente che batu a pische (G.Ruju)◊ e cantos parassitas in Palatu, chi sunt negados a dogni faina, passant sa die ispizendhe su batu! (L.Ilieschi)
Scientific Terminology
anall, felis catus
Etymon
ltn.
gattus
Translations
French
chat
English
cat
Spanish
gato
Italian
gatto
German
Katze,
Kater.
bàtu 2 , nm Definition
cunditzione, calidade / batire a b. malu, a malu b. = a puntu malu, a tretu malu, de istare male meda; si narat fintzas a bonu b. = bene
Synonyms e antonyms
achitade,
puntu 1
Sentences
a malu batu cun su coro ti apo lassadu trista e avilida ◊ die cun die, frades mios mi batint a batu malu ◊ semus a malu batu de su bisonzu! ◊ addaghi lu bido pedendhe sa limúsina mi batit a batu malu
Etymon
srd.
Translations
French
mauvaise condition,
état mauvais
English
bad health
Spanish
situación difícil
Italian
condizióne (brutta),
stato (cattivo)
German
schlechter Zustand.
batúchere , vrb: batúghere Definition carrare, acortzire, portare una cosa Synonyms e antonyms batire, bature, poltare | ctr. leai Etymon ltn. adducere.
batúda , nf Definition fémina mascarandho, bestia a màscara, o fintzes totu male chinta, bistia male de fàere erríere.
batúdu , nm Definition donniunu de is duos giudeos chi ndhe iscravant a Gesugristu in chida santa.