batócu , nm Definizione orrugu de ferru de is campanas, apicau aintru, po dhas fàere sonare Sinonimi e contrari antarzu, batadholu, trantallu.
batódighi , agt, nm: batórdigi,
batórdighi,
batórghidi Definizione
bàtoro in prus de deghe (in números àrabbos 14, in números romanos XIV)
Sinonimi e contrari
catódixi
Etimo
ltn.
quattuordecim
Traduzioni
Francese
quatorze
Inglese
fourteen
Spagnolo
catorce
Italiano
quattórdici
Tedesco
vierzehn.
batomíza , agt, nm: cuatrumila,
batoromila Definizione
bàtoro bortas milli
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
quatre mille
Inglese
four thousand
Spagnolo
cuatro mil
Italiano
quattromila
Tedesco
viertausend.
batórdigi, batórdighi batódighi
batorèta , nf Definizione cantandho a poesia, genia de pesada de bàtoro versos (ma sèmpere chimbe contandho su de cuménciu – A la cantamus una b.? – o su de sa serrada), a úndhighi síllabbas Sinonimi e contrari batorina, furistera, noitola, paesana Etimo srd.
batórghidi batódighi
batorína , nf: cuaturina Definizione pesada de bàtoro versos (ma sèmpere chimbe contandho su de cuménciu – A la cantamus una b.? – o su de sa serrada), a úndhighi síllabbas Sinonimi e contrari bruschistríglia, furistera, noitola, paesana, tarantella Frasi a la cantamus una batorina, a la cantamus a sa moda nostra… si ch'essis pala pala costa costa deo ti fato cudha brulla ’e prima: gai si cantat una batorina! Etimo srd.
bàtoro bàtero
batoromíla batomíza
batorúnu , nm Definizione
de bàtoro, unu: una parte de css. cantidade o mannària ispartzia in bàtoro partes oguales
Frasi
si apillieit a sos carvonajos a li dare su batorunu de su carvone
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
quartier
Inglese
quarter
Spagnolo
la cuarta parte
Italiano
il 25%
Tedesco
fünfundzwanzig prozent.
batoschèntos bateroghèntos
batraxéri , agt Sinonimi e contrari banosu, bantageri, brafanteri, pagiosu Frasi fillu miu, no siast batraxeri ma sintzillu (S.Medved).
bàtro bàtero
batú , pps Definizione (f. batua), de bature Sinonimi e contrari batidu.
bàtu , nm, nf: gatu,
vatu Definizione
nau de mascu e fémina, animaledhu pilosu, prus che àteru masedu, de domo, límpiu meda, àbbile a cassare sórighes / erba de batos = issopo (Teucrium marum)
Sinonimi e contrari
macitu,
mau 2
Modi di dire
csn:
b. areste = zenia de batu de campu (felis lybica sarda); b. marrudu = chi zughet dentes mannas; cúrrere che b. a pische = andai po cosa chi praxit meda; no fidare mancu su b., a unu = no dhi donai fidi nudha; ispizare su b. = perdimentare su tempus, istare faghindhe cosas chentza cabu, de perunu contu; batu sonnidu = (nau de unu), chi no est bellu a nudha, drommiu; samunadura de su batu = nau de ccn., isciacuadura fata mali
Frasi
inue no bi at batu sos sórighes campant bene
2.
su batu sonnidu, a ite ses bonu?!…◊ a su tzilleri bi curret sa zente che batu a pische (G.Ruju)◊ e cantos parassitas in Palatu, chi sunt negados a dogni faina, passant sa die ispizendhe su batu! (L.Ilieschi)
Terminologia scientifica
anall, felis catus
Etimo
ltn.
gattus
Traduzioni
Francese
chat
Inglese
cat
Spagnolo
gato
Italiano
gatto
Tedesco
Katze,
Kater.
bàtu 2 , nm Definizione
cunditzione, calidade / batire a b. malu, a malu b. = a puntu malu, a tretu malu, de istare male meda; si narat fintzas a bonu b. = bene
Sinonimi e contrari
achitade,
puntu 1
Frasi
a malu batu cun su coro ti apo lassadu trista e avilida ◊ die cun die, frades mios mi batint a batu malu ◊ semus a malu batu de su bisonzu! ◊ addaghi lu bido pedendhe sa limúsina mi batit a batu malu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mauvaise condition,
état mauvais
Inglese
bad health
Spagnolo
situación difícil
Italiano
condizióne (brutta),
stato (cattivo)
Tedesco
schlechter Zustand.
batúchere , vrb: batúghere Definizione carrare, acortzire, portare una cosa Sinonimi e contrari batire, bature, poltare | ctr. leai Etimo ltn. adducere.
batúda , nf Definizione fémina mascarandho, bestia a màscara, o fintzes totu male chinta, bistia male de fàere erríere.
batúdu , nm Definizione donniunu de is duos giudeos chi ndhe iscravant a Gesugristu in chida santa.