copíle , agt Definition chi est a loba, chi faet parte de una loba Synonyms e antonyms copiolu, cremédhiche, cróbinu, cropaju, fadainu, lobarzu Sentences a issa l'azuat meda sa sorre copile Etymon srd.
copiólu , agt, nm: cupiolu Definition
chi o chie est naschiu a loba, allobau, de una bentre, frade o sorre de loba; nau de versu, chi faet rima cun s'àteru
Synonyms e antonyms
cróbinu,
cropàgliu,
fadainu,
gupíule
/
ttrs. cupioru
Sentences
copiolu so deo: deo cun frade meu semus unu! ◊ ambos duos amus ideales pretzisos e finas in custas cosas de apentu parimus copiolos naturales ◊ sos copiolos naschesint a sa data signalada ◊ s'úndhighi de cabidanni da in artu sas turres copiolas ant distrutu
Etymon
srd.
Translations
French
jumeau
English
twin
Spanish
gemelo,
mellizo
Italian
gemèllo
German
Zwillings.
copiòne , nm Translations
French
manuscrit,
scénario
English
copycat
Spanish
guión
Italian
copióne
German
Regiebuch.
copísta , nm Definition chie tenet s'impreu de copiare, mescamente cosa iscrita Scientific Terminology prf.
cópiu , nm Definition prochedhu, prus che àteru pesandho o de pesare a mannale (e si narat fintzes po dhu tzerriare)/ pàrriri sa mardi de is cópius (nadu de fémina) = èssere rassa meda, rassa che porcu Synonyms e antonyms polcu Sentences mòrgio a cópiu e papamus! Scientific Terminology anall.
còpla cóbbula
copribbústu , nm Definition píngios de fémina fatu a bestire in codhos e petorras po aguantare is titas Synonyms e antonyms petíglia.
copúdu , agt: cupudu,
cupuru,
gupudu Definition
nau de cosa fata a cofu, cofuda, mescamente tundha, castiada de sa parte buida
Synonyms e antonyms
acogalzadu,
cafudu,
conculinu,
cunculutzu,
cupútzulu,
fucudu,
pojútulu,
putudu,
tufudu
/
cdh. cuputu
| ctr.
còrcobe,
cucurúciu,
cucurudu
/
planeri,
ladu
Sentences
po pigai su lati si ponint is díscuas mannas cupuras
Etymon
srd.
Translations
French
concave
English
concave
Spanish
cóncavo
Italian
còncavo,
incavato
German
konkav,
hohl.
cópula cóbbula
cópula 1 , nf: cúpula Definition su chelu de calecunu fràigu, fintzes de su forru a bòveda arcada e a base tundha, o de sa geminera Synonyms e antonyms popoliu, pópula, tzimbóriu / ttrs. cúpura Scientific Terminology dmo Etymon itl. cupola.
copulàre cobbulàre
copulèta , nf: cupuleta Definition genia de druche Sentences chin sa melaghidonza mamma faghiat una cusselva chi impitaiat pro pienare sas tericas e sas copuletas (P.Gajas) Scientific Terminology drc Etymon spn. + itl. cubilete + coppa.
còra còla 1
coràbbili , agt Definition nau de gente (es. amigu): de su coro, chi si tenet caru meda Synonyms e antonyms amistantziosu, corale.
coràda , nf: corara Definition
sa canna de is prumones; coro e prumones comente ndhe essint totu a unu tirandho sa canna; su tretu de su coro, mescamente addenanti, in petorras
Synonyms e antonyms
fressura
Idioms
csn:
èssiri cotu a corada (nadu de ccn.)= abbituadu, de agguantu; torràrendhe sas coradas = catzàrendhe sos ogros, bombitare totu
2.
mi aciapat e mi sutzat sa corada e sas intragnas male maganzadas unu puzone tirriliolupedhe (S.Baldino)◊ custu binu sanat sa corada
3.
dèu andamu iscrúcia ma ormai fia cota a corara ◊ pro pagu no ndhe torrat fintzas sas coradas, pro s'ischivu!
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
corata
Translations
French
fressure
English
pluck
Spanish
corazón y pulmón
Italian
corata
German
Geschlinge.
coradhéri , nm Definition
chie piscat, o trebballat o bendhet coradhu
Etymon
srd.
Translations
French
corailleur
English
coral cutter
Spanish
coralero
Italian
corallaro
German
Korallenschleifer.
coradhínu , agt Definition
de su coradhu, de coradhu; chi po colore assimbígiat a su coradhu
2.
s'isposa portat is làvuras coradhinas
Etymon
srd.
Translations
French
corallien
English
coral
Spanish
coralino (barriera: arrecife)
Italian
corallino
German
korallenrot.
coràdhu , nm Definition
genia de organísimu de mare a bisura de tubbighedhu pitichedhedhu chi bogat coment'e sustàntzia carcària chi ammuntonandhosi creschet paret cambu de linna, tenet bisura de matighedha, tostau che pedra, de tantas genias po su colore (c. orrúbiu, niedhu, biancu, colore de orrosa), e format colónias deasi mannas chi faet naschire fintzes ísulas e costeras, segundhu su mare: si agatat in is mares sardos puru (prus che àteru s'orrúbiu, in Salighera), pretziau po fàere prendhas; a logos narant custu númene a su balladore o cacalodha, su frutighedhu de s'orruo cràbinu (orrosa canina) ca faet orrúbiu candho est cotu; cun su matessi númene dhue at una genia de erba chi benit de s'América
Synonyms e antonyms
cdh.,
ttrs. curadhu
Idioms
csn:
cara de c. = camafeu; pira de c. = zenia de prendha de apicare, illonghiada a zisa de pira
Sentences
s’orrosàriu de oro, prata, coradhu o madrepella dhu teniant is erricus ◊ sa cariasa cota est ruja che coradhu
2.
su coradhu si papat, ma tocat a no dhu cunfúndiri cun su piscialetu venenosu!
Surnames and Proverbs
smb:
Coraddu
Scientific Terminology
rba, Erythrina crista-galli
Etymon
ltn.
corallum
Translations
French
corail
English
coral
Spanish
coral
Italian
corallo
German
Korall.
coràghe , nm Definition cambos sicaos in sa mata e bècios meda Synonyms e antonyms meudhinu Sentences sa castagna est annanno male, est totu prena de coraghe (G.Locci).
coràgi , nm: coràgiu,
corazu Definition
sa fortza de fàere calecuna cosa perigulosa, longa, difícile, peleosa, giusta, ue dhue at de tímere o fintzes solu de si pònnere atza, sa capacidade de arriscare; si narat fintzes in cobertantza o a disprétziu de sa manera de fàere de is isfacios e aprofitadores
Synonyms e antonyms
alientu,
atrevimentu,
osadia
/
ttrs. curàgiu
| ctr.
timinzu,
timoria
Idioms
csn:
parare, fàchere corazu = chircare de crobare de ànimu, de si fàghere fortza in sas dificurtades, pro unu male, unu dannu; bestire, pònnere corazu a ccn. = animare, giare coràgiu, itl. infóndere coraggio; incorazindhe a unu: Coràgiu!; corazu bàrbaru = atrevimentu a fai mali mannu a unu
Sentences
tui boga su coràgiu e fuedha! ◊ fit custrintu a parare coràgiu e a conca bàscia tucat fatu a su cumpanzu ◊ corazu no est solu a esser eroes (L.Marteddu)◊ para coràgiu, no timas! ◊ isco cales sunt sos trambucos in sa vida, ma su coràgiu de sighire no mi mancat ◊ corazu bàrbaru at tentu a bochire cudhu malevadadu! ◊ su coràgiu no est a facher gherras ma a si abbaitare in ocros un'impiegatu, unu carabbineri, unu giúdice o unu ricu fintzas chi si pisset (M.Pira)
2.
arratza de corazu chi as tentu a mazare una criadura!…◊ bellu coràgiu a iscarrigai s'iscupeta apitzus de unu cristianu batiau!…
Surnames and Proverbs
prb:
a tempus malu coràgiu forte
Etymon
itl.
Translations
French
courage
English
courage
Spanish
valor,
coraje
Italian
coràggio,
fortézza d'ànimo
German
Mut.