crogorísta chichirísta
crógu cròca
cròi , vrb: cròiri Definition fàere su croimentu, s'arcu de is gennas acabbandhodhu cun sa crae po mantènnere bene is pedras e àteru pesu in pitzu / petzu de croi = sa crae de unu muru, de un'arcali (sa craincroa) Etymon ctl. croar Translations French croiser English to interlace Spanish voltear Italian incrocicchiare German kreuzweise verschlingen.
cróida , nf Definition sa boghe de is crobos, de is corrogas Synonyms e antonyms cro Scientific Terminology bga Etymon srd. Translations French croassement English croak Spanish graznido Italian gràcchio German Krächzen.
croidàre , vrb Definition istare a cróidas, nau de crobos e corrogas Synonyms e antonyms carcagliare Etymon srd. Translations French croasser English to crake Spanish graznar Italian gracchiare German krächzen.
croiméntu , nm Definition in is fàbbricos, su tretu de su muru in pitzu de un'apertura, mescamente si est fatu a arcu Synonyms e antonyms arcali, incroamentu, travone Etymon srd.
cròiri cròi
crollài, crollàre , vrb Definition nau de fàbbricos, orrúere o calare a terra, bènnere mancu a isciusciadura a sola Synonyms e antonyms falare, isciarrocai, rúchere.
cròma , nf Definition coma, sida chi si ponet po ammontare is barracos a punta.
cromadòre , nm Definition chie faet sa cromadura.
cromadúra , nf Definition su pònnere su cromo, trebballu (eletrólisi) po pònnere unu pígiu de cromo a un'àteru materiale Translations French chromage English chroming Spanish cromado Italian cromatura German Verchromung.
cromàle coromàlu
cromàre , vrb Definition pònnere unu pígiu de cromo po ammontu de àteros metallos Translations French chromer English to chrome Spanish cromar Italian cromare German verchromen.
cròmo , nm: cromu Definition metallu, elementu chímicu de símbulu Cr, númeru atómicu 24, pesu atómicu 52: s'impreat po pònnere unu pígiu de ammontu a un'àteru metallu po àere prus dura, o fintzes ammesturandhodhu po dhi giare prus fortilesa Scientific Terminology mtl Translations French chrome English chromium Spanish cromo Italian cròmo German Chrom.
cromosòma , nm Definition elementu de una céllula chi portat su DNA cun su patrimóniu genéticu de un’organísimu: in sa céllula somàtica est a loba portandho deosi su patrimóniu genéticu de ambos organísimos, mascu e fémina, chi ant ingenerau sa céllula somàtica cumenciandho s’organísimu/èssere nou.
cròmpere còmprere
crompídu comprídu
crompiméntu , nm: crumpimentu, cumprimentu, giompimentu, lompimentu Definition su cumprire de is cosas, su crèschere e lòmpere a su puntu giustu, bonas de serbire, nau fintzes de personas, de òperas e de fatos de sa vida; si narat fintzes po brindhu, su cumprire a un'istràngiu, a un'amigu, donu chi si giaet, giare o nàrrere cosa chi dhi podet fàere praxere Synonyms e antonyms cumpridura, dimprimentu 2. a su cumprimentu de s'annu a su pobidhu sa fiuda dhi at fatu su cocòi ◊ - a su crompimentu! - Deus cherzat! ◊ mancu l'ischiabamus chi fizis ammorandhe: a su crumpimentu! ◊ a su crumpimentu: a lu bierezas mannu e birtudosu, su pitzinnu! ◊ a su crumpimentu potant arribbare! 3. su binu pro su cumprimentu no at a mancare! ◊ su cumprimentu cheret fatu: ca s'est cojuau, Chírigu depet tènnere un'arregodu de su nonnu! 4. totu si frimmaiant a li fàghere sos cumprimentos ca aiat dadu sos ixàminos ◊ de carchi parente petzi ndhe at tentu malos cumprimentos Etymon srd. Translations French accomplissement English fulfilment Spanish realización Italian compiménto, realizzazióne German Durchführung.
crompíre , vrb: crumpire, cumplire, cumpliri, cumprire, cumpriri Definition nau de cosas chi creschent, bènnere o batire a puntu giustu, bonas de pòdere serbire; fàere bonu a cara a unu, mescamente cun chie si tenet calecunu óbbrigu; fàere un'óbbrigu, unu dovere, atèndhere, mantènnere una promissa / cumprire unu disizu, una promissa Synonyms e antonyms abbasolare, abberare, achiare, ammadurae, còchere, ciòmpere*, còmprere, demprire, impertiae, ingranire, lòmpere Sentences sos àrbores crumpint su frutu ◊ cust'àrbure si bàrriat de frutu meda ma no lu cumprit ◊ su trigu fit crómpiu e de messare ◊ femu piciochedhu de doxi o trexi annus apena cumprius ◊ como apo crómpitu vinti annos 2. già l'ischiat deghí su tempus meu si cumpriat ◊ eo su tempus meu l'apo cumpridu! ◊ ant comintzadu una galleria ch'in tota sa vida mia no l'apo a bídere cumprida! 3. menzus cumprire a tardu chi no mai ◊ peruna fémina lu cheriat a cojare, ma totu lu cumpriant ◊ timendhe fis a mi cumprire sos amigos, chi no as abbertu sa gianna?! ◊ cudhu at cojadu una fiza, cudh'àteru at tentu dannu e a totugantos amus cumpridu ◊ za cumprit a totu, su pitzinnu: no ndhe lassat unu chentza saludadu! ◊ andhat a missa ma no cumprit a su pretzetu! ◊ a su mortu, cun megus cumprendhe bi fit su cumpanzu meu ◊ candho si est laureada za l'ant cumprida totu: parentes, amigos e connoschentes! Translations French mûrir English to ripe Spanish madurar, cumplir Italian maturare, adempire German reifen, erfüllen.
crómpitu, crómpiu , pps, agt: crúmpiu Definition de cròmpere / ómine crómpiu = ómine fatu Synonyms e antonyms assupridu, lómpidu Sentences crómpios a su cubile, tziu Missente deretu cumintzat a mi dare sas primas letziones ◊ ch'est crómpiu coitandhe a una vidha Translations French arrivé English arrived Spanish cumplido Italian arrivato German angekommen.