cròro , nm Definition
genia de gasu, elementu chímicu de símbulu Cl, númeru atómicu 17 e pesu atómicu 35,46
Translations
French
chlore
English
chlorine
Spanish
cloro
Italian
clòro
German
Chlor.
crorofílla , nf Definition
genia de sustàntzia birde chi faent cun sa fotosíntesi is fògias de is erbas e de is matas chi si alimentant a solas
Translations
French
chlorophylle
English
chlorophyl
Spanish
clorofila
Italian
clorofilla
German
Chlorophyll.
crorofórmiu , nm Definition
cumpostu chímicu de croro impreau po anestesia
Translations
French
chloroforme
English
chloroform
Spanish
cloroformo
Italian
clorofòrmio
German
Chloroform.
crorúru , nm Definition
sale de s'àcidu clorídricu
Translations
French
chlorure
English
chloride
Spanish
cloruro
Italian
cloruro
German
Chlorid.
crosadòri , agt, nm Definition chi o chie crosat, faet sa cosa a manera de andhare bene, de fàere efetu Sentences is poetas, a su nai de totus, fiant cussus chi apodhànt is rimas, is crosadoris, cussus chi poniant cantzoni (F.Pilloni) Etymon srd.
crosài, crosàre, crosàri , vrb: crusare,
crusiare Definition
acostire una cosa a un'àtera o is oros de duas cosas, intrare apare po serrare impare, torrare apare, nau fintzes de su chi si narat foedhandho coment'e cosa chi dhue deghet, est bene nau; si narat fintzes de una segada sanandho
Synonyms e antonyms
apigiai,
crosodhae,
crujare,
imbasare,
incasciae,
incriedhai,
segliai
/
dèxiri
| ctr.
iscrusare
Idioms
csn:
dhoi crosat = bi istat bene, si li addatat, dhu dexit (e fintzas chi faghet rima); crosai is fuedhus = faedhare, nàrrere duas peràulas
Sentences
in sa carrada is doas de su fundu crosant in su canali de is doas longas ◊ ammentendhe a babbu e mamma, goso cudhos cunfortos chi crusant dogni ferida de su coro (P.Fae)◊ ant crusau un'istampu in su muru
2.
dhi picighit e mai dhi crosit! ◊ naradhu a forti, cussu, ca dhoi crosat! ◊ su pipiu est befianu e su chi narat dhoi crosat puru!
3.
sas malandras si sunt crusiadas: commo su fertu est s'ispíritu ◊ nos azes lassau un'istrópiu mannu chi sa medichina de su tempus at a istentare a lu crusiare ◊ sas brusiaduras sunt crusiadas e sa pedhe noba est torrandhe a issire ◊ no mi toches sa ferida ca no est bene crusada!
Etymon
ltn.
*clusiare
Translations
French
joindre,
cacheter,
suturer
English
to fit together,
to seal,
to suture
Spanish
coincidir,
compaginarse
Italian
combaciare,
sigillare,
suturare
German
zusammenpassen,
versiegeln,
nähen.
crosidàdi , nf: crusidade,
curiosidade,
curiosidadi,
grusirari Definition
manera de fàere de unu, su bòllere bíere, tocare, ischire totu; cosa curiosa, ispantosa, chi faet meravíglia
Sentences
est andhadu gai, pro curiosidade, sinono za no bi faghiat nudha ◊ sa crusidade umana cantu est maca! ◊ immoi mi ndi est benendi unu pagu de crosidadi a mei puru: ita ant cumbinau cussus isconcaus?
Translations
French
curiosité
English
curiosity
Spanish
curiosidad
Italian
curiosità
German
Neugier.
crosidadósu , agt: crusidadosu Definition
chi tenet curiosidade, chi bolet bíere, ischire, tocare totu
Synonyms e antonyms
coriosu,
grosariosu,
grusirosu,
incrosidau
Sentences
dhoi fiat una cambarada de piciochedhus crosidadosus ◊ po bí s'ispetàculu dhoi fiat unu frummi de crosidadosus bennius de bidhas acanta e atesu
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
intéréssé
English
made curious
Spanish
curioso
Italian
incuriosito
German
neugierig gemacht.
crosodhàe , vrb Synonyms e antonyms crosai.
crossàriu Definition its, cossàriu?, corsàriu? Sentences s'istranzu si est tucau crossàriu a isplorare sas meravizas de su monte (P.Delussu).
cròsta , nf: grosta Definition
pigighedhu o pígiu tostau de calecuna cosa, fintzes sàmbene sicau de una segada, genia de pigioledhu chi si ndhe istacat de sa pedhe (mescamente de conca); foedhandho de sa Terra, su pígiu de fora fatu de orroca, su prus fridu e tostau; sa parte grussa de is fògias (mescamente de fògias mannas ladas e longas, in mesu, de su tenaghe, o atacau a su cambu, a sa punta, o fintzes própriu su tenaghe)/ crosta de càule, de cartzofa, de bardureu = sa foza in su tretu prus russu, sa foza; crosta de gliaga, de runza, de tzerra, de conca, de carrada, de pane
Synonyms e antonyms
ancrosta,
atiza,
atògia,
cadassa,
freadu,
muga,
pagiagoda,
solla,
tizola
/
semu
/
costalla
Sentences
sa freguedha, candu est cundia, si ponit in su forru a fai sa crosta
Surnames and Proverbs
smb:
Crosta
Etymon
itl.
Translations
French
croûte
English
crust
Spanish
costra,
corteza,
caspa
Italian
cròsta,
grómma
German
Kruste,
Weinstein.
crostàda , nf Definition
genia de druche
Scientific Terminology
drc
Translations
French
tarte
English
tart
Spanish
torta
Italian
crostata
German
Mürbeteigkuchen.
crostaggròga , nf Definition
genia de lanedha de mata e de pedra, de colore grogo
Scientific Terminology
rba, Xanthoria parietina
Etymon
srd.
Translations
French
lichen
English
kind of lichen
Spanish
líquen
Italian
lichène giallo
German
Wandflechte.
crostósu , agt Definition chi portat sa crosta, pígiu tostau Etymon srd.
crósu , agt Definition nau de cosa, chi est una acanta meda a s'àtera, craca Synonyms e antonyms calcu, intipidu, subélciu, tibbu | ctr. làschiu, rau Sentences incui s'erba est crosa ◊ ist unu padente mannu e crosu de ílixi.
cròtza còce
cròtza 1 , nf Definition genia de giacheta chentza mànigas, in costúmenes de ómine Scientific Terminology bst, cst.
crotzàu , agt Definition chi est fatu o intrau apare a grughe Sentences Mariedha fuat crocada cun is manus giuntas e is didus crotzaus.
cròtze còce
crotzifissàre crocifissàre