diacronía , nf Definition su ispiegare unu fatu (es. de limba) biendhodhu e cunsiderandhodhu in tempos (grc. cronos) diferentes (grc. dia), su èssere diferente in tempos diferentes.
diacússu , avb Definition de àtera manera, de àteru betu, in àteras cunditziones; pro gai e pro gai… Synonyms e antonyms chiscussu, dassinuncas, decussè, sinoncas, sinono Sentences no mòrgiast, ca diacussu dèu abbarru solu solu! ◊ acorrau in su ricóveru no dhui abbarru, diacussu morru prima de su tempus! ◊ no m'istróllighis meda, diacussu bis ita ti fatzu! ◊ diacussu, chi trigaus a torrai no si allogant mancu cosa de cenai 2. diacussu, logu de mi bocí tui mi bòciu dèu! Etymon srd.
diàda , nf Definition
tempus de una die: est fatu a sa matessi manera de notada, chidada, mesada, ma nau prus che àteru in su sensu de unu tempus prenu de trebballu, immarritzone
Synonyms e antonyms
dí,
gerronada
| ctr.
notada
Sentences
s'alenu arcanu, eternu e fuiditu, chi sas diadas tancat e abberit, si est frimmu, edducas sa fronte ti at fertu (G.Fiori)◊ comente ti ses reguladu in totu sa diada?
Etymon
srd.
Translations
French
journée
English
day
Spanish
jornada
Italian
giornata
German
Tag.
diadèma , nm Definition genia de corona chi si ponent in conca is reis.
diadéru, diadérus deabbéru
diàdhare , iscl Definition foedhu chi si narat prus che àteru cun afuta e in cobertantza po diàulu Synonyms e antonyms diàcili, dianna, diàntzile, diàschici, diàschini, diaundi, tiàmini, tiardu, tiàschili Etymon srd.
diadórzu , nm Definition logu apartau inue si ponent is ladros a dedie Synonyms e antonyms costoidorzu, cuadorzu Sentences pariaimus acurtzu a su diadorzu: amus inghiriadu totue, a fúrriu, ma chentza poder bogare sa trata, chirchendhe su bestiàmine Etymon srd.
diaèrepe , bvrb Definition dia (o tia)+ àere po su benidore de unu tempus passadu cun su pps. de unu verbu Sentences l'apo nau chi pro sa die diaèrepe abbarrau solu a tentare sa robba.
diafràmma , nf Definition pígiu de cosa chi istat o chi si ponet in mesu: es., su parasàmbene (músculu a pígiu fine) est unu diaframma chi si agatat in mesu tra su matzàmene e sa frisciura (prumones, coro).
diàgliu , nm Definition istrégiu de ortigu, malune o umpedhu, po còere su late cun sa pedra de bullu abbrigada Scientific Terminology stz.
diàgnosi , nf Definition
ispertadura de una cosa po ischire it'est, mescamente foedhandho de maladias
Translations
French
diagnostic
English
diagnosis
Spanish
diagnóstico (m)
Italian
diàgnosi
German
Diagnose.
diagonàle , nf Definition
tretu de línia dereta, o fintzes solu sa distàntzia, chi andhat de traessu, a chischisu, de un'àngulu a s'àteru contràriu de una figura giométrica
Sentences
in d-unu retàngulu, sa diagonale est semper prus curtza de duos latos fatantes postos paris
Translations
French
diagonale
English
diagonal
Spanish
diagonal
Italian
diagonale
German
Diagonale.
diagràmma , nm Definition
genia de línia a tretos chi, posta intro de unu sistema ortogonale, arrapresentat unu datu e comente custu càmbiat de unu tempus a un'àteru, es. is grados de sa callentura in sa die, de una die a s'àtera, is abbitantes de unu logu in annos o sumanas diferentes
Translations
French
diagramme
English
diagram
Spanish
diagrama
Italian
diagramma
German
Diagramm.
diài , avb Synonyms e antonyms deasie*, dedeai | ctr. dedeoi Sentences daghi andhas a basare sa pisedha no ti tuches diai ilmusca ilmusca! ◊ in sas manos li crescheint maigantos porros diai medas chi no si podiat pònnere s'anedhu ◊ diai bi apeit unu disterru chi aiat s'arrastu de sa fuina.
diaíci, diaínci
deasíe
Translations
French
dialética , nf Definition arte de arrexonare bene, foedhandho.
dialéticu , agt Definition chi pertocat sa dialética.
dialètu , nm Definition
limba, limbàgiu, foedhóngiu, manera unu pagu diferente de foedhare sa matessi limba de unu logu a un'àteru in su matessi tempus
Synonyms e antonyms
limba
Translations
French
dialecte
English
dialect
Spanish
dialecto
Italian
dialètto
German
Dialekt,
Mundart.
dialmàtica , nf Definition genia de bestimentu de su diàconu Scientific Terminology prdc Etymon spn. dealmátiga.
diàlogu , nm Definition su chistionu, su chistionare inter duas o prus personas chi si ascurtant a borta a borta.