A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

forfè , avb Definition a f. = a brétiu, unu tanti chentza mediu.

fórfiga fóltighe

forfigàre folfigiàre

fórfighe fóltighe

forfijàre folfigiàre

forgiài , vrb Definition trebballare calecuna cosa (mescamente de ferru) giaendhodhi una forma / f. mincídius = contare o nàrrere fàulas Synonyms e antonyms folmare, imbentai Etymon ctl., spn. Translations French former, forger English to shape, to forge Spanish forjar Italian foggiare, forgiare German schmieden, formen.

forítu , nm: furita, furitu Definition genia de animaledhu areste chi che intrat totue e annestrant mescamente po ndhe fàere essire àteru animale de sa tana; nau in cobertantza, unu chi si che fichit sèmpere in mesu, chi istat sèmpere cricandho Synonyms e antonyms fughitu 1 / fichete 1, frulciaculu Sentences ti che intrat in sas busciacas che furita! ◊ mancari che siant intanados, già ndhe los bogat su foritu ◊ passant cassadoris a furitu e a iscupeta… benimindi ita lichitu su mànigu de sa peta! ◊ is piciochedhus immoi s'ingrutant coment'e furitus po iscorrovonai e circai istrexu antigu Scientific Terminology anra, mustela furo Etymon itl. Translations French furet English ferret Spanish hurón Italian furétto German Frett, Frettchen.

forivóri , nm Definition su sassu de su lestínchinu.

forjólu , nm Synonyms e antonyms fornali, forredha, forronali Sentences su sonatzeri iscazat s'otone in su forjolu pro fàghere petiolas e sonazas (N.Demurtas).

fòrma fòlma

formài folmàre

formàle, formàli , agt Definition chi pertocat sa forma, chi est fatu cunforma a sa régula; chi no pertocat sa sustàntzia de una cosa, de una chistione, ma su comente si faet o est fata.

formalidàde, formalidàdi , nf Definition sa régula de unu fàere, su fàere a cunforma a sa régula (forma) una cosa, mescamente in chistiones de amministratzione: a bortas, manera de fàere chentza sustàntzia, solu po s'apariéntzia, o solu po arrespetare una régula Translations French formalité English formality Spanish formalidad Italian formalità German Formalität.

formalína , nf Definition ammesturu de aldéide fórmica cun abba impreau po disinfetare e po chistire materiale orgànicu chentza si guastare Scientific Terminology ist.

formalizài, formalizàre , vrb Definition fàere una cosa cunforma a s’arrégula, segundhu sa formalidade.

formàre folmàre

formàu , pps, agt Definition de formare Synonyms e antonyms fatu 2. candu mai no mi donas findeus a papai: gei fut una minestra formada!…◊ gei fut una música formada… abasciadhu cuss'arràdiu!

forméntu ferméntu

formíca , nf: formiga, formija, frommiga, frommígia, frommija, frommixa, frummiga, frummígia, furmica Definition bobboedhu minudu (upm) de tantas calidades chi faet sa tana in terra o in truncos sicaos de mata: a milas andhant e torrant a sa tana carrandho semenedhos e faendho unu camminedhu in terra; genia de apicàlliu minudedhu fatu cun duas tirighedhas de pramma intéssia / genias de frommiga: niedha, conchiruja o pitziruja (formiga pitzigajola), luzana (minudedhedha e de colore mélinu), chin sas alas, callai; niu de formiga = cala, tana de f., formigarzu; formighedhas = zenia de maladia; pasciénscia de frommija = passéssia manna; istrintu che unu cú de frommiga = prus de gai!… Synonyms e antonyms bobborissina, callaredha, formígula Sentences a sa cosa de manigare acudit sa frommiga ◊ sa frommiga conchiruja móssigat, sa niedha est púdida ◊ su salatieri a giru a giru est totu prenu de fromiga ◊ sa frommígia conchi rúgia est iscoltighendhe su carru ◊ cussa frommija faghet su nidu in sa linna fràziga ◊ pòvera s'arzola chi timet sa frommiga! ◊ circhendu bellesa impegnada ti biu traghendu a su niu che sa fromiga (R.Locci) 2. dhui currint a usu de fromighedhas ◊ portu sa conca coment'e unu niu de formigas: no biu s'ora de mi crocai Surnames and Proverbs smb: Formica, Formiga / prb: si est tocada, fintzas sa frommígia si bortat! Scientific Terminology crp, crematogaster scutellaris, messor barbarus, iridomyrmex humilis, formica lugubris Etymon ltn. formica Translations French fourmi English ant Spanish hormiga Italian formica German Ameise, Argentinische Ameise (iridomyrmex humilis).

fórmica , nf: frómmica Definition una genia de materiale sintéticu a pígiu fine ma tostau.