incatenàre incadenài
incatramadòre, incatramadòri , agt, nm Definition
chi o chie leat s'àteru a ingannu
Synonyms e antonyms
afrascadore,
arrebuseri,
fraitzu,
imbodhiosu,
imbusteri,
inganneri,
tramperi,
tramposu,
trasseri
Etymon
srd.
Translations
French
trompeur
English
deceptive,
deceiver
Spanish
engañador
Italian
ingannatóre
German
Betrüger.
incatramadúra , nf Definition
su incatramare, ma nau mescamente in cobertantza po ingannia
Synonyms e antonyms
ingannia,
trampa
Etymon
srd.
Translations
French
goudronnage
English
tarring
Spanish
alquitranado
Italian
catramatura
German
Teeren.
incatramàe, incatramài, incatramàre , vrb Definition
betare, pònnere su catramu; nau mescamente in cobertantza, pigare s'àteru a ingannu
Synonyms e antonyms
asfaltai
/
abbovai,
colovrinare,
imbaucare,
imbusterai,
imbuvonare,
improsae,
ingannai,
ingrangugliare,
trampai
Etymon
srd.
Translations
French
goudronner
English
to tar
Spanish
alquitranar
Italian
incatramare
German
teeren.
incatràmu , nm Synonyms e antonyms
ingànniu,
trampa
/
imbodhiosu,
imbusteri,
incatramadore,
ingannadore,
tramperi,
trasseri
/
aciseri
Etymon
srd.
Translations
French
séducteur
English
seducer
Spanish
seductor
Italian
seduttóre
German
Verführer.
incatzellàu , nm Definition tira de arretza chi si podet aciúnghere a su tou (àtera arretza) a manera chi custu potzat calare prus a fundhu piscandho.
incatzigài , vrb Synonyms e antonyms abbaticare, cacigai, incalcare, istibbire Etymon srd.
incàtzigu , nm Synonyms e antonyms catigammuntone, catigamuru Etymon srd.
incaungiài, incaungiàre , vrb: ingaungiae, ingaungiai Definition acumpangiare su pane cun àtera cosa, cun ingaúngiu, papandho, fàere coment'e de cundhimentu a su pane Synonyms e antonyms agonzare, aunzare 1 Sentences s'olia marigosa no praxit a totus, ma ingaúngiat prus de sa druci ◊ ingaúngiat gureu cun civraxu ◊ su pane arridadidhu e incaungiadhu cun olia! 2. sa farrighingiada dha bollet incaungiada bene cun d-una fita de casu Etymon srd.
incaúngiu , nm: ingaugnu,
ingaúngiu,
ingaunzu Definition
cosa, mescamente prus de sustàntzia (casu, petza, e àteru), chi si papat impare cun su pane e dhi giaet prus sabore
Synonyms e antonyms
agonzu*,
armíngiu cumpànigu,
gaúngiu
Sentences
si donant su pani sentza de ingaúngiu ◊ in tempus antigu ni pani e ni ingaúngiu ◊ zughiat càriga a ingaunzu ◊ ndhe at furadu unu tzichi però papadu si dh'at a murrúngiu ca no at agatadu s'incaúngiu! ◊ dhi apu bitiu su murzu: pani, ingaúngiu e binu ◊ mi soe iscarésciu ca buxia arrecàpidu e ingaúngiu in sa tasca e non apo mancu papau
Scientific Terminology
mng
Translations
French
ce que l'on mange avec du pain
English
companage
Spanish
companage,
condumio
Italian
companàtico
German
Zukost zum Brot.
incausài, incausàre , vrb Definition
betare is curpas, incurpare a unu de unu dannu, de àere fatu male
Synonyms e antonyms
acajonare,
acriminai,
acrupai,
acusai,
imputai,
incrupai
Sentences
a chini t'incàusat po ti ndi pigai sa camisa, lassadhi fintzas su mantu (Ev)◊ seu innòi incausau po cussu ◊ is aversàrius, ca dhu bidiant in bidha asseliau, ant pentzau de dh'incausai po una morti
2.
oe so che un'incausadu chi ispetat dibbatimentu
Translations
French
imputer
English
to accuse
Spanish
imputar
Italian
imputare
German
zuschreiben.
incaussài , vrb Definition
nau de cosa chi s'ingurtit, àere dificurtade a passare in su gúturu; asciutare sa buca (nau de cosa chi si papat po s'efetu chi faet a sa buca, ca essit arrasposa)
Synonyms e antonyms
aèschere,
arrèschere,
incaussire
Sentences
a Sarbadori, comenti at biu sa pobidha, dh'incaussat su binu!
2.
tengu sa buca totu incaussada de cussu cachi chi apu papau
Translations
French
de travers
English
which goes the wrong way (said of food)
Spanish
atragantar
Italian
andare di travèrso (détto di cibo)
German
in die falsche Kehle kommen.
incaxàdu, incaxàu incallàu
ínce , avb Synonyms e antonyms nce Sentences ince bolet errespetu po totu as limbas de su mundhu.
incegài, incegàre , vrb: intzecare,
intzegare Definition
guastare is ogos, leare sa vista de no bíere; cumbínchere a unu a fàere su chi no depet, o chi no bolet, o de si ndhe impudare e dispràxere apustis
Synonyms e antonyms
atzecare,
bisogai,
inciurpai,
inturpire,
intzeghire
/
alluscai,
tantare
Sentences
si lu feris a s'ogru l'intzegas ◊ sa luche fit gosi forte chi incegaiat
2.
si mi che intzegat l'iscudo! ◊ che l'at intzegadu su dinari e béndhidu s'est ◊ che l'at intzegadu sa bellesa de sa fémina, ma a mere de domo chi no balet ◊ cun sa paraleta sua che at intzegadu fintzas a tie
Etymon
srd.
Translations
French
crever les yeux,
devenir aveugle
English
to blind
Spanish
cegar
Italian
accecare
German
erblinden.
incénciu , nm: incensu, incentzu, inchensu, intzensu, intzentu, intzentzu, intzessu Definition duas genias de mata chi bogant coment'e làmbrigas de cucumele chi abbruxant mescamente in crésia e faent fumu fragosu meda Synonyms e antonyms simòngia, timàngia Sentences ispainai s'incensu in s'artari! ◊ a sos funerales de sos ricos faghiant tres pasadas e sas beneisciones chin s'intzentu ◊ unu de sos tres res at batidu unu càlighe de prata prenu de inchensu Scientific Terminology mt, Amyris kafal, Boswellia carteri.
incèndhere, incènnere , vrb: inchèndhere,
inchènnere Definition
allúere su fogu, pruschetotu foedhandho de su forru; nau de s'ànimu, de sa mente, provare unu sentidu forte, biu / pps. inchesu
Synonyms e antonyms
achèndhere,
allúere,
allumae,
atzèndhere,
impampidhare
| ctr.
istudare
Idioms
csn:
linna de i. = linnixedha fini po allumai fogu; inchèndhere frammas a… = tzacare, pònnere fogu
Sentences
mentras tziu Missente fit inchendhendhe su focu, deo ascurtabo in mesu a sa cuzicura ◊ inchendhide su fogu! ◊ a cussa vidha li aviant inchesu frammas
2.
s'inchendhides s'ispera ant a lúghere torra custas cortes ◊ sos pitzinnos s'inchendhent iscurtandhe su contu (A.Mura)◊ a vinti annos cudha fiama m'inchendhiat totu ◊ de poeta sas peràulas cheria candho sa mente inchesa est de amore! ◊ si li est inchesa sa cara candho l'ant dimandhata ◊ su tzocu de s'istuturrada inchendhiat s'istànsia
Etymon
ltn.
incendere
Translations
French
incendier,
enflammer
English
to set on fire,
to fire
Spanish
incendiar,
inflamar
Italian
incendiare,
entusiasmarsi
German
anzünden,
sich begeistern.
incennidúra , nf Definition su incènnere, su allúere su fogu, ma fintzes su tanti de linna chi serbit a su forru po una cota de pane Etymon srd.
incenséri , nm: incentzeri, insenseri, intzentzeri Definition genia de braxeredhu po abbruxare timanza (incensu) in is funtziones de crésia Synonyms e antonyms afumentadore, timanzeri, turredha / cdh. incinseri Scientific Terminology prdc Etymon ctl. encenser.