A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

inchérrida , nf Definition su chi unu paret a cara, fintzes una genia de atza, de fortza chi si paret in cara, abbaidada a corroncinu / àere mala i. = portai oghida lègia Synonyms e antonyms bisura, cara, chèrgia, chígia, faci / chinna, inchizada / fieresa Sentences sa cara at s'inchérrida de sos vint'annos (C.Meridda) 2. cantos dechidos e briosos, cun música de Saldigna antiga e noa, poniant inchérridas de raighinas! Translations French fierté English pride Spanish fiereza Italian fierézza German Stolz.

incherrídu , agt Definition chi portat una inchérrida, genia de bisura de importu Sentences sos altistas sa domíniga essiant a passizare, incherridos, bestidos de pannu o de bellutinu Etymon srd. Translations French fier English bold Spanish orgulloso, digno Italian fièro German stolz.

inchèrtzo , nm Definition inchèrcio, nau unu pagu a brulla a s'àinu.

inchessàda , nf Definition su inchessare, alluta, istérria de fràmula, de fogu Etymon srd.

inchessàre , vrb Definition nau de su fogu a fràmula, chi lompet o pigat a calecuna cosa chi abbruxat, tènnere, apampai, fàere fràmula meda / focu inchessau = tenindhe, inchesu, a framaridas Sentences su fogu si est inchessau in sas àrvules mannas ◊ su fogu ch'est iscazandhe finas sas codinas, cudhas chi fudint afortificadas, si est inchessau a sas arraighinas Etymon srd.

inchéssu , agt Synonyms e antonyms allutu, inchesu Sentences est mesudie, su sole est picanne a conca: est inchessa sa terra!

inchèsta , nf Synonyms e antonyms chensa, lamenta Etymon srd.

inchestadòre , agt, nm Definition chi o chie istat inchestendhe, giaendho ocasione, faendho arrennegare Synonyms e antonyms atzitzadori, derreri, insulladori, intzidiante, mintzidiarzu, tzuntzulladore 2. cussas sunt malas ganas inchestadoras! Etymon srd.

inchestàre , vrb: inchestiare Definition giare ocasione forte, pigare e fàere pigare arrennegu Synonyms e antonyms apurire, ifadare, incidai, insissiligai, inzerrare / airai, arrabbiai, arragiolire, arrannegai, inchietae, inchimerai, infelai Sentences li ant dadu cuss'afissa ca istat sempre inchestendhe sa zente (G.Ruju) 2. l'ant intesu inchestiendhe in d-unu salone Etymon srd.

inchestiàda , nf Definition su s'inchestiare, su pigare o giare arrennegu Synonyms e antonyms arrennegada, inchietada Etymon srd.

inchestiàre inchestàre

inchésu , pps, agt, nm Definition de inchèndhere; tanti de linna chi bastat po una cota de pane, sa cota de su pane / fàghere s'i. = allúiri, imbudhidai su forru po còiri su pani Synonyms e antonyms abbrigau, allutu, inchessu | ctr. istudau Sentences si at inchesu unu mesu zigarru e si l'est assaporjandhe ◊ framma de passione ant inchesu sa mente tua 2. ocros inchesos de focu ◊ unu fogu inchesu ti brujat ◊ sa làmpana est inchesa ◊ Anzeledha est a conca bassa, chin sa cara inchesa che su meladidone 3. chie faghet pane depet cumprèndhere candho est ora de fàghere s'inchesu Translations French allumé English lit up, on (switched) Spanish encendido Italian accéso, incandescènte German angezündet, glühend.

inchesuràdu , pps, agt: inchisuradu Definition de inchesurare; nau de logu, chi est serrau a cresura; nau de ccn. chi est cuau apalas de cresura, in sa cresura / muros inchesurados = serrados a cresura, cun cresura, cun impizadura Synonyms e antonyms impizadu 2. inoghe ite che fato, inchesuradu a frazados impreos e a nadas cobertas de murgone? ◊ sas bamas sunt paschendhe chena cuviu in sas tancas inchesuradas 3. Toedhu fit inchesuradu dae prima de s'ocasu a ojos ficados a su balcone (N.Fois).

inchesuràre , vrb: incresurae, incresurai, incresurare Definition serrare a cresura, fàere sa cresura; rfl. cuare in sa cresura Synonyms e antonyms cresurai, impizare, incujare 1 | ctr. iscresurare Etymon srd. Translations French clôturer, entourer English to fence in Spanish cercar Italian recintare German einfrieden.

inchexiàre , vrb: increjare, incresiae, incresiai, incresiare, incresiari Definition fàere un'intrada a crésia, pruschetotu andhare a crésia sa primu borta, nau de sa fémina apustis de s'illieróngiu, e ingòllere sa beneditzione (ma dhu narant fintzes po animales, in su sensu de fàere ccn. cosa chi giuat); andhare a si cuare in crésia Sentences candu po sa mama e po su pipiu fut lómpiu su tempus de s'incresiai, iant portau su pipiu a su témpiu (Ev)◊ sa mama, candho teniat fizu, sa prima essida la faghiat a s'incresiare Etymon srd.

inchexiàrzu , nm: incresiarzu Definition su s'incresiare Synonyms e antonyms incresiada, incresiamentu Etymon srd.

inchéxiu , nm: incréjiu, incrésiu Definition su s'incresiare, intrada, imbisita de una mama a crésia cun sa criadura noa a sa prima essia apustis de s'illieróngiu; fintzes sa funtzione de su duos de freàgiu, candho si arregodat sa presentada de su Cristos pipiu a su témpiu Synonyms e antonyms inchexiarzu, incresiamentu, incresionzu Sentences at incingiau su bistiri sa dí de s'incrésiu ◊ antigamente s'incrésiu fiat apustis de sas baranta dies ◊ Luchiridina oje fachet s'incréjiu Scientific Terminology prdc Etymon srd.

ínchi ínca

inchiàdu , agt Definition nau de calecunu frutu, chi at cumpriu su chiu Etymon srd.

inchibbaràdu , agt Definition chi est chíbberu; chi si est arrennegau Translations French vexé, fâché English offended Spanish mosqueado, picado Italian impermalito German gekränkt.