imberriocàre , vrb Definition pentzare o fàere chentza critériu, comente si meledat, segundhu su bibbirriu, comente benit a conca, chentza cunsideru Synonyms e antonyms acucae, meledai Etymon srd.
imberriósu , agt Definition nau de ccn., chi faet a imbérriu Synonyms e antonyms imberriadu Sentences fit fémina de frenédiga manna e de tichírriu imberriosu, limbori e forroxosa fintzas amoratzendhe Etymon srd.
imberrisconàre , vrb: imbirrisconare Definition arrennegare che berre, fàere su berriscone, su barrosu giaendho ifadu e atzitzandho / bestiàmene, cadhu imberrisconau = in birbílliu, chi no si resessit a lu muntènnere, a lu dominiare Synonyms e antonyms arrannegai, imbelèschere Sentences si li das aggheju istat pagu a s'imberrisconare! ◊ su burricu si est imbirrisconau in fatu de sa burrica in calore 2. imberrisconadu, che imbolat su ladru e si che fuit ◊ at bogau a pizu contos de bistiàmene imbirrisconau o tirriosu Etymon srd.
imberritài, imberritàre , vrb Definition pònnere sa berrita Etymon srd.
imberritàu , pps, agt Definition de imberritare; chi est in berrita, chi portat sa berrita posta; nau de unu mururdu (fatu a pedra chentza impastu), chi est incobertinau, acabbau cun pedras longas cantu est largu Synonyms e antonyms cdh. imbarritatu.
imberritínzu , nm Definition finidura de mururdu chi si faet a pedras longas, mannas, is cobertinas, a manera chi no si che movant is pedras de asuta prus piticas.
imbérriu , nm Definition
totu su chi si faet o chi si narat a giogu e a frandhigu a su pipiu, mescamente candho est creschendho e podet cumenciare a cumprèndhere e a fàere a cabosu, sériu, de imprastu; totu su chi faet su piciochedhu a giogu a tropu, chentza cabu, coment’e cumportamentu prus de pipiu chi no de matucu, fintzes pranghendho po bòllere o no bòllere calecuna cosa a vítziu e pagu importu
Synonyms e antonyms
annennériu,
denga,
dengheria,
imbímbinu,
imbràmbulu,
ingrangúgliu,
iscancériu,
melindru,
pacia
/
cdh. imbirriúmini,
ttrs. imbirriumu
Sentences
a fizos bostros no los tenzedas tropu in sos imbérrios ◊ no bi at chei su pane sut'a frísciu a bos fàghere s'imbérriu passare! (P.Mossa)◊ ses male imbideadu, ma sos imbérrios ti che los bogo deo!
Etymon
srd.
Translations
French
cajolerie,
affectation
English
mawkishness,
mincing ways
Spanish
mimos,
melindres
Italian
vézzo,
leziosàggine
German
Ziererei.
imbèrta , nf: imbértia Definition
su s’imbèrghere, su si ndhe andhare e isparire; cropu, acollada, ispinta chi si giaet; dhu narant fintzes in su sensu de créschia, aumentu de su pesu de sa carena; in cobertantza, disgràtzia, dannu
Synonyms e antonyms
acollada,
colpu,
imbudada,
impédhida,
ispinta
/
malasorte
/
créschida
Sentences
s'imberta chi at fatu no s'est bidu prus!
2.
si est intesu su passu de su cabadhu e deretu s'imberta de su portale ◊ dàemi un'imberta in sa bantzicallera ca est arressàndhesi! ◊ ti ant porriu atzotas e imbertas chi irrenant! ◊ su cumandhu chi li at nau su babbu li est istau un'imberta e at rispostu nechidau male ◊ petzi s'imberta de su tempus chene piedu est reséssia a lu cranucare
3.
a l'at tenta s'imberta!…
Etymon
srd.
Translations
French
poussée violente
English
shove
Spanish
empujón
Italian
spintóne
German
heftiger Stoß.
imbertériu , avb Definition bene, fatu comente si tocat Sentences sa Luna est peus de ti pònnere ocru malu e mai cosa ti podet essire imbertériu!
imbértia imbèrta
imbértu , pps Definition de imbèrghere, ispariu; fintzes agatau, ingortu Synonyms e antonyms imbérghidu, irfregorau Sentences ch'est dau in sos carabbineris e pro no isparare si lis est imbertu 2. fizu meu, ite as imbertu, aite ses goi assagadau? ◊ in sa gherra at imbertu una maladia
imbertuladúra , nf Definition su imbertulare, su pònnere o assentare cosa in bértula Etymon srd.
imbertulài, imbertulàre , vrb Definition pònnere sa cosa in bértula, arregòllere a sa bértula; carrigare sa bértula a un'animale; in cobertantza, crèdere totu cun facilidade Sentences imbértula s'olia e ghirachela a bidha! ◊ che ant leadu totu cantu ant pótziu imbertulare! Etymon srd.
imbertzíre , vrb Definition
cricare afàrios o chistiones angenas, su si pònnere in mesu po chistiones angenas
Synonyms e antonyms
infrechidhare,
infrichiri,
intraudhare,
intremèsiri,
tzacare
Sentences
no est zustu de s'imberzire in cosas chi no ndh'est a connoschéntzia ◊ si sa zustíssia no si fit imberzia, oje fortzis cussu no fit istau unu bandhiu
Translations
French
s'entremettre
English
to interfere
Spanish
entremeterse
Italian
introméttersi
German
sich einmischen.
imbertzíu , pps, agt Definition de imbertzire Synonyms e antonyms afrodhieri, fichete.
imbèsce , nm: ambessi,
imbesse,
imbessi,
imbresse,
imbressi,
imbrèssiri,
immesse,
umbessi Definition
s’àtera parte, sa parte contrària, su contràriu de una cosa (de unu bestimentu, sa parte de s’aforru), fintzes de un’órdine, de unu cuncordu
Synonyms e antonyms
alimbesse,
ifache
Idioms
csn:
avb. a s'imbessi = furriadu a su contràriu de unu essu, a manu furriada; pònnere a bràncul'imbesse = a farrancas a susu; fai una faci e un'imbressi = fàghere duas caras, èssere fartzu; fàchere a s'imbresse e a ifache = fàere una cosa e su contràriu puru
Sentences
cussa est genti chi fait una faci e un'imbressi
2.
torro a s'imbesse in sos tempos ◊ nos bogant su colzu a s'imbesse ◊ su chíndhalu est inzomendhe su filu a s'imbesse ◊ seu unu sacu isbuidau furriau a pedhi imbressi! (S.Baldino)◊ portat is mígias a s'imbressi ◊ est unu mundhu a chirru imbesse ◊ cussu est nàsciu a s’imbressi, iscempiau comenti est!◊ custas leges fatas a s'immesse!
3.
a s'imbesse de su frade, isse bibiat e pipabat
Etymon
ltn.
inverse
Translations
French
inverse
English
contrary
Spanish
inverso,
contrario
Italian
invèrso,
revèrso
German
Umgekehrt.
imbescurài , vrb Definition
ammesturare, pònnere impare, totu a unu cosas diferentes; prnl., su si interessare de cosas chi no si depet
Synonyms e antonyms
ammeschiare,
ammesturai,
imbesturai
/
imbertzire
2.
no t'imbescuris in is fatus nostus!
Translations
French
s'entremettre
English
to interfere
Spanish
entremeterse
Italian
immischiare
German
sich einmischen.
imbèsse, imbèssi imbèsce
imbessinàda , avb Definition a s'i. = in pinna, imbia de no si pòdere bíere, apalas de calecuna cosa.
imbestiài , vrb: imbestiare Definition
nechidare a meda, su si pigare fele, tzacu, arrennegu mannu
Synonyms e antonyms
imbestialare
Translations
French
enrager
English
to get enraged
Spanish
enfurecerse
Italian
imbestialirsi
German
wütend werden.