imberriocàre , vrb Definition pentzare o fàere chentza critériu, comente si meledat, segundhu su bibbirriu, comente benit a conca, chentza cunsideru Synonyms e antonyms acucae, meledai Etymon srd.
imberriósu , agt Definition nau de ccn., chi faet a imbérriu Synonyms e antonyms imberriadu Sentences fit fémina de frenédiga manna e de tichírriu imberriosu, limbori e forroxosa fintzas amoratzendhe Etymon srd.
imberrisconàre , vrb: imbirrisconare Definition arrennegare che berre, fàere su berriscone, su barrosu giaendho ifadu e atzitzandho / bestiàmene, cadhu imberrisconau = in birbílliu, chi no si resessit a lu muntènnere, a lu dominiare Synonyms e antonyms arrannegai, imbelèschere Sentences si li das aggheju istat pagu a s'imberrisconare! ◊ su burricu si est imbirrisconau in fatu de sa burrica in calore 2. imberrisconadu, che imbolat su ladru e si che fuit ◊ at bogau a pizu contos de bistiàmene imbirrisconau o tirriosu Etymon srd.
imberritài, imberritàre , vrb Definition pònnere sa berrita Etymon srd.
imberritàu , pps, agt Definition de imberritare; chi est in berrita, chi portat sa berrita posta; nau de unu mururdu (fatu a pedra chentza impastu), chi est incobertinau, acabbau cun pedras longas cantu est largu Synonyms e antonyms cdh. imbarritatu.
imberritínzu , nm Definition finidura de mururdu chi si faet a pedras longas, mannas, is cobertinas, a manera chi no si che movant is pedras de asuta prus piticas.
imbérriu , nm Definition totu su chi si faet o chi si narat a giogu e a frandhigu a su pipiu, mescamente candho est creschendho e podet cumenciare a cumprèndhere e a fàere a cabosu, sériu, de imprastu; totu su chi faet su piciochedhu a giogu a tropu, chentza cabu, coment’e cumportamentu prus de pipiu chi no de matucu, fintzes pranghendho po bòllere o no bòllere calecuna cosa a vítziu e pagu importu Synonyms e antonyms annennériu, denga, dengheria, imbímbinu, imbràmbulu, ingrangúgliu, iscancériu, melindru, pacia / cdh. imbirriúmini, ttrs. imbirriumu Sentences a fizos bostros no los tenzedas tropu in sos imbérrios ◊ no bi at chei su pane sut'a frísciu a bos fàghere s'imbérriu passare! (P.Mossa)◊ ses male imbideadu, ma sos imbérrios ti che los bogo deo! Etymon srd. Translations French cajolerie, affectation English mawkishness, mincing ways Spanish mimos, melindres Italian vézzo, leziosàggine German Ziererei.
imbèrta , nf: imbértia Definition su s’imbèrghere, su si ndhe andhare e isparire; cropu, acollada, ispinta chi si giaet; dhu narant fintzes in su sensu de créschia, aumentu de su pesu de sa carena; in cobertantza, disgràtzia, dannu Synonyms e antonyms acollada, colpu, imbudada, impédhida, ispinta / malasorte / créschida Sentences s'imberta chi at fatu no s'est bidu prus! 2. si est intesu su passu de su cabadhu e deretu s'imberta de su portale ◊ dàemi un'imberta in sa bantzicallera ca est arressàndhesi! ◊ ti ant porriu atzotas e imbertas chi irrenant! ◊ su cumandhu chi li at nau su babbu li est istau un'imberta e at rispostu nechidau male ◊ petzi s'imberta de su tempus chene piedu est reséssia a lu cranucare 3. a l'at tenta s'imberta!… Etymon srd. Translations French poussée violente English shove Spanish empujón Italian spintóne German heftiger Stoß.
imbertériu , avb Definition bene, fatu comente si tocat Sentences sa Luna est peus de ti pònnere ocru malu e mai cosa ti podet essire imbertériu!
imbértia imbèrta
imbértu , pps Definition de imbèrghere, ispariu; fintzes agatau, ingortu Synonyms e antonyms imbérghidu, irfregorau Sentences ch'est dau in sos carabbineris e pro no isparare si lis est imbertu 2. fizu meu, ite as imbertu, aite ses goi assagadau? ◊ in sa gherra at imbertu una maladia
imbertuladúra , nf Definition su imbertulare, su pònnere o assentare cosa in bértula Etymon srd.
imbertulài, imbertulàre , vrb Definition pònnere sa cosa in bértula, arregòllere a sa bértula; carrigare sa bértula a un'animale; in cobertantza, crèdere totu cun facilidade Sentences imbértula s'olia e ghirachela a bidha! ◊ che ant leadu totu cantu ant pótziu imbertulare! Etymon srd.
imbertzíre , vrb Definition cricare afàrios o chistiones angenas, su si pònnere in mesu po chistiones angenas Synonyms e antonyms infrechidhare, infrichiri, intraudhare, intremèsiri, tzacare Sentences no est zustu de s'imberzire in cosas chi no ndh'est a connoschéntzia ◊ si sa zustíssia no si fit imberzia, oje fortzis cussu no fit istau unu bandhiu Translations French s'entremettre English to interfere Spanish entremeterse Italian introméttersi German sich einmischen.
imbertzíu , pps, agt Definition de imbertzire Synonyms e antonyms afrodhieri, fichete.
imbèsce , nm: ambessi, imbesse, imbessi, imbresse, imbressi, imbrèssiri, immesse, umbessi Definition s’àtera parte, sa parte contrària, su contràriu de una cosa (de unu bestimentu, sa parte de s’aforru), fintzes de un’órdine, de unu cuncordu Synonyms e antonyms alimbesse, ifache Idioms csn: avb. a s'imbessi = furriadu a su contràriu de unu essu, a manu furriada; pònnere a bràncul'imbesse = a farrancas a susu; fai una faci e un'imbressi = fàghere duas caras, èssere fartzu; fàchere a s'imbresse e a ifache = fàere una cosa e su contràriu puru Sentences cussa est genti chi fait una faci e un'imbressi 2. torro a s'imbesse in sos tempos ◊ nos bogant su colzu a s'imbesse ◊ su chíndhalu est inzomendhe su filu a s'imbesse ◊ seu unu sacu isbuidau furriau a pedhi imbressi! (S.Baldino)◊ portat is mígias a s'imbressi ◊ est unu mundhu a chirru imbesse ◊ cussu est nàsciu a s’imbressi, iscempiau comenti est!◊ custas leges fatas a s'immesse! 3. a s'imbesse de su frade, isse bibiat e pipabat Etymon ltn. inverse Translations French inverse English contrary Spanish inverso, contrario Italian invèrso, revèrso German Umgekehrt.
imbescurài , vrb Definition ammesturare, pònnere impare, totu a unu cosas diferentes; prnl., su si interessare de cosas chi no si depet Synonyms e antonyms ammeschiare, ammesturai, imbesturai / imbertzire 2. no t'imbescuris in is fatus nostus! Translations French s'entremettre English to interfere Spanish entremeterse Italian immischiare German sich einmischen.
imbèsse, imbèssi imbèsce
imbessinàda , avb Definition a s'i. = in pinna, imbia de no si pòdere bíere, apalas de calecuna cosa.
imbestiài , vrb: imbestiare Definition nechidare a meda, su si pigare fele, tzacu, arrennegu mannu Synonyms e antonyms imbestialare Translations French enrager English to get enraged Spanish enfurecerse Italian imbestialirsi German wütend werden.