màticu , nm Definition genia de cosa niedha chi faet su fumu fintzes a pígiu grussu mescamente segundhu ite si abbruxat Synonyms e antonyms fumàdigu*, sintziedhu.
matidúsa marsicrúsa
matifalàu , agt, nm: mativaladu,
matzialadu,
matzialatu,
matzigaladu Definition
chi o chie che portat sa matza o bentre calada, aperta (is músculos isperraos, asuta de sa pedhe) po isfortzu o àtera neghe
Synonyms e antonyms
rúpidu
/
ttrs. matzivaradu
Sentences
fit unu sanadore chi sanaiat sos pitzinnedhos mativalados
Etymon
srd.
Translations
French
hernieux
English
herniated
Spanish
herniado
Italian
ernióso
German
bruchleidend,
Bruchleidende.
matighérju matichérju
matigrúda, matigúsa marsicrúsa
matigúzu matibúzu
matijòne , nm Definition tupa manna de matedu Synonyms e antonyms majone.
matimànnu , agt Definition
chi portat bentre manna, chi papat meda, chi bolet totu issu
Synonyms e antonyms
acadhonadu,
bentrimannu,
bentrone,
budhone 1,
massudu,
porodhosu,
sachetone,
trodolassu
Sentences
su mundhu est galu como formatu de matimannos e de laribbiancos ◊ càgliadi, Serafinu matimannu, chi t'imbriagas mancari poeta: si ti ponzo a s'imbíligu un'isceta mantenes a Tiesi a binu un'annu! (Còntene)
Etymon
srd.
Translations
French
bedonnant,
ventru
English
pot-bellied
Spanish
barrigudo,
panzudo
Italian
panciuto
German
dickbäuchig.
matimbródhiu , nm: matzabbódhiu,
matzambódhiu,
matzimbódiu,
matzimbóligu,
matzimbródhiu Definition
cosa betada apare de no si ndhe cumprèndhere nudha (fintzes fata apostadamente, fintzes a ingannu)/ fai una cosa a matzambódhiu = fàghere sa cosa chentza contivizu, chentza bi pessare bene
Synonyms e antonyms
farrambódhiu,
imbraúciulu,
maciamurru,
martiguserzu
/
biraorba
Sentences
sa Sardigna oi benit cunfúndia in su matzabbódhiu de is regionis italianas ◊ fachet mulinadas a forma de colobra e totu unu muntone de matimbródhios ◊ sa cosa o si faghet bene o essit unu matzimbóligu
Etymon
itl.
+ matza + imbódhiu
Translations
French
fatras
English
muddle
Spanish
amasijo,
batiburrillo
Italian
guazzabùglio
German
Durcheinander,
Mischmasch.
matimenàju, matimenàlzu , agt, nm Definition chi o chie papat meda su matzàmene, chi dhi praghet a papare matzàmene; ma fintzes caneisterzu, persona metzana Etymon srd.
matímene, matímine, matúmine maciàmini
matimòdhe , nm Definition genia de bobboi che a sa preta, pretedha Scientific Terminology crp Etymon srd.
matimúrru maciamúrru
matínas , nf pl Definition sa missa de pudhu, sa missa de mesunote a Paschighedha Etymon ctl. matines.
matíngiu , nm Definition illimpióngiu chi si faet aprontandho terrenos de prènnere a laore Synonyms e antonyms ispatonzu, limpióngiu, matadura Etymon srd.
matiòne , nm Definition tupa manna de matedu Synonyms e antonyms trajone.
matipèrela, matipèrla madrepèlla
matipèrra , nf Definition dolores chi benint a sa fémina príngia, de is ses meses a candho naschit su pipiu Scientific Terminology mld.
matíri , vrb Definition
foedhandho prus che àteru de papares, digirire, ispaciare (suspire) su sustentu chi giaet s'alimentu; foedhandho de cosa cota, lassare pausare po dhi intrare méngius su cundhimentu
Synonyms e antonyms
digidiri,
dissipai,
immartire*
Sentences
est passillendi po matiri su chi at papau ◊ est abarrau a matiri s'angioni chi si at papau
2.
istuda su fogu a su minestroni ca est cotu e lassadhu matiri prima de dhu papai!
3.
cussus no ant ancora matiu su resultau de is eletzionis
Translations
French
digérer
English
to digest
Spanish
digerir
Italian
smaltire
German
verdauen.
matisújula , nf Synonyms e antonyms marsicrusa.