A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

màticu , nm Definitzione genia de cosa niedha chi faet su fumu fintzes a pígiu grussu mescamente segundhu ite si abbruxat Sinònimos e contràrios fumàdigu*, sintziedhu.

matidúsa marsicrúsa

matifalàu , agt, nm: mativaladu, matzialadu, matzialatu, matzigaladu Definitzione chi o chie che portat sa matza o bentre calada, aperta (is músculos isperraos, asuta de sa pedhe) po isfortzu o àtera neghe Sinònimos e contràrios rúpidu / ttrs. matzivaradu Frases fit unu sanadore chi sanaiat sos pitzinnedhos mativalados Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hernieux Ingresu herniated Ispagnolu herniado Italianu ernióso Tedescu bruchleidend, Bruchleidende.

matighérju matichérju

matigrúda, matigúsa marsicrúsa

matigúzu matibúzu

matijòne , nm Definitzione tupa manna de matedu Sinònimos e contràrios majone.

matimànnu , agt Definitzione chi portat bentre manna, chi papat meda, chi bolet totu issu Sinònimos e contràrios acadhonadu, bentrimannu, bentrone, budhone 1, massudu, porodhosu, sachetone, trodolassu Frases su mundhu est galu como formatu de matimannos e de laribbiancos ◊ càgliadi, Serafinu matimannu, chi t'imbriagas mancari poeta: si ti ponzo a s'imbíligu un'isceta mantenes a Tiesi a binu un'annu! (Còntene) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bedonnant, ventru Ingresu pot-bellied Ispagnolu barrigudo, panzudo Italianu panciuto Tedescu dickbäuchig.

matimbródhiu , nm: matzabbódhiu, matzambódhiu, matzimbódiu, matzimbóligu, matzimbródhiu Definitzione cosa betada apare de no si ndhe cumprèndhere nudha (fintzes fata apostadamente, fintzes a ingannu)/ fai una cosa a matzambódhiu = fàghere sa cosa chentza contivizu, chentza bi pessare bene Sinònimos e contràrios farrambódhiu, imbraúciulu, maciamurru, martiguserzu / biraorba Frases sa Sardigna oi benit cunfúndia in su matzabbódhiu de is regionis italianas ◊ fachet mulinadas a forma de colobra e totu unu muntone de matimbródhios ◊ sa cosa o si faghet bene o essit unu matzimbóligu Ètimu itl. + matza + imbódhiu Tradutziones Frantzesu fatras Ingresu muddle Ispagnolu amasijo, batiburrillo Italianu guazzabùglio Tedescu Durcheinander, Mischmasch.

matimenàju, matimenàlzu , agt, nm Definitzione chi o chie papat meda su matzàmene, chi dhi praghet a papare matzàmene; ma fintzes caneisterzu, persona metzana Ètimu srd.

matímene, matímine, matúmine maciàmini

matimòdhe , nm Definitzione genia de bobboi che a sa preta, pretedha Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd.

matimúrru maciamúrru

matínas , nf pl Definitzione sa missa de pudhu, sa missa de mesunote a Paschighedha Ètimu ctl. matines.

matíngiu , nm Definitzione illimpióngiu chi si faet aprontandho terrenos de prènnere a laore Sinònimos e contràrios ispatonzu, limpióngiu, matadura Ètimu srd.

matiòne , nm Definitzione tupa manna de matedu Sinònimos e contràrios trajone.

matipèrela, matipèrla madrepèlla

matipèrra , nf Definitzione dolores chi benint a sa fémina príngia, de is ses meses a candho naschit su pipiu Terminologia iscientìfica mld.

matíri , vrb Definitzione foedhandho prus che àteru de papares, digirire, ispaciare (suspire) su sustentu chi giaet s'alimentu; foedhandho de cosa cota, lassare pausare po dhi intrare méngius su cundhimentu Sinònimos e contràrios digidiri, dissipai, immartire* Frases est passillendi po matiri su chi at papau ◊ est abarrau a matiri s'angioni chi si at papau 2. istuda su fogu a su minestroni ca est cotu e lassadhu matiri prima de dhu papai! 3. cussus no ant ancora matiu su resultau de is eletzionis Tradutziones Frantzesu digérer Ingresu to digest Ispagnolu digerir Italianu smaltire Tedescu verdauen.

matisújula , nf Sinònimos e contràrios marsicrusa.