pentzionànte , nm Definition chie istat in domo angena a pesone.
pentzionàre pensionài
pentziòne, pentziòni pensiòne
pentzíri , vrb Definition nau de erbas o cosas deasi, pèrdere abba, sa frischesa, igragalare Synonyms e antonyms acalamai, allacanae, allebigiare, ammustiai.
péntziu pénsiu
pentzósu pensósu
péntzu pénsu
penú panú
penúltimu , agt: penúrtimu Definition su fatante de s'úrtimu.
penúria penória
penuriài, penuriàre penoriàre
penuriósu , agt Definition chi est in su bisóngiu, chi istat male Synonyms e antonyms bisonzile Etymon srd.
penúrtimu penúltimu
peóciu , nm Definition múscula de pedra: una genia de cóciula Etymon itl. peoccio.
peógu , nm: peuju,
piogu,
piugu,
pleugu,
pregu,
préigu,
preogu,
preucu,
preugu,
préugu,
prigu,
priogu,
priucu,
priugu,
pruigu Definition
preugu canu, genia de bobboi pitichedhu chi si atacat a sa carena (de animales e de gente), mescamente ue dhue at pilu, e suspit su sàmbene: est símbulu de poberesa e si narat in parte de poberesa etotu, de cosa a míndhigu; bobboitedhu de mare chi dhi assimbígiat, fintzes una genia de bobboitedhu chi ponet a is puntas modhes de is matas (piogu birde)/ priogu de porcu = genia de erba chi faet in is laores (Krubera peregrinum)
Synonyms e antonyms
mandioledha,
mindia,
mundhítzia,
pidúciu
/
tíngiu
Idioms
csn:
sa cria de su préigu = líndiri; préigu pudhinu = su chi ponit a is pudhas; iscroxai su priogu po sa pedhi = èssere limidos a s'úrtimu etzessu, asuriosos a meda; èssiri che priogu in bussa de seda = crèresi tropu, pàrreresi prus de su chi unu est, fàghere su tostu, s'intreu; priogu a pedhi = meda
Sentences
in cussa domu dhoi fut su priogu a pedhi! ◊ inue fato istare unu peogu bi ndhe colloco chentu che a tie! ◊ totu prozetos mannos fora 'e logu, che isparare a balla a su piogu! (L.Ilieschi)◊ su sàmbene che fit suzonau de su priucu ◊ sa carrotza fiat prena de pínnighe e de pregu ◊ su maistu abbaidàt dónnia mengianu is pilos de is piciochedhos po bíere si dhue iat preugu
2.
labai cussu gatu, su priogu in bussa de seda: dhi apu postu pisci e no ndi papat!
3.
cussu dinai no dhu bollu, no tengu abbisóngiu de su priogu cosa tua!
Surnames and Proverbs
prb:
alleputziu che priogu in bursa de seda ◊ s'arriu currit a mari, su priogu sempri a is pòbirus
Scientific Terminology
crp, pediculus humanus capitis, p. h. vestimentorum, phtirius pubis
Etymon
ltn.
peduc(u)lus
Translations
French
pou
English
louse
Spanish
piojo
Italian
pidòcchio
German
Kopflaus.
peonàre pedonàre
peònes , nm pl: peonis Synonyms e antonyms
càlculas,
peanas,
pegas,
petzana
Scientific Terminology
ts
Etymon
srd.
Translations
French
marches du métier à tisser
English
treadle (loom)
Spanish
cárcolas
Italian
càlcole del telàio
German
Fußbrett.
peòni , nm Definition massaju de pagu contu, chi tenet calecuna cosita fata a sacrifíciu / min. peonedhu = massajedhu, zòvanu comintzendhe a massajare.
peónica , nf: pióina Definition
genia de erba e frore, franca de tzirulia, ungra de tzurruliu, o fintzas arrosa de margiani, de monti, de padenti
Synonyms e antonyms
arrosabiónica,
rosabeónia
Scientific Terminology
rba, Paeonia officinalis
Translations
French
pivoine
English
peony
Spanish
peonía
Italian
peònia
German
Pfingstrose.
peònis peònes