pilútzu 1 pilúrtzu
pilúza pilúrgia
pimènta, piméntu, pimèta , nf, nm Definition
cundhimentu po papares, totu su chi si ponet po giare prus sabore a is papares; pimentu est fintzes una mata de s'América chi faet una genia de píbere impreau po cundhimentu e po meighina e si narat fintzes po colore, tinta
Synonyms e antonyms
connimentu,
fimeta
/
tinta
Sentences
is ingredientis de sa pimenta po cundiri
2.
s'autonomia no est una cosa in prus, un'ispétzia de casu fratadu o de pimentu chi si podet o no si podet pònnere pro fàchere prus licantzu su gustu: s'autonomia est su gustu (Z.F.Pintore)◊ sa poesia sighit a èssi una pimeta, unu cundimentu netzessàriu po s'ànima nosta
3.
su biancu de titàniu no mi l'as impitadu: e it'oromala, mi faghes pagare pimentos caros che furca, si poi no los impitas?! (M.Bua)
Scientific Terminology
mng, mtm Pimenta dioica
Etymon
itl.
pementa
Translations
French
assaisonnement
English
seasoning
Spanish
aliño
Italian
condiménto
German
Würze,
Gewürz,
Dressing.
pimonàtu , nm, agt: piumunatu,
prummonàciu,
prumonatu,
prumonatzu,
pulmonatu,
purmonatu Definition
maladia de fritu a is prumones de is animales (brebès); nau de unu frutuàriu passau (o àtera cosa de papare), chi est totu a buidedhos che is prumones, a bisura de prumone, apurmonau
Synonyms e antonyms
prummonite
/
tuvàru,
tuvonatu,
tuvudu
Scientific Terminology
mld
Etymon
itl.
Translations
French
pneumonie
English
pneumonia
Spanish
neumonía,
pulmonía
Italian
polmonite
German
Lungenentzündung,
Pneumonie.
pimòne , nm: piumone,
piumoni,
plummone,
primmone,
primone,
prummone,
prummoni,
prumone,
prumoni,
pulmoni,
pumone,
purmone Definition
arremu de sa carena, in is animales chi respirant: funt duos, unu a cada bandha in sa càscia de petorras, e portant una canna chi de s'ogroena calat, s'ispartzit in duos cambos e s'isterret che is naes e cambighedhos de una mata (is bruncos) fintzes chi dónnia cambighedhu sèmpere prus fine acabbat in d-unu buidu pitichedhedhu o calancolu, ue s'ària lassat s'ossígenu a su sàmbene e de custu ndhe pigat s'anidride carbónica / a su prumone bulu dhi narant leu
Synonyms e antonyms
ciumone,
gimone
Sentences
sos minadores zuchiant sos prumones ufraos chei su fodhe de su Campidanesu ◊ so male ressu: a pimones pienos no respiro piús libberamente ◊ fumendhe ti as brujadu sos primmones ◊ a primmones abbertos onzi frina surzindhe
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
pulmone(m)
Translations
French
poumon
English
lung
Spanish
pulmón
Italian
polmóne
German
Lunge.
pimonósu , agt Definition chi est malàidu pigau a prumones / male p. = chi at curpiu is prumones.
pimpidàlla , nf: pimpiralla Definition orrugos pitichedhos de cosa Synonyms e antonyms filchinida, pibinida, pimpirida, pimpirinalla, pistàgia, pitzuedhu, uchedhu Sentences is crucueus no agatant una pimpiralla de pani po curpa de su tempus ◊ dhi ant obertu is barras e ghetau pimpiralla de pani infustu po dhu torrai ◊ sa maladia de sa mena dh'iat istampau is prumonis e chi una pimpidalla de pani dhi andàt a trotu inghitzàt a tussi e spudàt sànguini! Etymon srd.
pimpilía, pimpillía , nf Definition gurdonedhu de àghina, mescamente de is chi naschint a trigadiu Synonyms e antonyms campaninu, cicillone, iscaligione, iscalúgia, popurustu, pripixone, scrichilloni, sprimpilloni, tzitzicra Scientific Terminology rbr.
pimpína , nf Synonyms e antonyms coigrispa, pamparedha, pampinella.
pimpinèdha, pimpinèlla pampinèlla
pimpinèlla 1 pampinèlla 1
pimpinièra , nf Definition
barbatella, argiola de barbatellas, terra semenada a bisura de argiola po fàere prantones de itesisiat po prantamentu; fintzes padente de opinos
Etymon
srd.
Translations
French
pépinière
English
nursery
Spanish
vivero
Italian
vivàio
German
Fischteich,
Baumschule.
pimpinnídu , agt Definition chi est in pentzamentu: nau de pegus fémina próssimu, chi est in crica o sentiu de angiare Synonyms e antonyms abiolau, apinnicadu, impensamentau, orioladu, pispiniu* 1, pistichinzosu Sentences su datziante est sempre in piata, pimpinnidu in chirca de frigare sa zente.
pimpiòla , nf Definition punta o sedha de montigu; punta de mata 2. no si bidiat mancu una pimpioledha, mancu una nai de is matas Scientific Terminology slg.
pimpiràlla pimpidàlla
pimpiràna , nf Synonyms e antonyms filchinida, pibinida, pimpidalla, pimpirida, pitzuedhu, uchedhu Etymon srd.
pimpirédhu , nm: pimpiridedhu Definition biculedhu piticu, finevine, farinedhu de cosa Synonyms e antonyms filchinida, imbratu, pibinida, pimpirida, pípinu, pipitza, pitzuedhu, uchedhu Etymon srd.
pimpiriàlla , nf Definition genia de gana fogosa, meda Synonyms e antonyms iscòcoro, ispudrédhiu.
pimpirída , nf, nm: pimpiridu,
pimpirina,
pimpirinu 1 Definition
orrughedhu piticu de css. cosa: pimpirinu a logos est fintzes bubburuchedha abbruxada o prus assada in su pane de fresa / fai, segai, segaisí a pimpirinas; no nci nd'at p. = no bi ndh'at nudha
Synonyms e antonyms
biculedhu,
filchinida,
friginida,
imbratu,
murichia,
palfaruza,
paparida,
pibinida,
pimpidalla,
pistàgia,
pipitza,
pitzuedhu,
pravina,
scirina,
soluvrinu,
uchedhu
Sentences
fraitzu, dhu fatzu in centu e unu pimpiridu! ◊ in terra dhui at unu pimpiridu de pani ◊ si sunt ghetados che canes a s'oledu e in pag'ora no bi ant lassadu pimpirida ◊ gheta unu pimpiridu de sali a s'insalada! ◊ capit in d-unu pimpirinedhu de paperi
Etymon
srd.
Translations
French
miette,
bribes
English
bit
Spanish
migaja,
añicos
Italian
bríciola,
framménto,
infinitèsimo
German
Stückchen,
Bruchstück,
winziger Teil.
pimpiridédhu pimpirédhu Sentences