sórgu sócru
sòri , nm: sudore,
sudori,
suore,
suori,
suroi,
surori Definition
genia de abbighedha (coment'e orina etotu) chi sa pedhe sèberat de su sàmbene e ndhe bogat a fora, finevine de fàere sa carre unu pagu pigulosa úmida o fintzes isciusta de calare a istídhigos, a coras; si narat fintzes in su sensu de trebballu, faina, múngia
Synonyms e antonyms
insoru,
podhore
Idioms
csn:
zenias de suore: suore béchinu (chi fragat de becu), suore chibudhinu (chi tenet s'arrastu de sa cibudha), suore bíschidu (agru), suore fritu (chi essit pro carchi male, chentza pònnere frebba, chentza leare pelea, no pro àere calura); suore de contoneri = cosa difítzile a ndhe agatare…; su suore de sa molte = suore chi ponet candho unu est a punta a mòrrere; suore a multinu = suore gai a meda, in sos cadhos, de pàrrere ispruma; èssere covacadu a suore, in bagnos de suore, in brodu de sudore, a tzúrulu, atzorodhau de sudore = a una murca de suore, inciustu colagola de sudori; costare su suore de s'ogru = trabballu o fatiga meda (itl. sudare sètte camìcie); suore ispurtidhosu = chi friet, chi fait a iscrafíngiu
Sentences
paries ifustos, de su sudore chi bos est falandhe ◊ su suore li essiat che pilu in pedhe ◊ a su piga e fala fit a líscios de suore ◊ ballendhe nos falaiat su suore a ríscias ◊ ti currit su sudori a coras ◊ pagu pagu de irfortzu li ponet su suoredhu minudu ◊ dhi calat su sudori a pibionis ◊ de s'assuconu li est intradu su suore minudu ◊ si passat su muncadoredhu in faci po ndi aciupai su sudori
2.
costat su suore de s'ogru a ti fàghere a cumprèndhere, a tie! ◊ trabballais che béstias e chi fut po mei s'aciungia calincunu francu po su sudori chi assacais!
3.
creschet ódiu e velenu cudhu ch'isfrutat su suore anzenu! (Testoni)
Etymon
ltn.
sudore(m)
Translations
French
sueur
English
sweat
Spanish
sudor
Italian
sudóre
German
Schweiß.
soría , nf: suria Synonyms e antonyms
abudesa,
agodíssia,
allurpidura,
arràngulu,
asuria,
aulimentu,
limiore
| ctr.
bonugoro
Sentences
ne tropu ispendhas ne apas suria!
Etymon
srd.
Translations
French
avidité
English
avidity
Spanish
avidez
Italian
avidità
German
Gier.
soricàda , nf Definition su soricare, sorigadura Etymon srd.
soricadòre , agt: soricatore, sorigadore Definition nau de gatu, chi cricat e cassat sórighes, cassadore Synonyms e antonyms soricarju 1 Etymon srd.
soricàre , vrb: sorigai 1, sorigare Definition cassare sórighes, su chi faent is gatos; papare s'orrobba comente faent is sórighes; fintzes forrogare, pònnere totu a tréulu cricandho cosa Sentences custos batos sunt bonos a sorigare: no bi lassant sórighe in bighinadu ◊ su batu est sorighendhe 2. sórighes, in domo mia sorigadu mi azis pane, casu e regotu ◊ pro tènnere a mimme, at nau su sóriche, sórico sa soca! ◊ nche at secatu totu sa parte soricata de su pane 3. ite bi ses soricandhe? ◊ no ti ponzas a soricare in su calàssiu! (G.F.Sedda) Etymon srd.
soricàrgiu, soricàrju , nm: sorigàgiu,
sorigaju,
sorigalzu,
sorigarzu Definition
aparíciu po cassare sórighes fatu coment'e una gabbiedha de filuverru / parare, pònnere su sorigarzu; isparare su s. = tancaresiche de botu
Synonyms e antonyms
arratera,
arratonera,
cassadopis,
tenedope
/
ttrs. surigàgiu
Sentences
su sorigarzu fit paradu, si ch'est isparadu ma de sórighe no ndhe at tentu
Etymon
srd.
Translations
French
ratière
English
mousetrap
Spanish
ratonera
Italian
tràppola per sórci
German
Mausefalle.
soricàrju 1 , agt: sorigalzu 1 Definition nau de gatu, chi cassat sórighes, àbbile po cassare Synonyms e antonyms soricadore Sentences batu sorigalza bi tenimus in coile Etymon srd.
soricatòre soricadòre
sóriche , nm, nf: sóriga,
sórige,
sórighe,
sórighi,
sórigi,
sórigu Definition
genia de animaledhu de tantas calidades, tímiu meda in sa domo ca faet fintzes dannu (orrúnchinat de totu, cosa de papare e trastos, orrobba) e podet ispainare maladias po sa gente; su lampaluxi de su sole chi a giogu si faet cun d-un'orrugu de isprigu / min. sorighitu / sóriche càmpinu, sórighe pinnàdigu o pinnàdile, sorigh'e pedhe = alaepedhe; sóriche de padente = mailloni, itl. ghiro; sórighe de riu = genia de pigione: coàciu, cucumartzolu; sórighe de muscu = sorichenuscu, zenia de prendha; peta in sórighe = sa prupa a orrugu grussu longu tundhu
Synonyms e antonyms
madrona,
tónigu,
topi
/
tzeghedhu
Idioms
csn:
comporare casu dae sos sórighes = incumandai lardu a is topis, chircare cosa a chie no ndhe daet ca si la mànigat isse etotu; lestru che sóriche curtu dae tres gatos = lestru meda; essíreche che sóriche in arjola fata = càdriu, debressi, a fuidura; drommire che sórighe núsculu = che sacu, meda; betare sos sórighes = nadu in cobertantza, abboghinare aúgurios o maledissiones in rima in ziru peri sas carrelas, zenia de costuma de úrtima die de annu o a Sos Tres Res, a logos
Sentences
dae candho est morta s'atu sos sórighes si che ant fatu sa buada in su sacone! (S.Bícchiri)◊ pariat batulinu in mesu de lana o sórigu in s'abba pidighinendhe ◊ su sórighe pro si fàghere su nidu rósigat robba, pabilu e cosas gai
Surnames and Proverbs
smb:
Soriga, Sorighe
/
prb:
fílgiu de gatu sóriga tenit ◊ a muros vetzos no mancant sórighes
Scientific Terminology
anar, rattus rattus, r. norvegicus, mus musculus
Etymon
ltn.
sorice(m)
Translations
French
rat
English
mouse
Spanish
rata,
ratón
Italian
ratto,
tòpo
German
Ratte,
Maus.
sorichenúscu , nm Definition genia de prendha a pendhéntile, de pònnere apicada.
sorichína , nf: ciorighina, sorighina 2, sorigina, sorixina 1 Definition ispina de topis o ispina tzorighina, genia de tupa ispinosa: in calecunu logu dhi narant fintzes tiria che a unas cantu àteras linnas ispinosas meda (deasi comente sorichina a logos est sa tiria o isparau biancu) Synonyms e antonyms tiriabburda / cdh. spinaraza Sentences si uscravat su mannale cun sa sorichina Scientific Terminology mt, Genista corsica Etymon srd.
sorichínu , agt: sorighinu, sorixinu Definition de sórighe, chi est che a su sórighe; chi est in colore de sórighe; nau de pegus cràbinu o brebeghinu po is origas, chi no ndhe portat o dhas portat pitichedhedhas Synonyms e antonyms chijinatu, múrinu / múdulu, múticu Etymon ltn. soricinus.
sorichítu , nm Definition caragolu de mare.
soridòre , agt Definition agiummai soridu, chi chistit su dinare Synonyms e antonyms | ctr. bauridore, calestiosu.
sorídu , agt: suridu Definition
nau de ccn., chi est de manu istrinta meda, arrestigu, malu a giare, chi no ispendhet, chi iat a bòllere totu issu; disigiosu meda
Synonyms e antonyms
aggantzadu,
issotzigadore,
limidu,
susuncu
/
esuridu*,
ingurdone
| ctr.
dadivosu,
manilalgu
Sentences
e proite soridu su piúere in fronte li che at sutu su suore faladu in s'agonia? (A.Dettori)◊ so rujendhe in sas cussorzas mias suridas (M.Canu)◊ si mancat sa paghe, sa morte est in ziru surida ◊ làssala istare sa crica surida, no ti fetes piús leare a giogu! ◊ aes malas suridas
2.
una morte surida ti at furadu sos sónnios de pitzinnu ◊ medas furisteris benint a Sardigna suridos de sole e de mare
Translations
French
avare
English
mean
Spanish
mezquino,
avaro
Italian
grétto
German
knauserig.
sóriga sóriche
sorigadòre soricadòre
sorigàdu , pps, agt: surigadu Definition de sorigare; nau de unu trastu, de orrobba, chi est papau, chi dh'ant orrunchinau is sórighes Synonyms e antonyms arrósiu, orroiu, rosicau / cdh. runtzicatu 2. so barca sorigada in mesu mare e sos bentos abbramidos cun fuetes de atza mi frustant (L.Brotzu)◊ s'atzola, sa robba est totu sorigada ◊ cussos pantalones sunt totu sorigados, comente fint fora.
sorigadúra , nf Definition su sodigare, andhare o cúrrere aifatu Synonyms e antonyms sighidura Sentences lampu a sorigadura chi dhu calit! Etymon srd.