sanitàriu , agt, nm Definition chi pertocat sa sanidade; chie trebballat po curare is maladias, badrare sa salude.
sànna sàgna
sannapíu , nm Definition in cobertantza, sa natura de sa fémina.
sannàre , vrb: assannai* Definition nau de unos cantu animales, aferrare cun is sannas, pigare a móssigos Synonyms e antonyms issanniare, istrinnigare, mossigare Sentences a su matzone li apo postu su cane ifatu pro no mi lassare sannare sos anzones.
sannàrzu , nm Synonyms e antonyms sagna Sentences sos canes faghent ispaventu cun sos sannarzos longos Scientific Terminology crn Etymon srd.
sannàu , agt Definition nau de animale, chi portat sannas Synonyms e antonyms sannudu, sannitu Etymon srd.
sannía , nf Definition genia de fortza, de alidantza in su fàere Synonyms e antonyms àcia, atrevimentu, coragi | ctr. duritu Surnames and Proverbs smb: Sannia.
sanníre , vrb Definition coment'e bogare sanna, cambu nou, intzeurrare, nau de is sèmenes Synonyms e antonyms inceurrare, ingrilliri, serire Etymon srd.
sanníta , nf Definition sanna pitica, ma nau de is duas dentes prus acutzas chi portat sa barra de fundu de su cristianu (itl. dente canino) Scientific Terminology crn.
sannítu, sanníu , agt Definition nau de animale, chi portat is sannas Synonyms e antonyms sannau, sannudu, sannuriu Sentences credo chi peri sos sirvones prus sannitos in custa vadhe diventant poetas! (T.Cherchi) Surnames and Proverbs smb: Sannitu, Sannittu, Sannio, Sanniu Etymon srd.
sannóbidu , nm, nf: cenóbida,
sinóbida,
senóbide,
senóbidu Definition
colore unu pagu orrúbiu, genia de terra po giare su colore orrúbiu
Synonyms e antonyms
màngala
/
cdh. tzinópia
Etymon
itl.
sinòbbita
Translations
French
rubrique,
terre rouge
English
sinopite,
red ochre
Spanish
almagre,
ocre rojo
Italian
sinòpia,
òcra róssa
German
Eisenocker.
sannòri , nm: segnore,
segnori,
sennore,
sennori,
signori,
sinniore Definition
persona distinta, pulia, bene bestia, mescamente istràngiu de logu atesu, persona chi faet vida discantzosa; títulu de arrespetu chi si giaet a un'istràngiu bestiu de sennore, ma mescamente títulu chi si giaet a Cristos, a Deus, in su sensu chi podet apitzu de totus e de totu
Sentences
est ricu pàsitu, ma no est segnore ◊ dae sos segnores aiat imparatu dontzi malu vissu ◊ cussu faghet su sennore, sempre in bidha, ma a triballare no si betat! ◊ ah, su sennò, no dhi at a èssiri atobiada una barchixedha cun babbu miu?
2.
o Signore, prego a Tie sullievu de mi dare a tantas penas! ◊ sos chi amant e timent su Segnore nudh'àteru in sa terra devent tímere (B.Mureddu)◊ si de sa fide tenet su cunfortu altzat su pensamentu a su Segnore
Translations
French
seigneur
English
mister,
sir,
gentleman,
god
Spanish
señor
Italian
signóre
German
Herr.
sannorícu , nm: segnoricu, sennoricu, sinnoricu Definition su fígiu de unu mere, in famíglia errica: dhu narant prus che àteru a disprétziu Sentences est tempus chi is sannoricus pinnighint a tundu! Etymon srd.
sannoríu , nm: sennoriu, signoriu, sinnioriu, sinnoriu Definition is segnores, su èssere o fàere su segnore Synonyms e antonyms segnoraza Sentences arramponi de sannoriu innòi nci nd'at pagu! ◊ li piaghet su sennoriu: sempre netu e in ziru, no faghet un'imbassiada pro azuare in domo! ◊ sos cavaglieris cun su signoriu totu sunt in s'ingannu abbituados (F.Brandino) Etymon ctl. senyoríu.
sannúdu , agt Definition nau de animale, chi portat is sannas Synonyms e antonyms sannau, sannitu Etymon srd.
sanónzu , nm Definition su sanare de calecunu male Synonyms e antonyms sanadura, sanamentu Sentences cantu tempus che at coladu de su sanonzu? Etymon srd.
sansangiòne , nm Definition una genia de erba: allu de carroga o porru de campu Synonyms e antonyms aparanzone, pilibili 1, zuajone Scientific Terminology rba, Allium subhirsutum.
sansiàe, sansiài , vrb: sansiari,
santziai,
santzinai,
tzantzigare Definition
giare unu movimentu de andhetorra a cosa apicada o fintzes posta in terra ma de pòdere mòvere chentza dificurtade, èssere a su move move, pagu firmu; saidare, mòvere a forte, a iscutuladura a duas bandhas; bogare o fàere intèndhere dinare po pagare
Synonyms e antonyms
bantzicare,
chigliare,
intzainnai,
lachedhare,
sachedhare
/
saidare,
tzannigare
/
pagai
Idioms
csn:
santziai su frenu a su cuadhu = mòere su frenu, coment'e pro lu chèrrere abbiare, fàghere andhare e gai; andai sàntzia sàntzia = nadu de traste iscossiminzadu, èssere male frimmu; èssiri sàntzia sàntzia = èssere a su moe moe, coment'e bantzighendhe
Sentences
est totu s'ora santziendi su bartzolu ◊ totu est tremi tremi, is pubas sàntzia sàntzia mi parru in mesu mari (L.Porcedhu)◊ acabbadha de ti santziai, ca mi fais benni gana maba puru! ◊ a su cuadhu dhi sàntziat unu ferru ◊ su barsolu portat is pes atundhaus po dhu sansiari
2.
sàntziat sa mata po ndi arrúiri su frutu ◊ in sa mata is nais funt santziendi ◊ su bentu est santzinendi is gurdonis
3.
chi no sàntziant munera no dhui impérriant, me in su magasinu!
Etymon
srd.
Translations
French
balancer,
secouer
English
to shake,
to swing
Spanish
balancear,
sacudir
Italian
dondolare,
scuòtere
German
schaukeln,
schütteln.
sansiàre , vrb: assansiare, sassiare Definition tzatzare (mescamente de abba e nau de sa terra); fàere sa cura de s'abba; giare su cuntentu a ccn. Synonyms e antonyms abbruncai, atatare, ilbramare Sentences s'abba sàssiat sos sartos assutos (L.Loi)◊ Deus at fatu falare un'ispétzia de mànigu in su desertu pro sassiare su pópulu famidu ◊ custas abbighedhas no sàssiant sa terra, ma faghent bene a s'erba e ndhe pigat a sas àrbures puru 3. si andho a lu chircare no est pro sassiare a isse! Etymon ltn. satiare.
sansiàri sansiàe