Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

tratadhósu , agt Definition chi portat tratadhu, cadràngiu, cadhotzímini, brutore a crosta Synonyms e antonyms cadrangiosu Etymon srd.

tratàdhu tartàdhu

tratadítzu , nm Definition genia de cuntratu po giare in afitu animales a trebballare Etymon srd.

tratadòre , agt, nm Definition chi o chie si ponet in mesu de duos po dhos pònnere de acórdiu, pruschetotu chie andhat a foedhare fémina a cojuare po un'àteru Synonyms e antonyms apagiadori, comisionàrgiu, mandhadàgliu, paraímpiu 2. Angheledha li at torradu medas bortas curcuricra e su tratadore a sa fine li at nadu de si ndhe chircare un'àtera Etymon spn. tratador Translations French médiateur English mariator Spanish mediador Italian mediatóre German Vermittler.

tratadúra , nf Definition su tratai Synonyms e antonyms fratonzu 2. naiant ca a is pipios a dhos pònnede ananti de s'isprigu dhis pigaiat sa tratadura, un'ispétzia de isvenimentu Etymon srd.

tratagasàre , vrb: trotagasare, trotogasare Definition fàere a farinos su casu, frigare (casu o àteru) in su tratagasu (o fintzes a màchina) po dhu fàere a farinos e manigiare a ispergiadura Synonyms e antonyms fratare, tratai, tresinai Sentences si tratagasat su casu, su pane ◊ in Sèneghe trotogasant su casu! ◊ piga e tratagasadhu, drodha, o boles a ti nàrrede totu deo? Etymon srd.

tratagàsu , nm Definition aina de làuna, totu istampada a manera chi abbarret totu a puntighedhas segantes in s'oru de is istampos po fàere a farinos casu o àteru; fintzes una genia de arretza po colare crachina o impastu de maistu de muru Synonyms e antonyms fratacasu, gratagasu, teriagasu, tresinacasu Sentences tui ti circas unu pratu e su tratagasu e tratas cust’arrogu de casu!◊ essiemmichedha dae nanti ca, si ndh’ia fatu cantu istampos portat su tratagasu, zeo no dh’ia a mutire! Scientific Terminology ans Etymon srd.

tratagàsu 1 , nm Synonyms e antonyms abadegasu, seisei Scientific Terminology crp.

tratài , vrb Definition fàere a farinos calecuna cosa cun su tratagasu; passare cosa (is ungas) arrasigandho a lébiu sa pedhe po iscrafíngiu Synonyms e antonyms fratare, tratagasare / arratare, iscàlfere, iscarpire, iscrafire Etymon itl. grattare Translations French râper English to grate Spanish rallar Italian grattugiare German reiben.

tratài 1 , vrb: tratare Definition pigare de calecuna manera sa cosa o sa gente; àere tratamentu, èssere in bonas, su si abbitare s'unu cun s'àteru (e nau de ómine cun fémina, fintzes amigare); pònnere o impreare un'aina o àteru a fàere calecuna cosa Synonyms e antonyms impreare, manigiai Sentences un'arei de autoridadis chi fiant isceti su còmudu insoru e tratànt a totus che àliga ◊ tràtami bene candho so biu e daghi so mortu fuliamiche! ◊ lèalu prommore de Deu si ti ant tratadu male! 2. tratendhe comente tratamus za tiat èssere bella a no ti dare una manu de azudu!…◊ cussas famíllias sunt parentes, ma dae candho ant brigadu no tratant ◊ za los connoschimus, cussos, ma a lis dimandhare piaghere ndhe amus duritu ca tratamus pagu ◊ est ómine de bonu tratare ◊ in su bene fitianu ses onestu e signillu mantenenno su frenu de su bonu tratare (A.Zedde)◊ l'est feu a unu fizu su no tratare cun sa mama ◊ Fulana nachi si tiat èssere tratada cun Fulanu, nachi los ant bidos unu sero a traddu paris 3. trato sa lepa a segare ◊ sa graíglia l'aiat tratada pagas boltas pro arrustire calchi bículu de peta ◊ linna e carvone no si ndhe tratat piús: como est totu a currente ◊ chie leget resessit a agatare cun fatzilidade peràulas pagu tratadas Etymon ltn. tractare Translations French traiter English to deal with Spanish tratar Italian trattare German verhandeln über, umgehen mit.

tratalía, tratalíu, tratallíu tartalía

tratàllu trantàllu

tratamallòni, tratamaxòne , avb Definition nau de ccn., chi tenet unu fàere pagu atentu, pagu fine, chi si bestit male meda Synonyms e antonyms gavàciu, grosseri. Idioms csn: fai o iscriri a tratamallonis = a s'airada; andai a tratamalloni = andai a sa spioca, andai mali.

tratamanía , nf Definition coment'e tratamentu, manígiu, manera de fàere Sentences no fut cuntentesa manna, fut sa saddifacione po is cosas piticas de dónnia die, po cudhu giogu de tratamania pragíbbile (G.Locci).

tratamènta, trataméntu , nm Definition su si abbitare s'unu cun s'àteru in bonas / su t. de sa coja = su cómbidu de bufonzu e durcheria chi si colat a sos combidados Synonyms e antonyms arrolocioni, familiaricítzia, relassione, traténtzia, trativa Sentences beniat a chircare a babbu in s'iscusa chi aiant tratamentu ◊ sa zente depiat èssere totu uguale e su tratamentu parívile Etymon srd. Translations French relation sociale English social relation Spanish trato Italian relazióne sociale German Beziehung.

tratamòlla , nf Definition totu su chi andhat in contràriu, male Synonyms e antonyms irbortu, isdrobbu, mabasorti.

tratamúdu , agt Synonyms e antonyms gavàciu, grosseri, tratamalloni

tratàntzia , nf Synonyms e antonyms ballansa, tratamenta, traténtzia Sentences cun sos bighinos amus tratàntzia meda.

tratànza tartànza

tratàre tratài 1