zudísciu , nm: giudísciu*, zudíssiu, zudissu Definition su averguare e iscumbatare is cosas, mescamente is chistiones naendho su chi si ndhe pentzat o fintzes betandho una senténtzia; capacidade de cunsiderare bene is cosas, de dhas fàere giustas, cun sabiesa Synonyms e antonyms capia, sabiesa, selembru 2. medas zòbanos sunt chene zudísciu ◊ dae canno nche li aiat furatu su sentitu, zudissu non ne zuchiat prus ◊ sa criadura est chentza zudíssiu e su chi li benit a conca faghet.
zudissiósu , agt: giudisciosu* Definition nau de ccn., chi giughet giudítziu, chi is cosas dhas cunsiderat e dhas faet cun cabu, bene, giustas Synonyms e antonyms achistiadu, atinadu, atoadu, cabosu, fundoriau | ctr. irzudissiadu, iscabiladu Sentences Zanus chin sos cussizos sàpios de sas Zanas si fit fachendhe zudissiosu ◊ sas paráulas zudissiosas de sa zente tua mi sichint in donni locu ◊ fint pòveros ma zudissiosos, ricos de cussa sapiéntzia chi a s’ómine li benit a fortza de che iscúdere sos murros a supra de sa realtade (B.Murgia).
zudíssiu, zudíssu zudísciu
zúdu , nm: giudu* Definition su serbire, su bàlere o èssere bonu de unu o de una cosa: s'impreat prus che àteru in sa nada èssere de z. Synonyms e antonyms giuamentu, valore, zua 1 Sentences dae avios a òperas de zudu piús sensadas!
zúghere zúchere
zuicàre zudicàre
zuíche, zuíghe , nm: giuighe Definition magistrau chi in is dibbatimentos betat sa senténtzia averguandho su trotu e s'arrexone cunforma a is leis e betat sa pena istabbilia (ma àteros tenent una funtzione diferente, es. aprontare su dibbatimentu); candho sa Sardigna fut indipendhente, fut su magistrau supremu, s’autoridade prus arta de su Logu o istadu in is bàtoro regnos Synonyms e antonyms giuge, zúdiche* Sentences candho est essidu su zuighe si ndhe sunt totugantos fichidos ◊ cunsiderade a Deus no comente a unu zuighe airadu chi cundennat, ma comente a unu babbu amorosu chi perdonat.
zuighèssa , nf Definition zuighe fémina, ma prus che àteru nau solu de Leonora, fígia de Marianu IV de Arborea, chi at guvernau su Logu apustis de su frade Ugone a sa fine de su séculu XIV Sentences sa mannedha at contadu su contu de Adelàsia de Turres, sa zuighessa malassortada ◊ Eleonora est sa zuighessa de su Rennu de Arborea chi at fatu sa Carta de Logu chi connoschimus.
zuilàre zubilàre
zuítu zubítu
zúla , nm Definition its, tzulla? (= nudha, cosa de perunu contu) Sentences s'ómine, si no est istirau dae minore, torrat a risu de cada unu, resurtat unu ballalloi, unu zula.
zulliàre zubilàre
zúmba , nf: tzumba* Definition tretu chi in is muros, truncos o àteru essit fora de su restu, faet coment'e a nodu, a giúmburu Synonyms e antonyms giumbu, gobba, rumba, tzúmburu, tzurumba.
zumbósu , agt: tzumbosu* Definition chi est a tzumbas, totu giúmburos Synonyms e antonyms abbajonadu, aggobbedhau, giumburudu, paligrobedhatzu, rumbosu.
zumbròssa , nf Definition genia de giúmburu, coment'e ufradura in s'ossu Etymon itl. soprosso + zumba.
zúmbu, zúmburu , nm: giumbu, tzumbu* Definition ufradura prus che àteru de pistadura, ma fintzes calesiògiat cosa chi faet a bisura de giúmburu supesau Synonyms e antonyms abbugnadura, borrutone, bumburusone, ciumbone, cocoroi 1, tzulumbone, tzumba Sentences sa lóriga fiat sa metadi strima e s'àtera lada a zúmburus che pibionedhus.
zumburúdu , agt: giumburudu* Definition chi est totu a giúmburos, totu prenu de giúmburos, gobbosu.
zumènta , nf Definition unas cantu personas, unos cantu animales Synonyms e antonyms fiotu, grústiu, tropedhu Sentences de fedanu totu una zumenta abbochinavat “A su sarreale”! (P.Curreli)
zumiadúra , nf Definition su zumiai; genia de sonu a súrbiu Synonyms e antonyms frusiada, zumiamentu Etymon srd.
zumiài , vrb: giumiai Definition
sonare, fàere a súrbiu, a moida fine
Synonyms e antonyms
afruschiare,
ammuinai 1,
frusiai,
frusitai,
inzumiae,
moidare,
mojire,
múere,
muizare,
sulietai,
surbiai,
zuniai
Sentences
muinendi e zummiendi funt acudendi a tronis muschitus e musconis ◊ is ballas dhi passànt acanta friga friga, zumiendu, ma no dhu tocànt mai ◊ mi zúmiant is origas… e chini at a èssi! ◊ zúmiat sa perda iscapada de sa frundha, sa balla isparada
Etymon
srd.
Translations
French
siffler,
bourdonner
English
to hiss,
to hum
Spanish
silbar,
zumbar
Italian
sibilare,
ronzare
German
zischen.