lúnis , nm Definizione
prima die de sa chida: no càmbiat de sing. a pl. (su lunis, is/sos lunis)
Frasi
custu mese agabbat in lunis ◊ faghimus custa faina totu sos lunis ◊ dónnia lunis andaus a Santuidu ◊ sa maista candho erribbàt, su lunis, is piciochedhos andhànt a dh’atobiae
Terminologia scientifica
tpc
Etimo
ltn.
(dies) Lunis
Traduzioni
Francese
lundi
Inglese
monday
Spagnolo
lunes
Italiano
lunedì
Tedesco
Montag.
lunitèdha , nf Definizione
min. de luna, nau de bubburuchedha de ària chi si faet in s'abba
Sinonimi e contrari
burbuida
Frasi
dae fundhu de sa funtana si fint pesadas tantas lunitedhas, sighíndhesi a tenea e creschindhe de númeru e mannària
Traduzioni
Francese
petite bulle
Inglese
little bubble
Spagnolo
gorgorita
Italiano
bollicina
Tedesco
Bläschen.
luntanànscia , nf Definizione
su èssere atesu de is cosas s'una de s'àtera
Traduzioni
Francese
distance
Inglese
distance
Spagnolo
lejanía
Italiano
lontananza
Tedesco
Entfernung.
luntànu lontànu
lúntu , pps, agt Definizione de lúngiri; chi est untu, untinadu Sinonimi e contrari lúngiu, untinadu, untu 2. cuss'arrogu de civraxu mi dh'apu papau che luntu de meli ◊ fragu de froris nodius losingant càrigas luntas de mucu malu (L.Porceddu)◊ su boscu luntu de línguas de fogu mostat un'arrogu fúmia fúmia ◊ dilicau de cantrexus… si at papau cudha cosa che pani luntu in mebi!
lúntza lòntza
luntzínu , agt: lunzinu Definizione
nau de ccn., chi no sentit làstima nudha, chi est chentza piedade nudha
Sinonimi e contrari
bàrbaru,
crueli,
disapiadau,
incaniadu,
isferitzadu
Frasi
fit incaniatu che luntzinu contra a sos animales
Etimo
itl.
longino
Traduzioni
Francese
inhumain
Inglese
cruel
Spagnolo
inhumano
Italiano
inumano
Tedesco
inhuman.
lúntzu , nm Sinonimi e contrari foete Frasi che a cuadhu chi bogat difetus costumamu de luntzu a ti tocai (Lai).
lunzàna lozàna
lunzínu luntzínu
lúo lú
luósu , agt Definizione de lua, chi avelenat Sinonimi e contrari toscosu Frasi s'ódiu est una pesta luosa Etimo srd.
lupàtzu , nm Definizione aragna o lupu de mare, genia de pische chi podet fàere fintzes de unu metro, bonu meda Sinonimi e contrari ispirrita, lobina, tràcina Terminologia scientifica psc.
lupía, lúpia lóbia
lupinèdha , nf Definizione genia de erba chi si ponet a ferràina, a erbaju Terminologia scientifica rba, Onobrychis viciifolia.
lupínu , agt, nm Definizione
de is lupos, chi est coment'e lupu; basoledhu de aranas, genia de erba chi faet sa tega che a sa fae e sèmenant po che dh'arare in mesu de sa terra po ladamíngiu / l. grogu = creze de erba areste (Lupinus luteus)
Sinonimi e contrari
basolugadhinu 1
Frasi
a candho in Roma sos fizos lupinos sos primos bator surcos ant sestadu s'aradu sardu aiat aradu nessi mill'annos e milli terrinos ◊ sos canes lupinos sunt de timire
Cognomi e Proverbi
smb:
Lupinu
Terminologia scientifica
rba, Lupinus albus
Traduzioni
Francese
de loup,
lupin
Inglese
lupin
Spagnolo
altramuz
Italiano
lupino
Tedesco
weiße Lupine.
lupòni , nm Definizione una genia de erba chi faet in mare Sinonimi e contrari caulatzu, latiamarini Terminologia scientifica rba, Ulva lactuca.
lúpru , agt, nm Definizione chi o chie papat meda, a s'airada, che unu lupu Sinonimi e contrari allambridu, allupidu, inguglione, lurcu, mangiufoni, pasteri.