A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

lunàgliu , agt: lunàrgiu, lunarju Definizione chi est a lunas, chi no est sèmpere de su matessi andhare / animale fémina lunàrgia = chi no impróssimat Sinonimi e contrari éstigu, iltóigu, istóbbile, lonàdigu, nuàdigu Frasi no mi bi n'at créschitu, de laore: apo pérditu fadicas e sudores dae atzapare sa terra lunàglia Etimo ltn. *lunarius.

lunamònta, lunamònte , nf: unolamonta Definizione giogu chi assimbígiat a barriera (a logos: monta luna): s'ischitit e cussu chi perdet si ponet a ischina incrubada, conca arretirada abbasciada bene (conc'a masellu!), cun is manos in benugos; is cumpàngios dhu depent brinchidare a cambas cantu prus apertas chentza dhu tocare si no cun is manos pagu pagu ponendhosidhas in s'ischina e naendho dónnia borta unu foedhu diferente; ponet asuta sèmpere su matessi fintzes a candho is chi brínchidant arrespetant is régulas de su giogu: su primu chi ibbàlliat ponet asuta Sinonimi e contrari allenamonte, primmamonta Frasi sos pitzinnos de commo no giocant prus a lunamonta Terminologia scientifica ggs Etimo itl. luna + montare.

lunàrgiu lunàgliu

lunàrigu lonàdigu

lunàrju lunàgliu

lunàticu lonàdigu

lunàtzu , agt Definizione nau de unu, chi no si ponet in ammostu, chi est unu pagu coment'e bregungiosu Sinonimi e contrari duritadu, duritosu | ctr. carietadu, ibbregungiau Frasi iscommitis - narat unu passirillanti - a unu lunatzu fundu de sermentu - chini est prus atentu? Traduzioni Francese qui se dérobe, discret, modeste Inglese shy Spagnolo esquivo, huraño Italiano schivo Tedesco spröd, scheu.

lunàu , agt Definizione chi est fatu a bisura de luna, che luna Etimo srd.

lúndaras, lúndras , nf Definizione is primas dóighi dies de cabudanni candho, castiandho su chelu istedhau, si cricat de intzertare ite annada at a fàere Etimo ltn. calendarium.

lunèra , nf Definizione sa lughe chi faet sa Luna, lugore de Luna Etimo srd.

lunèta , nf Definizione istídhigu de ógiu chi abbarrat a pígiu in su brodu caente; orrodighedha de su fusu de su carru; orrughedhu de làuna coment'e mesa luna chi si ponet in sa sola de is iscarpas, in punta; fintzes una genia de traessa tundha chi si faet a muredhu a inghíriu de una mata in logu de costera Sinonimi e contrari silla, tidha.

lungària longària

lunghèsa longhèsa

lúngi , vrb: lúngiri Definizione frigare mescamente ógiu o àteru a calecuna cosa in pitzu / pps. lúngiu, luntu; lungi s'arroda = fàere arregalos po ammodhiare a ccn. Sinonimi e contrari friai, ludai, úngere Frasi aporrimidha una fita de lardu ca mi dhu lúngiu asuba de su pani arridau! ◊ mi at lúngiu is ogus cun d-unu pagu de ludu, mi seu isciacuau e non seu prus itzurpu! ◊ Scuetu ispronat a Cuadhedhu, dhu fait sudai bèni e si lungit de sudori ◊ is sebadas si lungint cun su meli ◊ seu lungendu is botas po dhas alluxentai ◊ tui ses bella isceti a ti lungi is murrus e is ungas! (T.Putzu) Traduzioni Francese étendre, étartiner, enduire Inglese to spread Spagnolo untar Italiano spalmare Tedesco streichen, schmieren.

lungidúra , nf Sinonimi e contrari luntura, unghidura Etimo srd.

lúngiri lúngi

lúngiu , pps: [lún-gi-u] Definizione de lúngiri Sinonimi e contrari luntu, untinadu, untu.

lungufànte longhifànti

lungunésu , agt Definizione chi est de Lungoni, de Santa Teresa de Cadhura.

lungupànti longhifànti