A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

musciuríglia, musciurílla , nf: mussurilla Definizione una genia de cardu chi faet bàsciu bàsciu; sa cranciofedha chi faet, a paris de terra Sinonimi e contrari bardugabidhu, mixurida, musciníllia Frasi cussus serragus de terra orrúbia mai araus fuant impannaus totu de musciuríglia Terminologia scientifica rba, Carlina gummifera Etimo ctl. muxera de guilla Traduzioni Francese chardon à glu Inglese stemless atractylis Spagnolo cardo de liga, ajonjera Italiano masticógna Tedesco eine gummihaltige Eberwurz.

musciuríu , nm Definizione linna bècia morta e isfata: a pruinedhu e ammesturada cun terra bianca si poniat a is pipios coment'e borotalcu po iscardidura (e si narat cun su matessi númene).

muscòne, muscòni , nm Definizione genia de bobboi matuchedhu, a bisura de musca cantu sa conca de unu pódhighe, niedhu deunudotu, chi faet su niu in sa canna, in sa linna bècia, e fintzes su mele, punghet e dolet puru, candho est bolandho faet muina (dúmmida, zúmiu); si narat fintzes de musca matuca; in cobertantza, giòvonu chi istat aifatu a calecuna picioca, fastigiandhodha, o fintzes imbriaghera; in su fusu de filare, su gancitu Sinonimi e contrari abiolu, mommoifrei, mughimughi, mumusu, spioni Frasi su muscone, si li forroxant sa casa, si difendhet cun rejone! ◊ fis che muscone a murmutu e ses unu carrabbusu! ◊ sos muscones sunt a dúmmida Terminologia scientifica crp, xilocopa violacea Etimo srd. Traduzioni Francese bourdon, abeille charpentière Inglese humble-bee, blowfly, violet carpenter Spagnolo abeja carpintera, moscón Italiano moscóne, gavaróne (o ape legnaiuola) Tedesco Holzbiene.

muscòni 1 , nm Definizione orchidea areste: calidades de erba chi faent unu frore assimbigiau a unu muscone Sinonimi e contrari mumusedhu Terminologia scientifica rba.

muscosidàdi , nf Definizione su portare musca, píbere, nau de persona tropu ispiritosa, chi portat badhinzu, machiore.

muscósu , agt Definizione chi portat musca, nau de unu in su sensu de pibirudu, chi portat pudredhimi, inganiu meda Frasi cussa furiat cantecantu muscosedha, candu furiat picioca.

múscu , nm Definizione lana de pedra, de mata, de monte, de erriu: diferentes calidades de una genia de erba chi creschet in is matas mescamente in logu de palassole e in linna begra, bècia, in is orrocas Sinonimi e contrari allanadura, lanaritzu, nuscu 1 Cognomi e Proverbi smb: Muscu Terminologia scientifica rba, Dicranum scoparium, Polytrichum commune, Tillaea muscosa Etimo itl. muschio.

múscu 1 , nm Definizione genia de lanedha chi creschet in orrocas a oru a mare e càmbiat colore (orrúbiu o bleu) segundhu ite tocat Terminologia scientifica rba, Roccella tinctoria Traduzioni Francese orseille, tournesol Inglese roccella (grass) Spagnolo urchilla Italiano oricèllo, tornasóle Tedesco Orseilleflechte.

múscula , nf Definizione su gancitu de su fusu de filare; sa conca de su fusu (m. de suta), su pesu chi si ponet a su fusu (m. de pitzu)/ carighedha de m. = faci pitichedha Sinonimi e contrari cócura, cucurale, furriedhu, furtiedhu, irotu, lódiru, ortiedhu, ruédhula, rueledha, ruella Frasi cun chíndhalu, cannujas e pubadas de lana o linu, sedas e cotones, fusos, músculas tundhas, chirriones falant filados…

múscula 1 , nf, nm: músculu 1 Definizione genia de cotza, mescamente sa m. pilosa, chi si agatat in d-unos cantu istagnos: de mannària abbarrat prus pitica meda de sa cotza e prus istrinta, ma est de sabore prus forte, cun is duas perras in colore de castàngia craru, a fora, e totu pilurtzas paret de portare lanedha de orroca Frasi aciuvau in s'àcua fintzas a chintzu cumpudàt su fundu cun is peis po coberai músculus Terminologia scientifica crx, arca barbata Etimo itl. muscolo Traduzioni Francese moule Inglese mussel Spagnolo arca pelosa Italiano mùssolo Tedesco Miesmuschel.

musculadúra , nf Definizione is músculos de sa carena.

musculàre, musculàri , agt Definizione de is músculos, chi pertocat is músculos de sa carena.

musculósu , agt Definizione chi portat músculos fortes, imbénnidos, isvilupaos meda.

músculu , nm Definizione in sa carena animale, s'intessidura chi format sa petza, totu coment'e a filighedhos, e chi tenet sa capacidade de si istrínghere e incurtzare e de s'istirare e allentare, fàere fortza e fàere mòvere totu is arremos e totu sa carena: s'ispartzint in duas genias, una chi si movet a cumandhu e dipendhet de sa volontade, s'àtera chi trebballat chentza dipèndhere de sa volontade (es. su coro, is músculos de is istentinas)/ partes de su m.: sa matza (parte pruposa e grussa), su pedhutu o pilloncu (genia de pedhighedha fine chi imbodhigat sa matza e faet andhandho e ingrussandho a parte e àtera), cabone (su tretu ue su pedhutu est prus grussu e si atacat a s'ossu); m. a duos cabones = itl. bicìpite; m. altaradu = genia de infetu a is músculos, músculu malàidu Frasi immoi est prus paxiosa e is músculus de sa cara si funt istendiaus Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese muscle Inglese muscle Spagnolo músculo Italiano mùscolo Tedesco Muskel.

músculu 1 múscula 1

muscunzàre , vrb Definizione pigare arrennegu, tzacu, ofèndhere, brigare puru Sinonimi e contrari briare, certai / inchietae, infrascai 2. cussos si muscunzant fintzas pro ca no sunt pascesciles.

muscunzinàdu , agt Sinonimi e contrari annicadu, pirmatu Etimo srd.

musédhu , agt Definizione nau unu pagu a ingiúliu a chie portat murros mannos.

musèo , nm: museu Definizione logu ue benint chistias po ammostu cosas, ainas, trastos, arregodos de àteros tempos o de àteros logos, assentaos o seberaos a manera de giare un'idea precisa de su tempus, de su logu e de sa gente chi dhos at fatos Traduzioni Francese musée Inglese museum Spagnolo museo Italiano musèo Tedesco Museum

musèta , nf Definizione genia de sachedhu chi si apicat in conca de un'animale mannu, imbestiu in su murru, a manera de dhue pòdere papare sa brovendha Sinonimi e contrari sportinu Frasi unu bículu de pane cun lardu, una tzuca de abba, duas musetas de fena fint subr'a una moridina (M.Nieddu).