musciuríglia, musciurílla , nf: mussurilla Definizione
una genia de cardu chi faet bàsciu bàsciu; sa cranciofedha chi faet, a paris de terra
Sinonimi e contrari
bardugabidhu,
mixurida,
musciníllia
Frasi
cussus serragus de terra orrúbia mai araus fuant impannaus totu de musciuríglia
Terminologia scientifica
rba, Carlina gummifera
Etimo
ctl.
muxera de guilla
Traduzioni
Francese
chardon à glu
Inglese
stemless atractylis
Spagnolo
cardo de liga,
ajonjera
Italiano
masticógna
Tedesco
eine gummihaltige Eberwurz.
musciuríu , nm Definizione linna bècia morta e isfata: a pruinedhu e ammesturada cun terra bianca si poniat a is pipios coment'e borotalcu po iscardidura (e si narat cun su matessi númene).
muscòne, muscòni , nm Definizione
genia de bobboi matuchedhu, a bisura de musca cantu sa conca de unu pódhighe, niedhu deunudotu, chi faet su niu in sa canna, in sa linna bècia, e fintzes su mele, punghet e dolet puru, candho est bolandho faet muina (dúmmida, zúmiu); si narat fintzes de musca matuca; in cobertantza, giòvonu chi istat aifatu a calecuna picioca, fastigiandhodha, o fintzes imbriaghera; in su fusu de filare, su gancitu
Sinonimi e contrari
abiolu,
mommoifrei,
mughimughi,
mumusu,
spioni
Frasi
su muscone, si li forroxant sa casa, si difendhet cun rejone! ◊ fis che muscone a murmutu e ses unu carrabbusu! ◊ sos muscones sunt a dúmmida
Terminologia scientifica
crp, xilocopa violacea
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bourdon,
abeille charpentière
Inglese
humble-bee,
blowfly,
violet carpenter
Spagnolo
abeja carpintera,
moscón
Italiano
moscóne,
gavaróne (o ape legnaiuola)
Tedesco
Holzbiene.
muscòni 1 , nm Definizione orchidea areste: calidades de erba chi faent unu frore assimbigiau a unu muscone Sinonimi e contrari mumusedhu Terminologia scientifica rba.
muscosidàdi , nf Definizione su portare musca, píbere, nau de persona tropu ispiritosa, chi portat badhinzu, machiore.
muscósu , agt Definizione chi portat musca, nau de unu in su sensu de pibirudu, chi portat pudredhimi, inganiu meda Frasi cussa furiat cantecantu muscosedha, candu furiat picioca.
múscu , nm Definizione lana de pedra, de mata, de monte, de erriu: diferentes calidades de una genia de erba chi creschet in is matas mescamente in logu de palassole e in linna begra, bècia, in is orrocas Sinonimi e contrari allanadura, lanaritzu, nuscu 1 Cognomi e Proverbi smb: Muscu Terminologia scientifica rba, Dicranum scoparium, Polytrichum commune, Tillaea muscosa Etimo itl. muschio.
múscu 1 , nm Definizione
genia de lanedha chi creschet in orrocas a oru a mare e càmbiat colore (orrúbiu o bleu) segundhu ite tocat
Terminologia scientifica
rba, Roccella tinctoria
Traduzioni
Francese
orseille,
tournesol
Inglese
roccella (grass)
Spagnolo
urchilla
Italiano
oricèllo,
tornasóle
Tedesco
Orseilleflechte.
múscula , nf Definizione su gancitu de su fusu de filare; sa conca de su fusu (m. de suta), su pesu chi si ponet a su fusu (m. de pitzu)/ carighedha de m. = faci pitichedha Sinonimi e contrari cócura, cucurale, furriedhu, furtiedhu, irotu, lódiru, ortiedhu, ruédhula, rueledha, ruella Frasi cun chíndhalu, cannujas e pubadas de lana o linu, sedas e cotones, fusos, músculas tundhas, chirriones falant filados…
múscula 1 , nf, nm: músculu 1 Definizione
genia de cotza, mescamente sa m. pilosa, chi si agatat in d-unos cantu istagnos: de mannària abbarrat prus pitica meda de sa cotza e prus istrinta, ma est de sabore prus forte, cun is duas perras in colore de castàngia craru, a fora, e totu pilurtzas paret de portare lanedha de orroca
Frasi
aciuvau in s'àcua fintzas a chintzu cumpudàt su fundu cun is peis po coberai músculus
Terminologia scientifica
crx, arca barbata
Etimo
itl.
muscolo
Traduzioni
Francese
moule
Inglese
mussel
Spagnolo
arca pelosa
Italiano
mùssolo
Tedesco
Miesmuschel.
musculadúra , nf Definizione is músculos de sa carena.
musculàre, musculàri , agt Definizione de is músculos, chi pertocat is músculos de sa carena.
musculósu , agt Definizione chi portat músculos fortes, imbénnidos, isvilupaos meda.
músculu , nm Definizione
in sa carena animale, s'intessidura chi format sa petza, totu coment'e a filighedhos, e chi tenet sa capacidade de si istrínghere e incurtzare e de s'istirare e allentare, fàere fortza e fàere mòvere totu is arremos e totu sa carena: s'ispartzint in duas genias, una chi si movet a cumandhu e dipendhet de sa volontade, s'àtera chi trebballat chentza dipèndhere de sa volontade (es. su coro, is músculos de is istentinas)/ partes de su m.: sa matza (parte pruposa e grussa), su pedhutu o pilloncu (genia de pedhighedha fine chi imbodhigat sa matza e faet andhandho e ingrussandho a parte e àtera), cabone (su tretu ue su pedhutu est prus grussu e si atacat a s'ossu); m. a duos cabones = itl. bicìpite; m. altaradu = genia de infetu a is músculos, músculu malàidu
Frasi
immoi est prus paxiosa e is músculus de sa cara si funt istendiaus
Terminologia scientifica
crn
Traduzioni
Francese
muscle
Inglese
muscle
Spagnolo
músculo
Italiano
mùscolo
Tedesco
Muskel.
músculu 1 múscula 1
muscunzàre , vrb Definizione pigare arrennegu, tzacu, ofèndhere, brigare puru Sinonimi e contrari briare, certai / inchietae, infrascai 2. cussos si muscunzant fintzas pro ca no sunt pascesciles.
musédhu , agt Definizione nau unu pagu a ingiúliu a chie portat murros mannos.
musèo , nm: museu Definizione
logu ue benint chistias po ammostu cosas, ainas, trastos, arregodos de àteros tempos o de àteros logos, assentaos o seberaos a manera de giare un'idea precisa de su tempus, de su logu e de sa gente chi dhos at fatos
Traduzioni
Francese
musée
Inglese
museum
Spagnolo
museo
Italiano
musèo
Tedesco
Museum
musèta , nf Definizione genia de sachedhu chi si apicat in conca de un'animale mannu, imbestiu in su murru, a manera de dhue pòdere papare sa brovendha Sinonimi e contrari sportinu Frasi unu bículu de pane cun lardu, una tzuca de abba, duas musetas de fena fint subr'a una moridina (M.Nieddu).