calchidadítu , agt Definizione
nau de un'animale, chi costumat a giare craches
Sinonimi e contrari
carchidadore,
carchidajolu,
cumeradore
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
qui a l'habitude de ruer
Inglese
kicking
Spagnolo
coceador
Italiano
che tira calci
Tedesco
ausschlagend.
calchizàre , vrb Definizione
giare craches, pigare a craches
Sinonimi e contrari
acumbuai,
arrampedhai,
arrebbellai,
calchedhare,
calchidare,
carcinai,
screnciai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
donner des coups de pied,
ruer
Inglese
to kick
Spagnolo
cocear
Italiano
scalciare
Tedesco
ausschlagen.
caldàda , nf Definizione
genia de ammontu de lana, grussu, po letu, pígiu de ammontu
Sinonimi e contrari
burra,
coce,
coberta,
frassada
Frasi
mamma comintzat a ndhe bogare isterrimentas e caldadas…◊ si che poniat dereta suta de sas caldadas in su letu ca teniat fritu
Terminologia scientifica
ts
Traduzioni
Francese
couverture de laine
Inglese
woollen cover
Spagnolo
manta de lana
Italiano
copèrta di lana
Tedesco
Wolldecke.
calicàntu , nm Definizione
genia de frore chi benit de s'América
Terminologia scientifica
frs, Calycanthus floridus
Traduzioni
Francese
calycant de la Caroline
Inglese
calycantus (pompadour)
Spagnolo
calicanto,
pimienta de Carolina
Italiano
pompadour
Tedesco
Gewürzstrauch.
calichemúru , nm: calighemuru,
calixemuru,
carigamuru Definizione
càlixi de muru: una genia de erba chi faet meda in is imbagas de is muros, a fògia tundha, grussita e pagu pagu a bisura de imbudu (a logos dhi narant cobertore, crabetore), cun su tenaghe chi est su cambu puru e in mesu in mesu
Sinonimi e contrari
alighemuru,
caulemuru,
capedhemuru,
cocoratza,
cocorroi 1,
salighemuru
Frasi
cussa crabitura abbannonada est prena de aminzone e de carigamuru
Terminologia scientifica
rba, Umbilicus rupestris
Traduzioni
Francese
ombilic de Vénus
Inglese
pennywort
Spagnolo
ombligo de Venus
Italiano
ombelico di Vènere
Tedesco
Nabelkraut.
caltolàriu , nm: cartolàriu,
cartolaru,
catollàriu Definizione
genia de giornale ue s'iscriet cosa de arregodare; butega chi bendhet cosas de paperi
Sinonimi e contrari
cuadernu
Frasi
si comporesit lapis e caltolàrios pro iscríere ◊ dogni bíndhighi sa mama li mandhaiat su càmbiu netu, calchi líbberu, cartolàriu e pinna
2.
sa buteca de su cartolaru est in su cursu
Traduzioni
Francese
journal,
cahier de textes,
papeterie
Inglese
note-book,
stationery
Spagnolo
diario,
papelería
Italiano
diàrio,
quadèrno,
cartolerìa
Tedesco
Tagebuch,
Papierwarengeschäft.
cambiàle , nf: cammiale Definizione
genia de cuntratu o de óbbrigu, a pagare una suma a una data fissa, chi su depidore ponet in manos de su chi dha depet arrecire o de unu chi si ndhe podet pagare (es. banca)
Frasi
ant comporadu sa cosa totu a cambiales ◊ candho benint sas cambiales est a pagare! ◊ issu est ancora paghendi su dépidu a cambialis
Traduzioni
Francese
lettre de change
Inglese
draft
Spagnolo
letra de cambio
Italiano
cambiale
Tedesco
Wechsel.
cambizadòre , nm Definizione
domadore, annestradore de cuadhos
Terminologia scientifica
prf
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
dompteur de chevaux
Inglese
horse-breaker
Spagnolo
domador de caballos
Italiano
domatóre di cavalli
Tedesco
Zureiter.
cambrài , nm Definizione
genia de tela, fine, de cotone
Sinonimi e contrari
cambré,
cambresina,
cambrí,
trambichi
Terminologia scientifica
ts
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
toile de Cambrai
Inglese
cambrai cloth
Spagnolo
cambray
Italiano
téla di Cambrai
Tedesco
Kambriktuch.
cambresína , nf Definizione
genia de tela, fine, de cotone
Sinonimi e contrari
cambrai,
cambré,
cambrí,
trambichi
Terminologia scientifica
ts
Etimo
ctl.
cambresina
Traduzioni
Francese
toile de Cambrai
Inglese
cambrai cloth
Spagnolo
tela de Cambray
Italiano
téla di Cambrai
Tedesco
Kambriktuch.
campanàju , nm: campanàrgiu,
campanarxu,
campanarzu Definizione
chie sonat is campanas
Sinonimi e contrari
campaneri
Frasi
su campanarxu est sonendi a mortu ◊ so campanaju de sa turre chi alta si pesat in mesu de s'aera… (F.Sechi)
Terminologia scientifica
prf
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
sonneur de cloches
Inglese
bell-ringer
Spagnolo
campanero
Italiano
campanaro
Tedesco
Glöckner.
campaniàre , vrb Definizione
fàere su campianarzu, su reberde, s'abbetiosu, tènnere campiania
Sinonimi e contrari
arrogantare
Traduzioni
Francese
témoigner de l'arrogance
Inglese
to be arrogant
Spagnolo
ser arrogante
Italiano
èsser arrogante
Tedesco
arrogant sein.
càmula , nf Definizione
su frore de s'olia a bisura de gurdonedhu
Sinonimi e contrari
cadràmula pannuga,
ràmula
Frasi
ocannu sa càmula est bella e úriga: si no bi at istrobbu amus a tènnere olia meda ◊ sas olias zughent sa càmula noa e ancora olia betza
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
crsn.
cámula
Traduzioni
Francese
inflorescence de l'olivier
Inglese
olive florescence
Spagnolo
rapa
Italiano
mìgnola,
infiorescènza dell'ulivo
Tedesco
Olivenblütenstand.
candhulítu 2 , nm Definizione
candhela de astrau, comente ndhe faet candho si astrat s'abba in is istidhigadòrgios
Traduzioni
Francese
morceau de glace qui pend,
glaçon
Inglese
rime
Spagnolo
carámbano
Italiano
ghiacciòlo
Tedesco
Eiszapfen.
canía , nf: canina Definizione
is canes, chedha de canes
Sinonimi e contrari
canesia,
canília
Frasi
za bi ndhe at de cania in cussa pinneta!…◊ sunt in sudhu currindhe fatu a totugantos che canina fatu a fera!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
troupe de chiens
Inglese
a pack of dogs
Spagnolo
perrada,
perrería,
jauría
Italiano
quantità di cani
Tedesco
Meute.
cannabítu , nm: cannaghitu,
cannaitu,
cannoitu Definizione
codriola de cànnau; lobu de fune chi si betat a murros de s'animale po dhu pigare a tira
Sinonimi e contrari
balentinu,
cordedha,
cordigliola,
filadissa,
funedhu,
ispaitu,
músciu,
presógliu,
toroneu,
tzunghedhu
/
dogale
Frasi
ponidhus in logu chi no dhui tirit bentu e afrimadhus a cannabitu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cordage de chanvre
Inglese
hemp rope
Spagnolo
cable de cáñamo
Italiano
cànapo,
cordicèlla
Tedesco
Hanfseil.
cànnabu , nm, nf: cànnagu,
cànnau,
cannau,
cànnavu,
cànniu,
cànnua,
càuna,
càuni Definizione
genia de erba e cosas (orrobba, funes, àteru) fatas cun cust'erba; cosa a usu de fune, longa
Sinonimi e contrari
cagnu
/
cima 1,
fune,
gúmena,
libbanu,
sédina,
soca
Modi di dire
csn:
tirare tropu su c. = fàghere sos severos a tropu, apretare s'àteru; gastàresi su dinari in c. = ispèndhere pro s'impicare (nadu a frastimu)
Frasi
custa funi est de cànnua ◊ is funis de giuncu dhas festus nosu, cussas de càuni dhas comporastus
2.
sas tríschias de abba fint cànnaos a pennuleri dae sas nughes
3.
no tires tropu su cànnau… ca si podet segare! ◊ ancu bos lu gastetas in cànnau su chi tenites in sa cassavorte!
Terminologia scientifica
rba, Cannabis sativa
Etimo
ltn.
cannabus
Traduzioni
Francese
chanvre,
grosse corde de chanvre
Inglese
big hemp rope,
cannabis
Spagnolo
cáñamo
Italiano
cànapa,
cànapo
Tedesco
Hanf,
Hanfseil.
cannitàre , vrb Definizione
fàere s'incannitzau
Sinonimi e contrari
incannitare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ramer,
entourer de chaume
Inglese
to cover with canes
Spagnolo
encañizar
Italiano
incannucciare
Tedesco
mit Rohr umzäunen.
cannitzàda , nf: acannitzada Definizione
sa canna intéssia de is teuladas
Sinonimi e contrari
arreciau,
canníciu,
incannada 1,
incannitadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
treillis de roseaux
Inglese
cane hurdle
Spagnolo
cañizo
Italiano
gratìccio di canne
Tedesco
Rohrgeflecht.
cannonàda , nf Definizione
cundhutu de cannones; isparu de cannone; cosa chi essit a fortza de tubbu o àteru deasi / c. de gisterra, de latrina
Sinonimi e contrari
cdh. cannunata
Frasi
cannonis si narant is tubbus de terra o de prumbu chi formant sa cannonada de sa gisterra
2.
surdu che picu, no intendhes mancu sas cannonadas!
3.
s'abba de s'urrubbineto essit a cannonada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coup de canon
Inglese
cannon shot
Spagnolo
cañonazo
Italiano
cannonata
Tedesco
Kanonenschuss.