àghedu , nm: àghidu, àidu, àitu Definizione tretu de muru o de cresura largu de dhue pòdere passare gente e bestiàmene, mescamente s'intrada de cungiaos serrada a geca o àteru serru Sinonimi e contrari barcaxu, ciassu, geca, ingiassu, intrada Modi di dire csn: pesàreche un'àidu = serrare un'àidu a muru; apèrrere s'àidu (chistionendhe de ideas, maneras de fàghere, costumas e gai) = comintzare, iscrizeniare de comente si est fatu semper, cambiare, bogare moda noa, azuare in carchi cosa comente e faghindhe istrada, andhendhe addainanti, dendhe una possibbilidade in menzus; fàghere àidu = abbèrrere su logu, sa cresura, prus che àteru colendhe afaiu zente o animales Frasi in s'àghedu sa zente intrabat a s'ortu a bíbere in sa funtana ◊ s'àidu serrèmalis e curemas su malàidu! ◊ fachent passibales chentz'àghidu e ne istupu 2. sa zente zúdigat a chie aperit sos àidos ◊ chie est chi nos at apertu semper s'àghidu in s'ora de su bisonzu? ◊ s'àidu pro s'errore est sempre apertu Cognomi e Proverbi prb: àidu abbertu, cunzadu fertu! Etimo ltn. aditu(m) Traduzioni Francese passage, brèche Inglese passage, breach Spagnolo paso, brecha Italiano varco, bréccia Tedesco Durchgang, Bresche.

barcàxu , nm: borcaxu, bracaxu, brecaxu, brocaxu, ecaxu, ocàrgiu Definizione tretu apertu, apertura po passare, in d-una cresura, in d-unu muru Sinonimi e contrari àghedu, ciassu, ingiassu Etimo ltn. *var(i)carium Traduzioni Francese passage Inglese passage in a hedge Spagnolo pasaje Italiano callàia Tedesco Durchgang.

brànu , nm Definizione orrugu o tretu de cosa iscrita, unas cantu errigas, parte de una pàgina, de una lítera o àteru Traduzioni Francese morceau, passage Inglese passage Spagnolo pasaje, pieza Italiano brano Tedesco Abschnitt.

colàda , nf: colata Definizione su colare, su passare; su logu inue si passat o un'iscuta de tempus, un'intrada una essia lestra a unu logu; unu tanti; una manu (de trebballu), una lómpia lestra, faendho trebballu / èssere in c. = aundi si passat o si depit passai, candu si passat, passendi Sinonimi e contrari passera / atraessada, passada, trasida Frasi a domo sua bi so intradu una colada ◊ s'ortu est in colada, a oru a caminu!, e bi so intradu nessi a compidare 2. una colada de zente irbaia bi est in totue 3. in binza bi cheret dadu una colada de tzapu, nessi pro s'erba meda Etimo srd. Traduzioni Francese passage, donner un coup de… (chiffon, fer, ect.) Inglese rub, passage, soup Spagnolo pasaje, paso Italiano passata Tedesco Seihen.

coladólzu , nm: coladórgiu, coladorju, coladorzu, coladroxu, colatorju Definizione tretu o logu inue si podet passare o chi est fatu po cussu Sinonimi e contrari atruessu, passadolzu Frasi andhant in coladorjos largos e istrintos ◊ me in cussus coladòrgius dhui timint povintzas is crobus! 2. li dabat gherra a nche l'ingurtire pariat chi unu nodu li tancabat su coladorju Etimo srd. Traduzioni Francese passage Inglese passage, footbridge Spagnolo paso, pasaje Italiano passàggio, vàlico, passerèlla Tedesco Durchgang, Übergang, Laufsteg.

coladúra , nf Definizione su colare: andhare de una parte a un'àtera, fàere passare una cosa po ndhe seberare sa malesa Sinonimi e contrari colada / iscolomadura / grilliadura Etimo srd. Traduzioni Francese passage, filtration, filtrage Inglese passage, filtration Spagnolo paso Italiano passàggio, filtrazióne Tedesco Filtrierung.

colaméntu , nm Definizione su colare, su istare passandho Sinonimi e contrari coladura Etimo srd. Traduzioni Francese transit, passage Inglese passage Spagnolo tránsito, paso Italiano trànsito Tedesco Durchgang.

passàda , nf Definizione su passare; faina chi si faet o cosa chi si ponet o si giaet una o prus de una borta; giru, lobu de acapióngiu o àteru a inghíriu de calecuna àtera cosa; unu tanti de cosa; logu, leada, bandha Sinonimi e contrari colada, colamentu, trasida / manu, pasia / incropada / leada Modi di dire csn: lassare una cosa in p. a unu = perdonaisidha, lassai a pèrdiri; fàghere a p. ereta = passai in prus de unu logu in lestresa; mi benit in p. ereta = in colada, resurtat aundi depu passai; p. de arrennegu, de corpos, de abba = cadha de fele, de airu, surra de cropos, próina manna Frasi seus andaus a biri sa passada de sa santa ◊ no dhi apu donau una passara de nariaras ca femus in cussu logu! 2. in custu muru bi cheret duas passadas de illatonzu pro essire menzus ◊ si miticoi no dh'ant vacinada gei mi dhi donant una passada de contravintzioni! ◊ una passada de presoni assumancu po trint'annus!…◊ dhi at donau una passada de certu! ◊ a s'úrtima passada de sa meighina li tzessesit su dolore ◊ pitica sa passada de àcua chi est preparendusí, totu custus tronus e lampus!… 3. su loru cheret a tantas passadas in corros pro istare frimmu su zuale ◊ dhi ponit su cadenatzu a ingíriu de su tzugu, a seti passadas 4. ocannu in s'ortu bi at una bella passada de basolu 5. cussu est su mellus maistu de totu custas passadas 6. dae lia lassare in passada sichis a ingrussare su trucu: ma za ghirat babbu tuo a ti la fàchere pacare! Etimo srd. Traduzioni Francese transit, passage Inglese rub, passage Spagnolo mano, pasada, paso, tránsito Italiano passata, trànsito, passàggio Tedesco Vorbeigehen, Durchgang, Transit.

passadíssu, passadítu, passadítzu , nm: passalítziu, passaríciu, passarissu, passaritzu Definizione logu aintru de sa domo, longhitu e no tanti largu, a ue si essit, in mesu de is aposentos; genia de serru, craedhu in is gennas; a logos dhu narant a su balcone, tretu de bòveda chi essit de su muru maistu a paris de unu pianu, po essire a s'incarare a fora Sinonimi e contrari andhadissu, apitu 1, ciapitu, corridore, ispassarissu, passadora / passante 1 / ispassizu Frasi a sa prima intrada unu passadissu largu rucrabat totu su locu ◊ s'uscieri fiat sétziu in su passaditzu ◊ sa zente fit totu in su passarissu ◊ in cudhos passadissos istrintos setzi bi aiat córvulas e bértulas e azigu si podiat passare 2. a sa porta dhi apu postu su passadissu po no imbucai is pudhas Terminologia scientifica dmo Etimo ctl., spn. passadís, pasadizo Traduzioni Francese couloir, entrée Inglese passage Spagnolo pasillo Italiano àndito Tedesco Flur.

passadólzu , nm: passadórgiu, passadorzu, passadroxu Definizione logu ue si passat, prus che àteru istrintu e dificurtosu mescamente in su sartu Sinonimi e contrari coladorju, passera / cdh. passatógiu Frasi est tocadu a si apostare in su passadolzu inue depiant colare sos fraitzos ◊ amus mortu sete porcrabos in chimbe passadorzos ◊ su passadroxu aprontau po monsignori fiat unu tapetu arrúbiu ◊ in s'arriu ant fatu unu passadroxu de perdas Etimo srd. Traduzioni Francese passage Inglese passage Spagnolo pasaje, pasadizo Italiano passàggio Tedesco Durchgang.

passèra , nf Definizione su passare, su istare passandho, andhandho; su logu inue si passat Sinonimi e contrari colada, passadolzu / andhàina, andhera Frasi passera de màchinas ◊ unu leperedhu isfadadu dai sa passera chimentosa de totu cudha zente ndhe istupat dai sa chijura 2. si che colat calicunu in passera, avertídelu! ◊ ti dant colore a pudhile sas fadas in passera ◊ fia in passera e mi so frimmadu un'iscuta ◊ benit sa boza de andhare, sighire tantas nues in passera ◊ nàrali chi che colet atesu e no si che fetat bídere mancu in passera Etimo ctl. passera Traduzioni Francese passage Inglese passage Spagnolo paso, pasaje Italiano passàggio Tedesco Durchgang.

ruciadúra , nf: orrogadura, rucradura, rugadura, ruxadura, urrugadura Definizione su rucrare Sinonimi e contrari orrugamentu, rucrata, truncadura Modi di dire csn: andhare a r. = andai a istruncadura, a orrugadura, leare un'incurtziadorzu, fendi unu tretu prus curtzu (e passendi fintzas fora de su mòri); essíreche a r. in su chistionu = che iscassuletadu Frasi arratza de rugadura chi li as fatu a custa linna!… 2. su fogu fuidu curret a ruxadura ◊ at comintzadu a faedhare pàsidu e de bona manera, ma poi ch'est essidu a rugadura! Etimo srd. Traduzioni Francese cassure, brisure, cassement, traversée Inglese breaking, passage Spagnolo rotura, cruce Italiano spezzatura, spezzaménto, attraversaménto Tedesco Brechen.

«« Cerca di nuovo