imbruinàre , vrb: improinai, imprughinare, impruinai, impruinare Definizione imbrutare de pruine Sinonimi e contrari impioredhare, impruerinare, imprugherare | ctr. irbruerare, isprugherare Frasi is làgrimas mizant de is ogus faendi surcus in is trempas impruinadas ◊ poita is crapitas de cussa genti no s'impruinant mai? Etimo srd. Traduzioni Francese couvrir de poussière Inglese to cover with dust Spagnolo empolvar Italiano impolverare Tedesco mit Staub bedecken.

impandheràre , vrb Definizione pònnere is bandheras Sinonimi e contrari abbanderai Traduzioni Francese pavoiser Inglese to hang with flags Spagnolo embanderar Italiano imbandierare Tedesco beflaggen.

imperdigonài, imperdigonàre , vrb Definizione fèrrere isparandho a perdigones Sinonimi e contrari isperdiconare, perdigonai Etimo srd. Traduzioni Francese cribler de balles Inglese to riddle with shot Spagnolo disparar perdigones Italiano impallinare Tedesco mit Schrot treffen.

impubusàre , avb: impupusare Sinonimi e contrari impinnaciai Frasi su carrotzinu fit cun bàtoro cadhos niedhos impubusados Traduzioni Francese panacher, empanacher Inglese to decorate with plumes Spagnolo adornar con penachos Italiano impennacchiare Tedesco mit einem Federbusch schmücken.

incalchinàre , vrb: incalcinai, incalcinare, incarchinare, incarcinae, incarcinai, incarcinare, incarcinari, incartzinare, incrachinare, incracinai Definizione betare crachina, carragiare, imbrutare de crachina, fintzes ischedrare is muros cun impastu de crachina o passare su late de sa crachina (sa prima manu) a is muros ischedraos Sinonimi e contrari albinare, arrabbussai, arraspagliai, impalitai, impilatzare, intunigare, irrustigare / imbarchinai Frasi is maistus de muru s'incarcinant totu sa bistimenta 2. seu aici totu biancu ca ci seu imbàtiu in d-unu muru incracinau ◊ incrachinant sa dommo una borta a s'annu ◊ sa coghina si incalchinat donzi annu ◊ de cantu in cantu is aposentus tocat de dhus incarcinari Etimo srd. Traduzioni Francese crépir Inglese to plaster with lime Spagnolo encalar Italiano incalcinare Tedesco mit Kalkmörtel bewerfen.

incarramacinài , vrb Definizione betare a s'afaiu trastos bècios o arrimaos, impreare su logu cun carramatzinas Sinonimi e contrari imbarratzare Etimo srd. Traduzioni Francese encombrer de fanfreluches Inglese to hamper with trifles Spagnolo llenar un lugar de baratijas Italiano ingombrare di cianfrusàglie Tedesco mit Krams überfüllen.

infloríre, infloríri , vrb: infrorí, infroriri Definizione nau de is matas, bogare o fàere su frore; pònnere frores po bellesa, fàere bella una cosa coment'e ponendhodhi frores Sinonimi e contrari fiorire / aflorigiai, infiorare, florèssiri Frasi cussu at a benni candu infrorit sa figu ◊ est circhendi in sa tenta messada umbras de babaoi infroriu ◊ is campuras funt infrorendi ◊ ocannu sa castàngia, candu s'arritzoni fiat crescendu, at torrau a infrorí 2. su mutetu ti dh'infrorit ma bèni, lah! Etimo srd. Traduzioni Francese fleurir, orner (fig.) Inglese to decorate with flowers, to bloom Spagnolo florecer, florear Italiano fiorire, infiorare Tedesco blühen, mit Blumen schmücken.

innàdu , nm Definizione cropu de ischina, móvia de sa carena coment'e nadandho / avb.: a innadu = cun unu corpu de ischina, móida a incannadas Sinonimi e contrari ischinada Traduzioni Francese coup de reins Inglese blow with one's back Spagnolo espaldazo Italiano schienata Tedesco Rückenstoß.

innaigainnàiga , avb Definizione andhare a s'innàiga innàiga = andai cerri cerri, andhare iscúlia iscúlia, sedatzandho is nàdigas, coment'e ballandho is nàdigas, a su tàmbula tàmbula, istòntona istòntona Sinonimi e contrari isculisiscúlisi Etimo srd. Traduzioni Francese qui se dandine Inglese walking with a wiggle Spagnolo sacudir Italiano sculettante Tedesco sich in den Hüften wiegend.

insambenàdu , pps, agt: insammenadu, issambenadu Definizione de insambenare; chi portat sàmbene calandho, chi est brutu de sàmbene; chi est chentza sàmbene, chi no dhi at abbarrau sàmbene Sinonimi e contrari insambinidu 2. in s'istante matessi una lantzada li at ispacadu in petus una vena e in d-unu minutu apen'apena sa persone fit tota insambenada ◊ lassat insammenadu su terrinu 3. devia manigare su parasàmbene chi mi deviat intrare sàmbene ca nachi fia issambenada Traduzioni Francese ensanglanté Inglese bloodstained, stained with blood Spagnolo ensangrentado Italiano insanguinato Tedesco blutig.

insambenàre , vrb: issambenare, issambentare, insangunai Definizione imbrutare de sàmbene Sinonimi e contrari insambentae, insangrentare Etimo srd. Traduzioni Francese ensanglanter Inglese to cover with blood Spagnolo ensangrentar Italiano insanguinare Tedesco blutig machen.

intentiedhàre , vrb: intintiedhare, intitibedhare, intitiedhare, intzintziedhare, intzitzivedhare Definizione pònnere, frigare o picigare tzintziedhu (es. in cara, a carrasegare, a giogu), imbrutare de tzintziedhu Sinonimi e contrari ammascarai, imberdonare, infodhinai, tintiedhare Frasi su fumu de su fogu intitiedhat s'isterzu 2. si divertiat a machine bidendhe sa zente intintiedhada ◊ est totu intitiedhada chi paret essida dae fraile! Etimo srd. Traduzioni Francese noircir de suie Inglese to soil with soot Spagnolo tiznar Italiano sporcare di fulìggine Tedesco mit Ruß beschmutzen.

intingiàe, intingiài, intingiàre, intingiàri , vrb: intinzare Definizione carrigare de tíngia, genia de bobboi niedhu chi ponet a is matas e a is erbas in is puntas modhes o, segundhu, fintzes a is animales; in cobertantza, fintzes carrigare de àteru cunsiderau dannosu o pagu praghillosu Sinonimi e contrari impestai 2. su cani tuu fut carriau de púlixi e nd'at intingiau is mius puru (G.Mura)◊ is gerrunaderis funt intingiaus de dépidus, sentza mancu un'ispera!◊ depit èssi berus ca mi torru a intingiai cun d-un'ómini… abarru fiuda! Traduzioni Francese prendre la teigne Inglese to affect with ringworm Spagnolo coger la tiña Italiano intignare Tedesco von Motten zefressen werden.

intzimentàre , vrb Definizione prènnere, fàere o carragiare a cimentu Sinonimi e contrari aciumentai Traduzioni Francese cimenter Inglese to fill up with cement Spagnolo cementar Italiano cementificare Tedesco zementieren.

inviscaméntu , nm Definizione su inviscai Etimo srd. Traduzioni Francese engluage Inglese spreading with birdlime Spagnolo involucración Italiano invischiaménto Tedesco mit Vogelleim bestreichen.

irbrenugàda , nf: irbrinucada, isbenujada Definizione cropu de benugu Sinonimi e contrari ilgrenucata Frasi si l'at cotadu suta e leadu a irbrenugadas ◊ peta de anzone arrustu… manigade, no sunt mancu irbrenugadas, no! Etimo srd. Traduzioni Francese coup de genou Inglese blow with the knee Spagnolo rodillazo Italiano ginocchiata Tedesco Kniestoß.

ischinàda , nf Definizione cropu de ischina, genia de móvia lestra Sinonimi e contrari innadu, ischitzinada, sédhidu Frasi iscúdere un'ischinada pro sere a cadhu ◊ s'àinu cun duas ischinadas sàrtiat concas de perda e prantones ◊ in pagas ischinadas ch'est pigadu a s'àrbure Traduzioni Francese coup de reins, frétillement Inglese blow with one's back Spagnolo golpe de riñones, esguince Italiano schienata, guizzo Tedesco Rückenstoß, Ruck.

iscontriài, iscontriàre , vrb: iscrontiare, scontriai Definizione atumbare de duas cosas andhandho a sa bandha contrària (o fintzes de una chi si movet a cara a un'àtera); nàrrere cosa contras a unu mescamente si tenet pretesas o si est faendho cosas chi andhant male (e fintzes giagarare); su si guastare de calecunu mecanísimu coment'e chi apat pigau cropu, àere dannu; bogare calecunu arremu de s'incàsciu Sinonimi e contrari atapai 1 / certai, chelcire, scontrariai / iscadredhare, iscussertare 2. no mi cumintzist a iscontriai, deghinou nci fúlliu totu! ◊ no cherimus a nos iscontriare bois, bastante cantu bos amus iscurtadu! ◊ cuntipitzatos chi su babbu fit essinne de su contu, l'ant iscontriatu pro no víere ◊ pastores e canes iscróntiant sa chedha ◊ sa mama at iscontriadu sos pisedhos ca fint currindhe de un‘ala a s’àtera ◊ su truvadore iscróntiat sos sirvones pro los fàchere colare in sa posta 3. una die su rellozu de campanile s'iscontrieit e comintzeit a caminare o tropu abbellu o tropu impresse 4. est prus fàtzile chi dae s'oriente essat su sole chene caentare o chi sa Terra iscróntiet su zirare, chi no a che lavare su machine Etimo srd. Traduzioni Francese différer, contredire Inglese to run into, to collide, to clash with Spagnolo chocar, tropezar, contradecir Italiano scontrare, contraddire Tedesco stoßen auf, widersprechen,

iscuidàda , nf: iscuvidada, scuidada Definizione cropu giau cun su cuidu Sinonimi e contrari incuidada, iscubidalada Frasi mi desit un'iscuidada ◊ si no rispondhia a tonu fit un'iscuidada bene dada! Etimo srd. Traduzioni Francese coup de coude Inglese push with the elbow Spagnolo codazo Italiano gomitata Tedesco Stoß mit dem Ellbogen.

isculiàre , vrb Definizione camminare faendho ballare is nàdigas, mòvere, iscutulare / andhare iscúlia iscúlia = andai cerri cerri, a s'innàiga innàiga, sedatendhe sas nàdigas Sinonimi e contrari inculiare, isprusciare Frasi est ponenne paja de passos pro che isculiare cussos mermos chene sàmbene (M.Dui) Etimo srd. Traduzioni Francese se dandiner Inglese to walk with a wiggle Spagnolo contonearse Italiano sculettare Tedesco sich in den Hüften wiegen.

«« Cerca di nuovo