cadrédhu , nm, agt Definizione su cadredhare, fintzes una genia de tostorrudéntzia, de murrúngiu Sinonimi e contrari cadredhada, cadredhadura, cadredhamentu 2. lassàdemi su cadredhu, no est comente nades bois! 3. custa teraca fit cadredha Etimo srd. Traduzioni Francese remuement des pieds par souffrance Inglese fidgeting Spagnolo forcejeo de los pies Italiano dimenìo con i pièdi per insofferènza di qlcs Tedesco Schlenkern.

carrísta , nm Definizione chie manígiat carros armaos Terminologia scientifica prf Traduzioni Francese tankiste Inglese tankman Spagnolo militar destinado a los tanques Italiano carrista Tedesco Panzerjäger.

chinnichínni , nm Definizione genia de male, candho unu istat sèmpere aperindho e serrandho is ogos (chinnidura de s'ocru) chentza si ndhe pòdere istare Sinonimi e contrari giogulana Etimo srd. Traduzioni Francese tic nerveux des yeux Inglese a nervous eye tic Spagnolo tic nervioso de los ojos Italiano tic nervóso espresso con gli òcchi Tedesco Augentick.

coedòpi , nf Definizione coa de topi: calidades diferentes de erba de sa matessi genia nadas deosi ca portant s'ispiga coment'e una coa de sórighe Terminologia scientifica rba, Alopecurus bulbosus, Alopecurus pratensis, Phleum pratense, Cynosurus cristatus Etimo srd. Traduzioni Francese queue de rat Inglese rat tail Spagnolo cola de zorro, fleo de los prados Italiano codolina Tedesco Ackerfuchsschwanz.

córvina , nf Definizione is crobos Sinonimi e contrari corvia Etimo srd. Traduzioni Francese les corbeaux Inglese ravens Spagnolo los cuervos Italiano i corvi Tedesco Raben.

cradiadòre , nm Definizione agiuante de unu giòmetro o de ingenieri candho faet rilievu topogràficu (poderat su cràdiu o canna) Sinonimi e contrari cannigiadori Etimo srd. Traduzioni Francese arpenteur Inglese surveyor's helper while he is making topographic relief Spagnolo ayudante que pone los piquetes para medir Italiano canneggiatóre Tedesco Feldmeßgehilfe.

cradiadúra , nf Definizione su cradiare Sinonimi e contrari apalonadura Etimo srd. Traduzioni Francese placement de piquets de grève Inglese staking out Spagnolo poner los piquetes, jalones Italiano picchettatura Tedesco Absteckung.

criài , vrb: criare, criari Definizione fàere s'ou, nau de pudhas e pigiones; nau de àteros animales (ma fintzes de féminas), fàere su fedu, su criu; nau de is sèmenes, tzeurrare; po fàere nou, imbentare, fàere de su nudha, si narat puru, ma méngius, creai/creare, fintzes si est craru chi est su matessi vrb. / no cantat e no criat = nadu de unu, chi no narat nudha, chi est acoment'e nisciunus, fatu e lassadu Sinonimi e contrari agnare, illierare / intzeurrai Frasi sas pudhas sunt totugantas criendhe ◊ sa pudha mia dogni die criat in sa de compare: no ndhe la poto isvitzare de peruna manera! ◊ ite arratza de pudha chi det èssere a criare un'ou goi mannu! 2. si mi est criada sa fémina 3. est una fada chi at criadu Deu ◊ su santu chi l'at criadu, si lu tenzo!… 4. a sas primas abbas, in atunzu, comintzat a criare su pàsculu Etimo ltn. creare Traduzioni Francese pondre des œufs Inglese to make the egg Spagnolo poner los huevos Italiano fare l'uòvo Tedesco Eier legen.

cuartufràssu, cuartuvàlsu, cuartuvràssu , nm Definizione genia de maladia chi benit a is peis de unos cantu animales Terminologia scientifica mld Etimo itl. quarto falso Traduzioni Francese rhagade Inglese rhagas Spagnolo ragadía, enfermedad de los pies Italiano ràgade Tedesco Schrunde.

cucuramédhu , nm Definizione cugumedhu padezonadu, genia de codrolinu chi assimbígiat a s'ou: portat in su truncu unu pigiolu biancu chi dh'imbodhigat e creschendho si segat, sa conca o capedhu in colore de s'orrúbiu de s'ou Sinonimi e contrari cachedha Terminologia scientifica atn, Amanita caesarea Etimo srd. Traduzioni Francese oronge Inglese mushroom (ovulus) Spagnolo oronja, amanita de los césares, yema Italiano fungo òvolo, òvolo buòno Tedesco Butterpilz.

cúmmiru , nm Definizione sa coa de is pigiones Sinonimi e contrari coàcia Traduzioni Francese croupion Inglese rump Spagnolo cola de los pajaros Italiano codrïóne Tedesco Bürzel.

dhos , prn: dhus, los Definizione pronúmene de 3ˆ p. pl. po gente e cosa manigiau sèmpere a cumplementu ogetu Frasi is piciocos po sa cursa s’iant cricau is cuadhos prus bellos, mancari pedindhodhos a calecunu amigu in is bidhas de presu ◊ a fillus tuus dhus apu bius in pratza ◊ dhus fatzu curri, cussus canis, chi mi atressant ananti! ◊ arregortus is duus panis, fuiu si est e papaus si dhus at ◊ sos iscrapones fuint diasi mannos chi a dhos tragare dhue cheriat Zesugristu! ◊ cudhos drutzis si dhos at papaos cuntentu Etimo ltn. illos Traduzioni Francese les Inglese them Spagnolo los Italiano li Tedesco sie.

fedulíu , nm: fetuliu Definizione totu su fedu, is pitichedhos, is fígios, sa minudia; piciochedhu minore Sinonimi e contrari ciuciudhia, crialla, edora, fedana, fedóriu, fegliutina, pibidhia, pipiàglia, pisedhina, pitzinnàglia / creadura, pipiu Frasi a betzu fachiat fainas de feduliu ◊ su feduliu est zirellu ◊ a bi ndhe at de feduliu, in cussa domo!… 2. ma ses macacu abberu… chi pianghes pares unu feduliu! Etimo srd. Traduzioni Francese les petits, les enfants Inglese children, kids Spagnolo los pequeños Italiano i piccoli, i bambini Tedesco Kinder (Pl.).

giannitài, giannitàre , vrb: aciannitai*, zanitare Definizione s'apedhare de su cane currendho su sirbone o àteros animales mannos Sinonimi e contrari gannitare, giannire Frasi canes giannitant fatu a fera e in s'adhe s'intendhet calchi tiru ◊ solu sos canes ndhe lesint s'annotu ma giannitendhe si fuesint totu Terminologia scientifica bga Traduzioni Francese aboyer Inglese to bark Spagnolo ladrar de los perros a sus dueños al no alcanzar la caza Italiano scagnare Tedesco anschlagen.

iderrigàri , vrb: irderrigai, irdirricare, sdarrigai Definizione fàere a dolore o pònnere dolore mannu a errigos, a s’ischina in su tretu de is errigos Sinonimi e contrari illumbai, illumbedhare, irrenare, isarrigai, iscrocare 1, isderenare Frasi is massaus si funt irderrigaus carrixandu Etimo ltn. *ex derenare Traduzioni Francese causer mal aux reins Inglese to weary Spagnolo doler los riñones desriñonar Italiano direnare Tedesco kreuzlahm machen.

ildeossàre , vrb: ildiossare, irdaossare, irdegossare, irdeossare Definizione bogare de pare o iscosciare unu trastu, fàere a orrugos; nau de ccn., immarrire meda de ndhe sentire dolore / i. una cradea, unu bancu, unu banchitu Sinonimi e contrari iddoare, isconsiminzare, istracassare | ctr. aconciai Frasi chie fit istrampadu a manca, chie imboladu a dresta, chie irdeossendhe unu banchitu…◊ bides piantas seculares fatas a carvone: ndhe faghent sa piedade, ildeossadas ◊ petzi mi che sapo in terra a unu muntone, irdaossadu che cuba betza ◊ leademilu, sinono l'ildiosso! 2. oe so totu irdeossadu cun cussu triballu de deris! Traduzioni Francese démolir, traumatiser, se casser les os Inglese to smash, to traumatize, to thrash s.o Spagnolo destrozar, tener los huesos molidos Italiano sfasciare, traumatizzare, rómpere le òssa Tedesco zerbrechen, ein Trauma bewirken, zerschlagen.

illitadúra , nf Definizione su pònnere sa trama in is litzas, po tèssere Sinonimi e contrari arremitimentu Terminologia scientifica ts Etimo srd. Traduzioni Francese remettage Inglese drawing-in Spagnolo preparación de los lizos Italiano rimettàggio Tedesco Einhängen.

irdentàe, irdentàre , vrb: isdentai, isdentare, sdentai Definizione bogare o pèrdere dentes Sinonimi e contrari ilmarruncare | ctr. indentie Etimo srd. Traduzioni Francese édenter Inglese to break the teeth Spagnolo romper, perder, sacar los dientes Italiano sdentare Tedesco die Zähne verlieren.

irfrissuràre , vrb: isfressurare, isfrisciurai, isfrissurare, sfrisciurai Definizione bogare, segare sa frisciura de sa bentre de unu pegus pangau; in cobertantza e nau de gente, fàere css. cosa o ifortzu mannu po un'iscopu, po agiudare a unu Sinonimi e contrari irmatare / matanare, ischissimignare, smerai 2. su tzeracu totu sa die si fachiat a cantos irfrissurànnesi a travàgliu cràtiu ◊ si sunt isfressurados fatendhe inchinos a noranta grados! ◊ apas pascéntzia: no t'isfrissures! ◊ unu tempus sa laorera fit totu a fortza de bratzos, a s'isfrissura isfrissura cun sos boes Etimo srd. Traduzioni Francese se mettre en quattre pour qqn. Inglese to leave no stone unturned Spagnolo echar los hígados, desvivirse por Italiano farsi in quattro per qlc. o qls. Tedesco sich vierteilen.

irraghilàre , vrb Definizione bogare de is pantalones is coedhas o alas de sa camisa o de àteru bestimentu de pitzu Sinonimi e contrari irbardellare, irragare, isbragare, isbragugliare, ischígnere | ctr. aggheronare, arraghilare Etimo srd. Traduzioni Francese délier Inglese to ungird Spagnolo estar la camisa fuera de los pantalones Italiano discìngere Tedesco entgürten.

«« Cerca di nuovo