A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

eternidàde, eternidàdi , nf Definitzione una dura chentza acabbu, tempus chi no passat mai, chi durat chentza tènnere mai acabbu Frases sa vida est un'iscuta, s'eternidade no tenet fine ◊ colant un'istante longu chi paret un'eternidade ◊ s’ànima dh’arríciat Deus cun Maria: a s’eternidadi a nosi fuedhai! Tradutziones Frantzesu éternité Ingresu eternity Ispagnolu eternidad Italianu eternità Tedescu Ewigkeit.

eternizài, eternizàre , vrb Sinònimos e contràrios eternare Frases sos iscritores eternizant sa fama cun s'istória.

etérnu , agt, nm Definitzione chi o cosa chi durat sèmpere, chi no acabbat mai Sinònimos e contràrios eternale, sempiternu Frases Babbu, Fillu e Ispíridu Santu tot'e is tres sunt eternus ◊ Deus nos lompat a sa vida eterna!

etéus!, eteussú! , iscl, avb Definitzione eteus su… = ma cale!…, ite misiat…: foedhu po nàrrere chi nono cun prus fortza o coment'e dispretziandho una cosa Sinònimos e contràrios bah!, misiat!, nono!, nudha! Frases eteus s'illatonzu chi mi at fatu: at dadu una cadrassada a sos muros e l'at bogadu de cabu! ◊ eteus su manigare: daet una lintura a su piatu! (G.Ruju) 2. - incunza bona azis fatu, ocannu? - eteussú! ◊ - a bi ndh'at, de abba, in su riu? - eteussú! Tradutziones Frantzesu mais non! Ingresu of course not Ispagnolu ¡pero no!, ¡ni hablar Italianu macché! Tedescu ach was!

ética , nf Definitzione istúdiu e dotrina de su cumportamentu morale de sa persona.

etichèta , nf Definitzione paperedhu chi acumpàngiat una cosa (mescamente si est a bèndhere) cun is indítos chi prus important po ischire it'est o de ite est fata.

éticu , agt Definitzione chi pertocat s'ética.

etimología , nf Definitzione s'istúdiu de is foedhos de una limba po ndhe bogare de inue (de cale àteru foedhu) funt dipéndhios.

etimológicu , agt Definitzione chi pertocat s'etimologia, s'étimu.

étimu , nm Definitzione su foedhu (fintzes de àtera limba) o forma prus antiga de unu foedhu chi at giau is formas prus reghentes.

etisía , nf Definitzione sa maladia de su tísicu.

èto , nm Definitzione pesu de chentu grammos.

etonínu , agt Definitzione genia de colore de sa lana de brebè: unu pagu in colore de chinisu, biancu brutu Frases coràgiu, piciocos: a túndhere bi ndhe azis solu un'alza, una niedha e una etonina! (G.Monzitta)

etótu , agt, avb: atotu, itotu Definitzione e + totu = matessi, inditat una identidade, sa matessi cosa de àteru foedhu: est impreau coment'e un'agt. e po acumpangiare un'avérbiu o unu vrb. po dhi giare prus fortza e no mudat mai mancu coment'e agt. Sinònimos e contràrios mantessi Frases deo etotu bi so andhadu ◊ dh'at bófiu issa etotu ◊ fiat pannu chi tessiant issas etotu ◊ est un'imbrógliu po is pipius etotu ◊ ndhe aviant bisonzu issos etotu 2. bi andho como etotu ◊ lu cheriat ma l'at lassadu gai etotu ◊ is amigus ant cumentzau luegus etotu ◊ de essendu piciochedhus etotu tocat a si abbituai ◊ dèu dh'apu isperimentau asuba mia etotu ◊ istanote etotu as a nàrrere chi no mi connosches ◊ at a sanai aici etotu ◊ iat tocau etotu a tzerriai su vicàriu ◊ apu a bandai oi etotu ◊ s'ant a fai a isposus s'annu etotu ◊ tiu Cubeddu cantaiat lestru etotu ◊ -Caru? -Caru etotu, balla! ◊ -Dhu fais? -Dhu fatzu etotu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu même Ingresu self Ispagnolu mismo, igual Italianu stésso Tedescu derselbe.

ètze, étzi, étzis , avb: betzi, peci Definitzione etzis chi… = sigomente… 2. etzis chi li teniat paga afressione, daiat meda it'e ròere a sa reina.

etzéssu , nm Definitzione no si narat po tropu ma in su sensu de úrtimu puntu, su prus grave e sèmpere de male: èssere malàidu, débbile, póveru, limidu a s'úrtimu e. Frases custu traste est brutu de no ndhe pòdere prus, a s'úrtimu etzessu! ◊ su mali de is óminis est a is últimus etzessus!

èu ègo

eúba ebúa

eubecasíat , avb Definitzione in css. logu Sinònimos e contràrios apetotu, peribellogu, totue | ctr. nedhube Frases si podit agatai eubecasiat, puru in logu mai pentzau.

eucaristía , nf Definitzione funtzione de arrengratziamentu a Deus: pruschetotu, segundu sa dotrina católica, su sacramentu chi, bàsciu su pane e su binu cunsagraos in sa Missa, tenet corpus, sàmbene, ànima e divinidade de Cristos coment'e oferta a Deus Babbu Terminologia iscientìfica prdc.