leunài launài
leunàxi leonàghe
léura , nf Definitzione orrugu mannu e tostau de terra comente essit arandho (o marrandho) candho sa terra no est in sa méngius mota o candho est tretu inue est prus tostada o apomentada; fita de cagiau Sinònimos e contràrios bàldile, cheba*, ibbàldula, lea, liora, liutza Frases tocat a isciasciai e iscirinai sa léura.
leuradúra leunadúra
leurài launài
leurdànu , agt: liurdanu Sinònimos e contràrios bodheteri, contulàgliu, cràstulu, foxileri, licuteri, piscinàrgiu Frases sa zente liurdana naraiat chi cussa fit caridadosa (T.Giudice Marras)◊ liurdana, fit sempre infrommada de sos fatos de sa bidha ◊ fit liurdana, poniat apare mesa bidha, naraiat su chi bidiat.
leúrdu , nm Sinònimos e contràrios bodheta Frases esside deretas, no sunt contos vostros, custos, e bazi a compidare sas pudhas, a fàghere sa chirca de sos leurdos!
leurèra , nf Sinònimos e contràrios laolzu, laorera* Frases sa leurera est una cosa chi fait onori a totus (Lai).
leurmína , nf, nm: gliurminu* Definitzione genia de terramíngiu Sinònimos e contràrios agridha, lassedu, lozana, torco.
leurósu , agt Definitzione nau de terra, chi est o essit totu a leas, a léuras Sinònimos e contràrios leosu | ctr. scirinosu Ètimu srd.
leuteràre , vrb Sinònimos e contràrios contularjare, crastulai Frases cussu est sèmpere leuterandhe!
leutéri , agt, nm Sinònimos e contràrios bodheteri, cràstulu, foxileri, piscinàrgiu.
leutéria , nf Sinònimos e contràrios bodheta, contuliu, istrísina, naravèglia Ètimu srd.
léutu , nm Definitzione genia de barchita Ètimu itl. leuto.
lèva , nf Definitzione
is fígios de un'angiada, de un'annu; servítziu militare / tirare in l. = andhare a sa vísita po fàere su sordau; sos de sa l. (noa) = totu cudhos (ómines), fedales, chi ant cumpriu su tempus de tirare in leva
Sinònimos e contràrios
fedu,
levara
/
levada
Frases
ocannu sa robba at fatu leva bella: pesamus totu sas anzones féminas ◊ sa leva de custa brebei est dónni'annu bona ◊ sa leva si sinnat a pitica
2.
cussos zòvanos cantendhe sunt de sa leva noa ◊ pro tirare in leva, che l'at posta in Castedhu
3.
maladitu su rei ca sa leva at bogau!
Ètimu
ltn., itl.
allevare
Tradutziones
Frantzesu
classe,
recrutement,
service militaire
Ingresu
call-up
Ispagnolu
quinta,
generación,
mili
Italianu
lèva
Tedescu
Jahrgang,
Wehrdienst.
lèva 1 , nf Definitzione
genia de màchina simple po fàere fortza meda, coment'e un'istanga (o àteru deasi) chi si distinghet in tres puntos: puntu de fortza (inue si faet sa fortza), puntu de arrimu (su chi si ponet in firmu in calecuna cosa, itl. fulcro), puntu de agguantu (puntu e pesu de mòvere in sensu contràriu o de poderare faendho fortza)
Sinònimos e contràrios
istanca
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
levier
Ingresu
lever
Ispagnolu
palanca
Italianu
lèva
Tedescu
Hebel.
levàda , nf: levata Definitzione
sa tzerriada po fàere su servítziu militare; leada de cosa in cantidade manna (prus che àteru po bèndhere)
Sinònimos e contràrios
leva,
tiràgiu
Frases
sa levata nos faghet grandhe ofesa, però chie nos bochit est Otana (D.Mele)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
conscription
Ingresu
conscription
Ispagnolu
reclutamiento,
quinta
Italianu
coscrizióne
Tedescu
Einberufung.
levàda 1 , nf Sinònimos e contràrios ingestu, iserménchiu, strócidu.
levadíssu, levadítu, levadítzu , agt Definitzione
chi si che artzat in artu, nau de una genia de pontes; chi si ndhe andhat, chi nche orruet, chi est move move, chi faet a ndhe dh'artzare; nau cun significau de furone puru, de rebbestu, chi si fúrriat a s'ómine (nau de animale de allevamentu)
Sinònimos e contràrios
levàtili
/
afracadore
Frases
senne pulindhe dentes levaditzas, una mi ch'est ruta
2.
che intruxu famiu candu apubat pegus noedhu ti ses acurta, morti levaditza, a acarixiai cun alas de bóira frida s'úrtimu alidedhu de unu pòberu Cristu (S.Mossa)
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
pont-levis
Ingresu
drawbridge
Ispagnolu
levadizo
Italianu
levatóio
Tedescu
Zug…
levadòra lavadòra 2