A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

prudigòre, prudiòre , nm: pudrigore, purdigore, purdiore, purdiori Definitzione cosa pudrigada Sinònimos e contràrios brechinzu, martzímine, martzúmene, prúdicu, pudrímine Frases sa linna de is portas fut orruendudendi po su purdiori Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pourriture Ingresu rottenness Ispagnolu podredumbre Italianu fracidume Tedescu Fäulnis.

prudòne , nm: brutone*, prutone, pudrone, pudroni, purdoni, putrone, vurdone Definitzione sa prima àghina (prima muta o pasia) comente dha bogat su fundhu de sa bide; s'ispiga de su moriscu; is bobbois chi portant a piscare po esca; cosa posta craca a bisura de pibiones de àghina in d-unu gurdone; genia de ricamu Sinònimos e contràrios budrilloni, gudrilloni, gudroni, iscala 1, trone Frases prannucas de chessa, prudones de tandha ◊ candho sas ispinas de bidhighia si zirant in prudones de selenu, a boghe de prantu muto Terminologia iscientìfica rbr Tradutziones Frantzesu grappe de raisin Ingresu bunch of grapes Ispagnolu racimo Italianu gràppolo d'uva Tedescu Weintraube.

prudutziòni produssiòne

pruèllas , nf Definitzione duas genias de erba bellas po frore chi narant fintzes isprone de cavaglieri Terminologia iscientìfica rba, Consolida ajacis, Consolida orientalis Ètimu itl. spronelle Tradutziones Frantzesu pied d'alouette, dauphinelle Ingresu forking larkspur Ispagnolu espuela de caballero Italianu speronèlla Tedescu Rittersporn.

pruène, prúere , nm: brúere Definitzione terrighedha fine asciuta, àliga fine meda Sinònimos e contràrios bruine, peúere, piúghere*, prúghine Maneras de nàrrere csn: prúere de su diàulu = tebbacu; una manu de p. = pruini meda, a pillu grussu, a tirai a marra Frases fatuvatu su pitzinnu murigaiat su pruene de sa carrela ◊ Deus, cale artista de bravura, cun una bonesa ismisurada at fatu de pruene una figura (A.Loy)◊ cheret chi custa cosa no collat prúere! 2. cola a tabbacare, già l'ischint totu chi ne ses vile de su prúere de su diàulu!

prueràrgia, prueràrza , nf: prugheraza Definitzione pruine etotu ma pigau a meda, a nue Sinònimos e contràrios brúere, bruine, piúghere Frases nue de prugheraza ◊ prugheraza de istedhos nobales mi est fudighinandhe sa petorra (G.Piga) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tourbillon de poussière Ingresu dust cloud Ispagnolu polvareda Italianu polverìo Tedescu Staubwolke.

pruerèdha , nf Definitzione meighina a pruinedhu.

pruerósu , agt: bruerosu Definitzione chi est totu prenu de pruine, brutu de pruine Sinònimos e contràrios imbruinadu, peuerosu*, preunosu Frases sas terras sunt sididas, asciutas e pruerosas.

prufassòni, prufessiòni, prufessòne, prufessòni porfesciòne

prufetàre , vrb: aprofetai* Definitzione bogare o giare profetu, útile; isfrutare s'àteru o su dhi fàere dannu candho no si podet abbàlere e difèndhere.

prufétu profétu

prufílu profílu

prufisciòne porfesciòne

prufúmu profúmu

prufúndhu profúndhu

prufuràrzu profuràrzu

prúfure , nf Sinònimos e contràrios profurarzu*

prúga , nf: purga Definitzione genia de meighina chi si pigat po isprugare is istentinas, po andhare de su corpus, fintzes po badrare calecunu male; nau in cobertantza de unu, chie est malu e no faet a dhu padire / erba de prugas = linna de santu Perdu (Thymelaea tartonraira) Frases custa cosa est a us'e pruga: chi bèni no fait… no fait mancu mali! 2. bella purga, mih, cussu cristianu!… Ètimu itl. purga Tradutziones Frantzesu purgatif Ingresu laxative Ispagnolu purgante Italianu purgante Tedescu Abführmittel.

prugadóriu , nm: prugatóriu, pulgadóriu, purgadóriu, purgaróriu, purgatóriu, purgatorju Definitzione logu de suferéntzia ue, segundhu sa Crésia cristiana, is ànimas innanti de intrare a chelu iscontant totu su male chi ant fatu: nau in cobertantza, logu de suferéntzia, sa suferéntzia etotu; tocu de campana iscurigandho; costuma de essire introidha a Is Mortos po pedire cosa, de domo in domo, abboghinandho Su purgadóriu!: prus che àteru dhu faent is segrestanos ebbia Sinònimos e contràrios fremmarias / cdh. pulgatóriu Frases chi ses ànima zusta, beni a mi che pigare de custu prugadóriu! 2. tocau chi siat prugadóriu no movit prus de domu 3. a prugadóriu giaent dónnia arratza de cosa: trigu, fae, gíngiulu, piladra, chíghere, pabassa, figu, nenciola, castàngia Terminologia iscientìfica prdc Tradutziones Frantzesu purgatoire Ingresu purgatory Ispagnolu purgatorio Italianu purgatòrio Tedescu Fegefeuer.

prugadúra , nf: purgadura Definitzione su prugare calecuna cosa, mescamente is laores innanti de dhos mòlere o de dhos còere; sa malesa o brutesa chi si ndhe bogat prugandho: foedhandho de su frutu de is matas, cussu guastu o difetosu chi ndhe lassant orrúere chentza lòmpere Sinònimos e contràrios purgamentu / alzenina, culischedhu, genina, ghinina, ischivozu, musina Frases sas féminas ant fatu sa purgadura de su trigu pro sa cota Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nettoyage, émondage Ingresu cleaning Ispagnolu mondadura, monda Italianu mondatura Tedescu Reinigung, Säuberung.