A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

volàta , nf Definitzione pasia de minas, unas cantu minas fatas po iscopiare impare.

volatédhu , agt, nm Definitzione prus che àteru nau de pigionedhu, chi est acanta a si che bolare o apenas bolau de su niu 2. duos volatedhos sunt sos cojuatos novos.

volàticu , agt: bolàntigu* Definitzione nau de cosa chi no est firma, chi movet, chi est istacada (sugeta a bolare, a che dha pigare su bentu); nau de ccn., chi est pagu seguru, no tenet firmesa Sinònimos e contràrios abbentaditu, bolantizu Frases custu cossizu comunale est volàticu.

volatirría , nf Definitzione baca de Deu, de Babbu Mannu, de Nostra Segnora, de Santa Maria, de santu Giuanne, sa nigola o fintzes cadhu de santu Ainzu, tzicamariola, bobboi cun is primas alas orrúbias a sete o a deghe pintirighinos niedhos, o cun alas grogas a deghe pintirighinos niedhos (is alas de asuta funt fines fines e de colore mudóngiu segundhu sa lughe) Sinònimos e contràrios abbasanta 1, babbajola, majola, mandioba, mariapesabola, mariola Terminologia iscientìfica crp Ètimu srd.

volavènta, volavéntu , nf, nm: bolabbentu* Definitzione su calagasu Sinònimos e contràrios bellacasu, carravarina, lepilepi, maniposa, pabaritu, pabedha, seisei, volavola Frases est imbreacu e giuchet sa conca che volaventu Terminologia iscientìfica crp.

volavòla , nf, avb Definitzione su calagasu, bobboi chi andhat bolandho e ponendhosi de frore in frore; manera de si mòvere coment'e bolandho Sinònimos e contràrios bellacasu, carravarina, folacasu, lepilepi, maniposa, marialena, pabedha, seisei, volaventa Frases de un'ómine chene firmesa si narat chi est unu "volavola" 2. za ne fit ora de lassare sinnos iscritos e no cosas volavola e malas a rentènnere! Terminologia iscientìfica crp.

volavolatirría , nf Definitzione su calagasu Sinònimos e contràrios abbasanta 1, majola, mandioba, mariapesabola, mariola, volatirria*.

volédu , nm: boledu* Definitzione pruinedhu de farra chi bolat molendho; una de is partes de sa farra e genia de pane de fresa, carasau Sinònimos e contràrios boladia, tipidiu.

volènte , agt, nm Definitzione chi o chie bolet, chi tenet s'idea de calecuna cosa, in sa nada bonos volentes po unu chi giaet una manu a fàere calecuna faina Sinònimos e contràrios volontàriu Frases a chistire o a visitare su mortu bandhant parentes e bonos volentes ◊ su papare a dommo de su mortu dhu portant o bonos volentes, o bighinos o àteros parentes.

vòlere , vrb: bòlere, vòllere Definitzione tènnere sa gana, àere sa volontade de calecuna cosa; èssere necessàriu / ind. pres. 1ˆp. sing. vògio, vozo; pps. vórtiu, vórtziu Sinònimos e contràrios abbisongiai, bòliri*, chèrrere, chilcare, pretèndiri, selvire, tocae Frases a bívere volet, a manicare ◊ vozo andhare a víere ◊ est unu secretu tropu mannu su chi volies dischire! ◊ ti volio víere, ma piús faedhare! ◊ mensandhe volet a sudorare!

voléssia , nf Sinònimos e contràrios volontade.

voléu , nm: boleu* Sinònimos e contràrios bolu, imboleu.

vólfiu , pps: bófiu Definitzione de bòlere Sinònimos e contràrios chérfidu, chertu 1, lófiu 1, vórtiu.

voliàre volàre

vólidu , nm: bóbidu* Definitzione movimentu de una cosa in s'aera; nualla, truma de pigiones Sinònimos e contràrios bolu.

vóliga , nf Definitzione genia de arretza po piscare cóciula Ètimu itl. vòliga.

volitzàta , nf Definitzione coment'e bolada, cosa chi si biet un'apenas coment'e cosa bolandho lestra; fintzes surbada, nue de bentu Sinònimos e contràrios iscampiada, lampada, straviada Frases li fit pàssitu de n'àere vistu una volitzata, de sa pessone chi fit chircanne ◊ a sa volitzata de cudhu chi pariat unu letzolu, s'àinu aiat gheretzatu a cúrrere.

vòllere vòlere

vóllu , prn: bollu Definitzione vos + lu = a vois, pro vois + lu = si dhu (is duos foedhos si podent iscríere istacaos puru e pronunciare deosi coment'e unu solu faendho s'assimilatzione de sa –S a sa L–) Frases ego s'ortu vollu trabballo comente no voll'at mai trabballau nessunu.

volontàde, volontàdi , nf: bolontade, voluntade, voluntadi, voluntate Definitzione genia de fortza de sa mente: su bòllere, sa gana de bòllere o de decídere ccn. cosa donniunu de ditu o abbrítiu suo / leare sa v. a unu = isponnerendhelu de fàere su chi tenet in s'idea, su dhi fàere passare sa gana Sinònimos e contràrios voléssia / gana Frases sos chi crent de àere in punzu s'anzena volontade sunt che píberas ◊ lessidimidhu amai, a su chi seu amendi, chi est volontadi mia! ◊ nisciunu li at pótidu leare sa volontade de zirare mundhu e tucadu est ◊ a issu totus dhu torrant a circai poita est de bona volontadi e at imparau luegus su trabballu de fai ◊ precaia a Deus a fàchere sa voluntate sua santa Tradutziones Frantzesu volonté Ingresu will Ispagnolu voluntad Italianu volontà Tedescu Wille.