vocabbularísta , nm Definitzione chie cuncordat o faet vocabbolàrios.
vocabbulàriu vocabbolàriu
vocàbbulu , nm Definitzione paràula, foedhu; contighedhu de pagos foedhos po fàere erríere Sinònimos e contràrios paràgula / barzelleta Frases giogos, bantzigatella, vocàbbulos, contos de onzi iscera fint su recreu de sos pisedhos.
vocadúra , nf: bocadura Definitzione móvia a fortza de un'arremu de s'incàsciu suo Sinònimos e contràrios dórchida, trochidura.
vocàle, vocàli , nf, agt: bocale Definitzione genia de sonu chi a boghe si podet nàrrere a solu etotu e lítera de s’alfabbeto chi dhu arrapresentat: /a/, /e/, /o/, /u/, /i/. Is vocales in sardu si narant totu a manera ladina, crara, e po comente dhas podeus nàrrere arresurtant sete: naraus cun sonu sèmpere apertu o largu sa /a/, sèmpere serrau o istrintu /i/ e /u/, ma naraus /e/ e /o/ a bortas cun sonu apertu (/è/, /ò/) e a bortas serrau (/é/, /ó/); in su DitzLcs. s'apertura o serradura de sa vocale est marcada sèmpere in su lemma de s'órdine alfabbéticu (ue s’acentu gràficu est postu po inditare siat sa vocale tónica e siat s’apertura / `/ o serradura /´/ sua), cosa chi in s’impreu de sa limba (variantes, ispiegatzione, sinónimos, fràsias) est marcada (e sèmpere in manera precisa) solu dónnia borta chi s’acentu tónicu no arresurtat in sa de duas vocales dae s’úrtima (régula de s’acentu gràficu mai in postu duos: ajó, arrú, trocidí!, làcana, trèmene/trèmini, còcoro, abbàssialu!, abbóghinalu!) e in foedhos in totu oguales foras s’apertura de una matessi vocale (es. sceti/scèti, Deu/dèu, innoi/innòi, beni/bèni, oru/òru, chi narant totu significaos diferentes) inue sa vocale tónica iat a pàrrere foras de sa régula de sa metafonesi (e in pràtiga solu in su foedhu chi faet sa tónica aperta e po cussu s'acentu gràficu est solu cussu de vocale aperta / `/). Su foedhu s’impreat fintzes coment’e agt. 2. sonu vocale Tradutziones Frantzesu voyelle, vocal Ingresu vowel Ispagnolu vocal Italianu vocale Tedescu Vokal.
vocàre , vrb: bocare*, vogare Definitzione pigare o portare de aintru a fora, nau fintzes in su sensu de fàere a bíere (o intèndhere) Sinònimos e contràrios | ctr. intrae / aciúngiri, pònnere Maneras de nàrrere csn: v. frutu = fai frutu (nau de is matas); vocaresindhe chin ccn. = nàrrere carchi cosa, dare a ischire, chistionare, faedhàrendhe; vocare dae su mundhu = bociri; vocàreche sos otanta, sos noranta annos = arrennèsciri a lòmpiri is otanta, is noranta annus; vocàresi a s'irgrenzu = pònneresi in buca de sa zente, fàgheresi leare a menisprésiu; vocaresiche unu disizu = catzàresi unu disizu; vocàresi barra = fàghere su barrosu, pònneresi botu Frases sas crobbes chi ti ammentas las vocas totu, tue! ◊ vacacorru, voca sos corros! ◊ sos inzemos los vogades a fiotos, su dinari a sinza: a èssere cumpridos siat! ◊ cussa est cosa de mi che vocare dae su mundhu! 2. sa gherra no vocat frutu 3. cumpresu mi as? no ti ne voches chin nessune! ◊ non bi timiat a si ndhe vocare de cosas suas e contavat totu! 4. sos chent'annos che voches!
vocassiòne , nf: bocassione, vocatzione Definitzione su àere una passione, un'apentu naturale e profundhu po calecuna cosa, a bortas nau in su sensu de una tzerriada divina (es. a preide) Frases Luxia teniat una grandu vocatzioni po sa perfetzioni evangélica Tradutziones Frantzesu vocation Ingresu vocation Ispagnolu vocación Italianu vocazióne Tedescu Berufung.
vocàta vocàda
vocatívu , agt Definitzione chi serbit o chi s'impreat po tzerriare, mutire.
vocatórju , nm: bocatorju* Definitzione logu inue si bogat pedra Sinònimos e contràrios caba.
vocatziòne vocassiòne
vòche , nf: boche*, voghe Definitzione su sonu chi essit de buca foedhandho, nau prus che àteru de gente; foedhos chi narant tzerriandho agiutóriu o cricandho a ccn., mutindho; cosa chi narant in giru a bodheta Sinònimos e contràrios abboghiada, addorojada, cérriu, grida Maneras de nàrrere csn: achirrare voche = gridare, abboxinai; dassare voche = bogai fama, tènniri nomenada Frases sas voghes de sa cuscénscia no lu lassant tranchígliu ◊ s'àinu li at pistau sos pódhiches e pro su dolore mannu cudhu zòvanu at achirrau voche ◊ mamma tua at dassatu voche pro sa limba.
vòche 1 , prn: boche 1 Definitzione pron. de 2ˆ pers. pl. bos, vos + avb. che (a iscríere "vos che" no faet ca sa /s/ si iat a pronunciare, ma comente neune faet!).
vochinàre , vrb: abbochinare*, bochinare Definitzione betare tzérrios, foedhare a boghe arta meda, a boghes Sinònimos e contràrios abberriare, abboigare, aboriai, atzerriai, berchidai, ingargare, iscramare, iscramorai Frases sa gente at vochinadu pro che istudarent su fogu.
vochíre , vrb: bochí*, ochire Definitzione leare sa vida, fàere mòrrere Sinònimos e contràrios assessenai, bochíere, mòrrere Frases sos polcrabos no los vochei de cantu fint lanzos, no ca mi so fadhidu!
vocónzu , nm Definitzione su bogare o fàere essire, nau mescamente po sa manera Sinònimos e contràrios bogamentu, boghera Ètimu srd.
vodàle , nm: bodale* Definitzione unu css. númene, mescamente de persona ma fintzes de logu o de cosa, nau candho in sa presse de su chistionu (o fintzes po no pàrrere maleducaos) a unu no dhi benit a mente su númene giustu Sinònimos e contràrios itadhinanta Frases como mi ses nighelendhe sos vodales, mih: no mi l'agabbas?!
vòdha , nf: bolla*, boza Definitzione gana, disígiu de calecuna cosa, gana Sinònimos e contràrios boluntadi, disizu, idea.
vòe , nm: boe*, foe Definitzione su mascu crastau de s'animale bulu, pegus mannu meda, cun is peis galigaos, cun duos corros mannos e fortes: domau e giuntu a loba cun àteru, dhu ponent a trebballare (arare, carrare); genia de màscara de carrasegare, fata de linna, cun is corros / v. taedhare = morisca essia in mesu de sa tàula (s'àtera dha bogat in is oros) Sinònimos e contràrios mannone Frases est malu a tòrchere che voe rude Sambenados e Provèrbios smb: Voe.