crúju , nm: crúsiu,
cruxu,
cúgiu,
cuju 1,
cuzu cuxu,
grusu Definitzione
terrenu, possessu no meda mannu ma serrau; tretu apartau, frantu, mescamente tra duos muros o cresuras, fintzes loghighedhu po chistire cosa
Sinònimos e contràrios
cugnau,
possessu,
tanca
/
angrone,
arranconi,
chizone,
coda 1,
corroncone,
crucuzone,
currungioni,
furringoni
Frases
cuss'andhata nche dabat a su crúsiu issoro ◊ sunt andhaos a su crúsiu de ube su poledhu fit paschendhe ◊ su crúsiu de cudh'ómine no fit irfenau ◊ padronu de cujos serrat sos àidos ◊ sos crujos suos sunt vinzas, olivàrios e ortos ◊ ite bella est sa rosa chi frorit in sa corte in s’oru de su cruju…
2.
canno sas voches no s'intenniant prus, sos tres acratzaris si sont abbitzatos de nch'èssere in crujos, a curtzu a vidha ◊ cada crúsiu lis aperjat in pedes, a cussos cainos!
3.
de laore ocannu ndhe apo prenu totu is cúgios ca s'argiola fut mannita ◊ bi at fantàsimas cuadas in dogni cuzu ◊ su batu che intrat in totu sos cuzos ◊ a isse l'ant mortu in sos cujos de su pasciale sou ◊ mi che ant postu in d-unu cuzu po crupa sua ◊ cussu fit su cuzu de s'ainedhu in domo
Ètimu
ltn.
clusiu(m)
Tradutziones
Frantzesu
terre fermée par une clôture
Ingresu
fenced farm
Ispagnolu
cercado
Italianu
podére recintato
Tedescu
eingefriedeter Gutshof.
màndara , nf: mandra,
màndria Definitzione
corte de múrghere bestiàmene, loghighedhu, tretu serrau, prus che àteru curtzu, po pònnere bestiàmene (a múrghere, a crocare); in cobertantza, css. logu serrau bistu coment'e límite a sa libbertade / genias de m.: tundha, longa, a cresura, a muru; min. mandrighedha, mandriola, mandriolu
Sinònimos e contràrios
apassiadorzu,
pasciale,
passili
Maneras de nàrrere
csn:
bestire o trubbare su bestiàmine a sa mandra = acorrai su bestiàmini; essíreche in costas de mandra = cambiare chistionu, rispòndhere ma no a tonu, chirchendhe àteru a zisa de iscusa pro cambiare chistionu; sa Mandra Cràbina = sos Sete Frades, sos sete istedhos postos a zisa de carru
Frases
cheret fatu mandra noa e prus manna ca sos fiados de múrghere sunt medas ◊ su pastori at acorrau s'arrobba in sa màndara po múlliri
2.
a sos pisedhos a istare in mandra, in iscola, no lis piaghet
3.
si caligunu mentuait su chi fuit sutzessu, deo ch’essia in costas de mandra: mi pariat chi dognunu mi legiat in cara sa mancánsia
Sambenados e Provèrbios
smb:
Mandra, Mandras
Terminologia iscientìfica
pst
Ètimu
ltn.
mandra
Tradutziones
Frantzesu
enceinte,
clôture
Ingresu
corral
Ispagnolu
aprisco
Italianu
recinto,
chiuso per bestiame
Tedescu
Pferch.
tànca , nf: tanga Definitzione
propiedade, terrenu mannu meda, po su prus serrau a muru / min. tanchita, tanchixedha, tanchitu
Frases
est una tanga de suelzos chi su maistru at curvadu ◊ tancas serradas a muru fatas a s'aferra aferra (M.Murenu)◊ torrant is sonus de perda asuba de perda po serrai is tancas chi portant s'arrichesa a pagus e fàmini a medas (L.Suergiu)◊ dae candho est mortu su mere, sas tancas si sunt arestadas torrendhe a buscu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Tanca
Ètimu
ctl.
tanca
Tradutziones
Frantzesu
vaste terre entourée d'une clôture
Ingresu
wide enclosed farm
Ispagnolu
finca muy grande
Italianu
estéso podére chiuso
Tedescu
Landbesitz.
tancàda , nf Definitzione
su tancare
Sinònimos e contràrios
serrada 1
| ctr.
abbelta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
clôture,
action de fermer
Ingresu
turn
Ispagnolu
cierre,
cerramiento
Italianu
serrata
Tedescu
Schließen.