bucànte, bucànti , agt: abbucante Definitzione chi praghet a buca, nau de su binu po su sabore Sinònimos e contràrios abbucatu, bucantinu Frases custu binu est bellu, gustosu e bucanti Ètimu itl. abboccante Tradutziones Frantzesu vin moelleux Ingresu palatable Ispagnolu abocado Italianu abboccato Tedescu süß.
fodhósu , agt Definitzione chi est modhe, chi tocandhodhu abbàsciat coment'e fodhe prenu de ària Sinònimos e contràrios lentu, madhitzosu, modhanu, modhe, modhitzu | ctr. téteru, tostu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu moelleux, léger, doux Ingresu soft Ispagnolu blando, suave Italianu sòffice Tedescu weich.
isponzàtzu , agt, nm: ispugnatu, spongiatzu Definitzione nau pruschetotu de su pane grussu pesau bene, chi est bene ispongiau, chi paret un'ispòngia, modhe, chi est unu pagu coment'e ispòngia, totu a buidedhos; unu druche Sinònimos e contràrios isbumburronadu, modhanu, pugnatu, spongiosu | ctr. tipiu / matosu Frases su casu cheret fitu, su pane ispugnatu ◊ candho su pane russu est cotu, sa matza est isponzatza Ètimu spn. esponjado Tradutziones Frantzesu spongieux, moelleux, douillet Ingresu spongy, soft Ispagnolu pan bien fermentado Italianu spugnóso, sòffice Tedescu schwammig, weich.
mòdhe , agt, nm: modhi Definitzione nau de cosa, chi si lassat mudare de forma, chi si lassat segare, alladiare, iscarrafiare, púnghere, o indrúchere cun facilidade, chi a dha tocare o a che dhi passare apitzu lassat calare a fundhu coment'e in cosa impastada cun abba meda; nau de gente, chi si lassat cumbínchere cun facilidade, chi càmbiat pàrrere o chi adduit a comente bolent is àteros, fintzes chi sentit luego su male o s'abbisóngiu de is àteros Sinònimos e contràrios flúsciu, gevi, lenu, modhitzu / cdh., ttrs. modhu / ternurosu | ctr. téteru, tostadu / impregadu, rebelde Maneras de nàrrere csn: pane, casu, erba, linna, pedra, ferru modhe; ossu m. = dúrgalu, modhímene, itl. cartilàgine; modhi che sa spuma = modhe meda, modhe modhe; pònniri a modhi = tzacare, bestire o pònnere in mesu de s'abba pro ammodhigare (pro samunare, còghere, triballare menzus); una die modhe = una dí de àcua, proinosa; èssere de modhe = èssiri de àcua, chi fait, crescit, bivit in mesu de s'àcua (es. píbera de m.); cotu a m. = cotu ma no intostau (nau prus che àteru de s'ou candu abarrat abbisabbis); fàghere a modhe (nadu de su andhare de su corpus) = fai ladàmini modhi; portai cambas modhis = èssere timendho (o fintzes no aguantare pesu, pagu firmas, pagu seguras) Frases cuss'impastu serbit modhe ca bi lu damus a pizu fine, a su muru ◊ po tui est modhi totu, fintzas su chi est tostau ◊ si no est cosa modhe no ndhe addéntigo ◊ a triballare in su modhe piaghet a totugantos ◊ sa sinnadorza o tarcu est pedra modhe ◊ in letu modhe si drommit male ◊ s’umbriagu portat is cambas modhis 2. si l'agatant modhe, a s'àteru, bi ndh'at chi si ndhe aprofitant puru ◊ lampu, za ses modhedhu si ti présiant a fàghere unu piaghere!…◊ abarreus calmus, ma mi potzu sei, ca portu is cambas modhis? 3. in su ribu, intro de modhe bi fint sas féminas labandhe ◊ comente fachies a labare intro de su ribu a pedes a modhe? ◊ cussu si che est tzacadu a modhe in sa funtana ◊ fit ifustu pariat chi l'aiant bestiu a modhe Sambenados e Provèrbios smb: Modde Ètimu ltn. mollis Tradutziones Frantzesu mou, doux, malléable, moelleux, tendre, souple, indulgent, complaisant, soumis Ingresu soft, compliant, pliable Ispagnolu blando, dócil, sumiso Italianu mòlle, malleàbile, mòrbido, tènero, cedévole, condiscendènte, remissivo Tedescu weich, Weiche, nachgiebig, fügsam, gefügig.
modhítzu , agt, nm: mudhíciu Definitzione chi est modhe, chi est bonu a indrúchere, chi atrótigat chentza dificurtade; a logos, modhitzi, chessa / chessa mudhícia = chessa, modhici Sinònimos e contràrios lentu, madhitzosu, modhe / modhici | ctr. téteru, tostadu Frases ite bella chi ses candho a murmutu t'intendho supra de sos chimizones modhitzos! 2. su modhitzu fait su chinisu prus bellu po sa lissia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu moelleux, ductile, souple (fig.), flexible Ingresu soft, pliant Ispagnolu blando, dúctil, flexible Italianu sòffice, dùttile, flessìbile Tedescu weich, biegsam, biegbar.
pugnàtu , agt Definitzione nau pruschetotu de pane grussu, chi est ispongiau bene, chi est cotu paret ispòngia Sinònimos e contràrios isbumburronadu, isponzatzu, modhanu, spongiosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu moelleux Ingresu soft Ispagnolu blando Italianu sòffice Tedescu weich.