addoliméntu , nm Sinònimos e contràrios
dabori,
dólima,
dolímine
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
douleur
Ingresu
ache
Ispagnolu
dolor,
pena
Italianu
dolóre
Tedescu
Schmerz.
dabòri , nm: daori,
dobori,
dolore,
dolori Definitzione
su istare male po calecunu arremu chi at tentu dannu o at fatu ifortzu mannu, carena malàida, o fintzes po unu dispraxere / d. forte, d. lenu o brandhu; d. fridu = dolore a carchi músculu (fintzas pro fritu), itl. mialgia
Sinònimos e contràrios
addolimentu,
dólima,
dolímine
/
cdh. dulori
Maneras de nàrrere
csn:
unu dolore benit, apretat, illébiat, curat, passat; su dolore si podet sentire, baliare, agguantare; pònneresi dolore = fàghere irfortzu mannu de ndhe àere dannu a sa carena; dolore bogau = dolore de intro de corpus chi no s'ischit cun pertzisione inue est; dhi at carriau unu dolori = li at bénnidu unu dolore; zenias de dolore: de conca, de barras, de itzugu, de mata, de costazu, de renes; dolores de culu = segamentu de matzàmini, cosas chi istrobbant o no praxint; doloris isbuidus de parteras = dolores apustis issindhigadas
Frases
so totu pistu e no poto istare de sos dolores ◊ inchi dhis bèngiat unu dabori de brenti chi no si potzant ni sèi e ni crocai! ◊ cussus daboris depint èssi peus de is daboris de iscendiai ◊ su dolore lu zuto a tochedhos
2.
est mannu su dolore, cun duos mortos in famíllia! ◊ no si morit de dolore, da agguantat su cristianu!
3.
mighi ti pones dolore, ti faghes carchi illascada barrièndhedi cosa gai a sa sola!
Sambenados e Provèrbios
prb:
dolore ispinghet boche ◊ menzus dolore in oro chi no dolore in coro
Ètimu
ltn.
dolore(m)
Tradutziones
Frantzesu
douleur
Ingresu
ache,
sorrow,
pain
Ispagnolu
dolor
Italianu
dolóre
Tedescu
Schmerz,
Leid.
dòlere , vrb: doli,
dòliri Definitzione
provare o sentire su dolore po calecunu male a sa carena, fàere male; sentire dispraxere po css. male o dannu: s'impreat solu sa 3ˆ p. singulare de unu modu finiu (mi, ti, li dolet, nos, bos, lis dolet, doliat, e totu deasi), s’inf., pps. e ger. / pps. dófidu, dólfidu, dórfiu, dólidu, dóliu, dóssiu
Sinònimos e contràrios
incrèschere,
incrudèschere
/
dispiàchere
Frases
dae su pódhighe malu mi ndhe dolet totu su bratzu ◊ mi est dolindhe meda, custa pistadura, como a sàmbene fritu ◊ narabbilu a mamma, fizu meu, inue ti dolet! ◊ mi ses tochendi aundi mi dolit ◊ no mi sunt mai dólias is origas
2.
a nois nos dolet su dannu chi ant tentu in cussa famíllia! ◊ mi dolit su coru solu su pensai ◊ su èssere pecadore mi dolet cantu su èssere bisonzosu
Ètimu
ltn.
dolere
Tradutziones
Frantzesu
avoir mal
Ingresu
to ache
Ispagnolu
sentir dolor,
sentir
Italianu
sentire il dolóre,
dolére,
rincréscere
Tedescu
weh tun,
leid tun.
incrèschere , vrb: incresci,
incrèsciri Definitzione
giare ifadu, giare incruescu, ma mescamente sentire calecunu dolore o fintzes unu dannu, unu dispraxere
Sinònimos e contràrios
dispiàghere,
dòlere,
ifadare,
incrudèschere
Frases
non dia chèrrere incrèschere a nisciunu (G.Fiori)◊ aia bisonzu e apo incréschidu
2.
dh'increscit una camba ◊ m'increscit una denti, m'increscint is arrigus
3.
su de no premiare una poesia in calchi cuncursu no devet incrèschere e ne ammutzighilare sos cuncurrentes
Ètimu
itl.
increscere
Tradutziones
Frantzesu
avoir mal,
être désolé
Ingresu
to ache,
to be sorry
Ispagnolu
doler,
lamentar
Italianu
dolére
Tedescu
schmerzen.