Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

addoliméntu , nm Sinònimos e contràrios dabori, dólima, dolímine Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu douleur Ingresu ache Ispagnolu dolor, pena Italianu dolóre Tedescu Schmerz.

coldózu , nm: cordozu, cordorzu Definitzione afrigimentu, pena, dispraxere chi si provat in s'ànimu Sinònimos e contràrios dispiachere, dolu | ctr. cuntentesa, gosa Frases candho s'ànima mea est in cordozu, chirco apozu in sa durchesa de sas pupas tuas (G.Piga)◊ cantu bos naro est giustu e bos conto su fatu cun coldozu ◊ eo apo cordorzu finas de ischitzare una buischedha in carre anzena ◊ apo cordorzu finas de sos animales chi bido morzendhe Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu douleur profonde Ingresu deep sorrow, condolence Ispagnolu pesar Italianu dispiacére, cordòglio Tedescu Bedauern, Schmerz.

coróju , nm: corroju Definitzione boghes a lamentu, mescamente de animale Sinònimos e contràrios murrunzu, órulu, teroju, tórulu, túnchiu / acornou, dispiaghere, dolore Frases ahi, fizu meu, in continu corroju ndhe apo pro tota vida! 2. candho miro sos ojos tuos, eo bi sàgumo duos butios, una lughe de corojos e sos gridos chi ant infuscadu su tempus de giogare Ètimu itl. cordoglio Tradutziones Frantzesu douleur Ingresu pain Ispagnolu duelo, pesar Italianu duòlo Tedescu Schmerz.

dólima , nf, nm: dólimu Definitzione dolore etotu, male chi faet a dolidura / dólima fratosa = carrasegada; genias de dólima: de mata, de lumbos, de su partu, e gai Sinònimos e contràrios addolimentu, dabori, dólida, dolímine Frases so totu a dólimas de sos irfortzos chi apo fatu ◊ cantas renas bei at in sa marina, dólimas ti si potat buliare! (Cucca)◊ amus a intèndhere nínnidos cun uras consoladoras in oras de dólimu ◊ cussu est mortu de dólimas de mata Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu douleur Ingresu sorrow Ispagnolu dolor Italianu dolóre Tedescu Schmerz.

dóliu 1 , nm Definitzione genia de dolore, fintzes dispraxere mannu Sinònimos e contràrios dabori, punta 1 / dolorias, pispinidura Frases rughet a terra a dólios fortzicàndhesi che colobra Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu douleur de l'accouchement Ingresu pang Ispagnolu dolores Italianu dòglia Tedescu Schmerz, Weh, Leid.

dóu , nm Definitzione dolu, dolore Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu rhumatisme Ingresu rheumatic pains Ispagnolu reumatismo Italianu dolóre reumàtico Tedescu rheumatischer Schmerz.

mémula , nf: mímula, mímulos, múmula Definitzione genia de murmutu ifadosu, cantighedhu, boghe o sonu no tanti fortes ma sighios; male, genia de doloredhu chi si sapit in sa carena, aintru (es. m. de coro, de istògomo) Sinònimos e contràrios càntara 1, laredha, mumuliu, taja / ttrs. mímmura Frases s'intendhet sa mémula de una cantone ◊ s'intendhet sa mímula de sos ribos ◊ cheres cantare sa mímula de sas chícheras ◊ s'intendhet coment'e una mémula: sunt sas pregadorias de sa zente ◊ ammuinada dae su caldu a múmulas de chígula ti drommias (G.Branca) 2. nosse, su dutore, no est dolore a su coro: una mímula est! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rhonchus Ingresu dirge, painful sensation Ispagnolu cantilena, dolor en el pecho Italianu rónco, nènia, sensazióne dolorósa Tedescu Röcheln, Geleier, kleiner Schmerz.

penória , nf, nm: penóriu, penúria Definitzione totugantu su chi faet sufrire meda, istare male Sinònimos e contràrios pena, peneténscia, suferéncia, sufrimentu / ttrs. pindúriu | ctr. contentu, gosa Frases ite mundhu de anneu e de penória formadu dae sos malos cristianos! ◊ sunt contendhe contos de dolore e de penúria, cosas de sa vida Tradutziones Frantzesu souffrance Ingresu suffering Ispagnolu padecimiento Italianu sofferénza Tedescu Schmerz, Leiden.

púnta 1 , nf Definitzione su púnghere; mescamente dolore forte forte coment’e a punghidura chi benit, passat e torrat fatuvatu a calecunu arremu o tretu de sa carena Maneras de nàrrere csn: is puntas de su partu = sos dolores chi benint in illieronzu; punta de sàmmene = pressione arta Frases is iscracàllius de cudhus dhi pariant puntas de gortedhu 2. li at bénnidu una punta a su coro ◊ mi currúxinat sa brenti, mi benit a puntas ◊ tengu puntas a brenti, soi unfrada ◊ su dolore mi benit a puntas ◊ sa robba curret a sas chisuras e si bi arruntzinat a puntas de trémula, a su tempus malu ◊ sa paghe betat s'ala cavachendhe sas puntas de su male ◊ dhi at pigau una punta a su costau e no ndi at tentu sanamentu ◊ maigantos morint de male de punta Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu élancement, colique Ingresu stitch, colic Ispagnolu punzada, cólico Italianu fitta, còlica Tedescu Stich, stechender Schmerz.

stenteriài , vrb: istantariare* Definitzione est su chi faet unu candho provat unu dolore tropu forte, chi agiummai perdet su sentidu; foedhare chentza ischire mancu su chi est naendho, unu Sinònimos e contràrios desatinai, ilbarionare, iscassoletare, sciolloriai, strollicai / abbadherigare, ammustèlchere, dilmagiare, ildimajare, intostai, sdemmaniai Frases mi seu ingortu a s'ossu arrabiosu: cosa de mi stenteriai! 2. dhoi at genti stenteriada chi est a iscarada a fai tontesas ◊ no ti stentériis cun mei: mi depis nai "Sa meri"! Tradutziones Frantzesu éprouver une douleur déchirante Ingresu to feel a very sharp pain Ispagnolu sentir un dolor muy fuerte Italianu provare un dolóre fortìssimo Tedescu einen stechenden Schmerz empfinden.