acornóu , nm: connou Definitzione dolore, dispraxere mannu, pena forte Sinònimos e contràrios congòscia, coroju Tradutziones Frantzesu deuil, douleur profonde Ingresu mourning, condolence Ispagnolu duelo, pesar Italianu lutto, cordòglio Tedescu Trauer, Kummer.

cóghinu , nm Definitzione dispraxere serrau chi faet andhandho e creschendho Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grand chagrin, grosse peine Ingresu inexplicable increasing sorrow of the soul Ispagnolu pesar Italianu dispiacére inspiegàbile che va in crescendo Tedescu unerklärbarer wachsender Gram.

coldózu , nm: cordozu, cordorzu Definitzione afrigimentu, pena, dispraxere chi si provat in s'ànimu Sinònimos e contràrios dispiachere, dolu | ctr. cuntentesa, gosa Frases candho s'ànima mea est in cordozu, chirco apozu in sa durchesa de sas pupas tuas (G.Piga)◊ cantu bos naro est giustu e bos conto su fatu cun coldozu ◊ eo apo cordorzu finas de ischitzare una buischedha in carre anzena ◊ apo cordorzu finas de sos animales chi bido morzendhe Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu douleur profonde Ingresu deep sorrow, condolence Ispagnolu pesar Italianu dispiacére, cordòglio Tedescu Bedauern, Schmerz.

coróju , nm: corroju Definitzione boghes a lamentu, mescamente de animale Sinònimos e contràrios murrunzu, órulu, teroju, tórulu, túnchiu / acornou, dispiaghere, dolore Frases ahi, fizu meu, in continu corroju ndhe apo pro tota vida! 2. candho miro sos ojos tuos, eo bi sàgumo duos butios, una lughe de corojos e sos gridos chi ant infuscadu su tempus de giogare Ètimu itl. cordoglio Tradutziones Frantzesu douleur Ingresu pain Ispagnolu duelo, pesar Italianu duòlo Tedescu Schmerz.

dispiachère , nm: dispiaghere, displaxeri, dispragere, disprageri, disprasere, dispraxere, dispraxeri, disprexere, disprexeri Definitzione genia de sufrimentu de s'ànimu po calecuna cosa de malu, de dannu, o chi no est andhada o no andhat comente si bolet, o a géniu / dispiaghere serradu = chi no s'iscít bèni mancu poita Sinònimos e contràrios afannu, agiu, apensamentu, tristesa | ctr. piachere Frases disprexeri est candu unu ndi arruit de campanibi! ◊ pariat chi iat pérdiu su sentidu, po su disprexeri de èssi pérdiu unu fillu ◊ sunt tuos totu sos dispiagheres candho caminas contra a sa rejone ◊ su disprasere fiat mannu e mannu su pistighíngiu ◊ a babbu no dhi bògio nàrrede nudha po no dhi giare dispraxere Tradutziones Frantzesu chagrin Ingresu regret Ispagnolu pesar Italianu dispiacére Tedescu Leid.

dobidòri , agt, nm: dolidore, dolidori, dolirori Definitzione chi o chie sentit làstima o dolore, si ponet is cosas a coro, faet sa caridade; is parentes de unu mortu, is chi ant tentu su dannu (in dibbatimentu, sa parte dolidora = sa persona oféndhia); genia de bregúngia chi si sentit, una genia de timoria o dispraxere a fàere calecuna cosa / sos coros dolidores = cussus chi sentint dolori po ccn. Sinònimos e contràrios dispiàchidu, dolentziosu, dolimentosu, dolimorjosu, dolorzosu, dolosu / duritu, regrésciu Frases so forsis su revudu de custa umanidade dolidora? 2. candu no nci at dobidori in sa famíglia est unu disisperu! ◊ totu sas dolidores retzint sos acunnoltos e gighent sos fiores a sos moltos issoro 3. seis malus chi apetigais is deretus de is pòberus chena de nisciunu dolidori! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu désolé, regret Ingresu afflicted, regret Ispagnolu dolido, doliente, remordimiento, pesar Italianu dolènte, rammàrico Tedescu betrübt, Betrübnis.

dolentía , nf: dolintia Definitzione genia de dispraxere chi si sentit po un'àteru / àere dolentia = tènnere dolu Sinònimos e contràrios dabori, dispiachere, dolénsia, dolu, làstima Frases dendhe ti sunt sa morte sentza ispada, mancu sos tuos ndhe ant dolentia ◊ pro peus disastru e dolentia a mama no bidesi ◊ mísera e pòvera in pannos chi ndhe càusat dolentia ◊ a su mancare tuo, Elena mia, mi est mancada sa lughe e prus no miro che umbra acant'a mimmi e dolentia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chagrin Ingresu grief Ispagnolu pena, pesar Italianu dispiacére, dolóre, péna Tedescu Leid.

doliméntu , nm Sinònimos e contràrios addoloramentu, indolimentu / dabori, dólima / dispiachere 2. cussu bantzigonzu li cajonaiat dolimentos mannos ◊ a mie s'iscola mi faghet a dolimentu de mata 3. cun meda dolimentu dh'iat contau su fatu ◊ totu Su Burgu ndh'est in dolimentu ca si ndh'est andhadu su preíderu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu regret Ingresu regret Ispagnolu pena (f), pesar Italianu indoliménto, rammàrico Tedescu Betrübnis.

noantàmas , cng: nointamas, nointames, nointàmene, nontamus, notammis Definitzione (cng. cuncessiva) genia de foedhu chi giaet un'idea de cosa contrària: cun totu cussu…, no solu de…, no solu no…; po giare prus fortza a su chi si narat, s'impreat coment'e po repitire unu foedhu / noantamas de... antzis = no de..., no solu… antzis, fintzas Sinònimos e contràrios tamen*, mancumale, prusaprestu / cdh. nointamu Frases nointamas sas cosas sunt andhadas a su revessu (G.Ruju)◊ si est cugudhadu in cara che batia frisca, nointamas l'ant connotu ◊ no apo mai crétidu in cussos contos, nointamas in su pessamentu mi prammizaia totu sas naravellas intesas dai sos mannos 2. nointamas at faedhadu male de me, ma de tota s'eréntzia ◊ nointames de sere a cadhu a sa nuda, no rezo mancu in sedha! ◊ nointamen de mi frimmare, devia andhare piús lestru ◊ notammis a no torrare a nàrrere nudha, ma fut issu etotu a andhare in agiudu a chie ndhe teniat bisóngiu 3. no solis ant bidu sa pupa de s'ómine, ma l'ant finas connotu, nointamas! Tradutziones Frantzesu cependant, malgré, néanmoins Ingresu in spite of, however Ispagnolu sin embargo, a pesar de Italianu tuttavìa, nonostante, nondiméno Tedescu auch wenn, obwohl, trotzdem.

pesàri , nm: pesàriu Sinònimos e contràrios abbatimentu, acoradura, afrigimentu, pena, scoramentu, triltura Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu peine Ingresu sorrow Ispagnolu pesar Italianu péna Tedescu Leid.

sempreghessèmpre , avb Definitzione belle e aici, mancare deasi Sinònimos e contràrios bellaggai Frases sos pitzinnos no depent andhare a iscola, cras manzanu, ma sempreghessempre mi ndhe depo pesare chito etotu, deo! ◊ no tent èssere emigrados, ma sempreghessempre fora de domo etotu che istant Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu malgré cela Ingresu nevertheless Ispagnolu a pesar de Italianu ciononostante Tedescu trotzdem.

«« Torra a chircare