Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

bàma , nf: Definitzione brebès a chedha manna totu a unu, is brebès de unu pastore leadas totus impare Sinònimos e contràrios arbutzu, arede, cedha, creze, gama*, grústiu, majone, retile, retolu, robba 1, tàgiu Frases cussu pastore tenet bama manna, de nessi treghentas berbeghes ◊ in binza bi sunt sos cunillos a bama faghindhe dannu Terminologia iscientìfica pst Tradutziones Frantzesu troupeau Ingresu flock Ispagnolu rebaño Italianu grégge Tedescu Herde.

fiochédhu , nm: flocedhu, forcedhu, frocedhu, frochedhu Definitzione frocu de lana; orrugu de orrobba acapiau cun su càgiu aintru po cagiare su late Sinònimos e contràrios cherrione, cirru, ciufu, pubusa, pubusone Terminologia iscientìfica ts Tradutziones Frantzesu flocon Ingresu flock Ispagnolu copo, vedija (f) Italianu biòccolo Tedescu Wollflocke.

fiótu , nm Definitzione chedha, unas cantu personas, unu tanti de animales / min. fiotedhu, frotedhu; fàghere f. = èssere o andhare in medas, a cambarada Sinònimos e contràrios bricata, camarada, codroxa, issorta, pasina, tropa, truma, trumbiolu, zumenta / assorte, cedha, cedhoni, grústiu, majone, pasa, sinnissoni, retolu, sciumada, tropedhu Frases curride a fiotu, pitzinnos! ◊ bi aiat unu fiotu mannu de zente ◊ sezis andhados umpare totu a unu fiotu 2. crabarzu minore: tenet unu fiotu de crabas ◊ bi fint sas muras a fiotos ◊ su pastori tenit unu cedhonedhu de brobeis e unu fiotedhu de crabas ◊ in binza bi sunt sos furferarzos a fiotos ◊ fiotos de pudhedros in sas tancas sunt iscurrizendhe Ètimu itl. fiotto Tradutziones Frantzesu bande, troupe Ingresu crowd, flock Ispagnolu corro, corrillo, tropa Italianu capannèllo, fròtta, nùgolo Tedescu Schwarm.

gamàda , nf Definitzione unu tanti de animales, medas, bólidu de pigiones, fintzes cambarada de gente Sinònimos e contràrios cedha, fiotu, gama, truma Frases una gamada de porcus, de pillonis Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu troupeau, volée Ingresu herd, flock Ispagnolu rebaño, manada, bandada Italianu branco, stórmo Tedescu Herde, Schwarm.

irgrustiàre , vrb Definitzione istesiare de su grústiu (chedha) una parte de is pegos Sinònimos e contràrios iscamedhare, iscedhai, iscrobare, istagiai, istellare, istropedhare, strumai 1 Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire sortir du troupeau Ingresu to take from the flock Ispagnolu descarriar, retazar Italianu sbrancare Tedescu aus der Herde absondern.

masonàda, masonàta , nf Definitzione unu tanti de animales, una chedha, nau prus che àteru de is pudhas o pigiones (in cobertantza fintzes de gente, de is fígios) Sinònimos e contràrios cedha, fiotu, masonza, masúglia, sciumada, truma / cdh. masunata Frases sa masonada est isparta 2. che li est mortu su maridu e pro prus frazellu li at lassadu una masonada de fizos Ètimu ltn. *ma(n)sionata Tradutziones Frantzesu bande Ingresu flock Ispagnolu manada (anim), turba (pers) Italianu fròtta Tedescu Schwarm, Rudel.

mediàgu , nm: ammeriagu, meliagru, meraju, mereacru, meriacru, meriaghe, meriagru, meriagu, meriaju, meriarzu, meriaxu, miliacru, miriàciu, miriacru, miriagu, moliagru Definitzione s'umbra de mesudie, logu e umbra (mescamente de matas mannas) inue su bestiàmene passat is oras de sole prus forte, in istade / fàghere meriaghe = meriare in s'umbra Sinònimos e contràrios camadroxu, meriadórgiu, umbraghe Frases sos masones sunt acuilados in su meraju ◊ sa domo fit unu meraju finas a sero ◊ a oras de sole forte, in istiu, su bestiàmine istat in su meliagru ◊ custos sunt masones fatendhe meriaghe ◊ saludi e bacas in su meriagu, e trigu meda, ma dinai pagu!(A.Mandis)◊ nonnu naraiat "moliagru" e no "meliagru" Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ombrage Ingresu nook where the flock tooks shelter from the sun Ispagnolu sesteadero Italianu sito ombróso dóve si ripara il grégge dal sóle Tedescu Ort im Schatten, wo die Schafe Mittagsruhe halten.

stalladúra , nf: staxadura Definitzione su istagiare unu pegus, su che dhu istesiare de sa chedha, su separare duas chedhas de bestiàmene innanti betadas a unu (che in is cumones); fintzes cosa chi si ponet in mesu coment'e tramesu Sinònimos e contràrios stallamentu, stallu 1 2. una stalladura de linna separàt is duus bixinaus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sortie du troupeau Ingresu separation from the flock Ispagnolu el descarriar Italianu sbrancaménto Tedescu Absonderung aus der Herde.