Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
impòsta , nf, nm: impostu Definitzione
cosa chi si mandhat a nàrrere, chi si giaet a ischire o chi si narat fintzes coment'e giaendho cossígios, faendho propostas o àteru
Sinònimos e contràrios
apolta,
commissione,
cumandhu,
impérciu,
isceda,
masione,
segurtade
/
avertimentu,
consígiu,
impósitu,
proposta
Frases
at nau ca si cras depit andai ciai mandat s'imposta ◊ cussu l'at dogadu dae su barrancu de li torrare imposta, ca su pitzochedhu teniat resone ◊ totu dimandhant a su postinu ca totu ispetant un'imposta ◊ est ibetanno un'imposta e imposta no dhi ant giau
2.
aiant fatu un'imposta a su presidente pedindhe de pòdere faedhare ◊ dàemi calchi impostu ca no ti cherzo cundennare! ◊ est avesu a iscultare sas impostas
3.
s'impostu chi mi das bene est chi siga, ca tue sola mi ses vera amiga ◊ iscultade s'impostu de su santu!
Ètimu
itl.
imposta
Tradutziones
Frantzesu
ambassade,
information,
conseil,
insinuation
Ingresu
message,
information,
suggestion,
insinuation
Ispagnolu
embajada,
sugerencia,
insinuación
Italianu
imbasciata,
informazióne,
suggeriménto,
insinuazióne
Tedescu
Botschaft,
Information,
Ratschlag,
Unterstellung.
scèda , nf: isceda*,
scera 2 Definitzione
cosa chi si mandhat a nàrrere o chi si benit a ischire de calecuna chistione, de unu cumandhu, arresposta a una dimandha
Sinònimos e contràrios
apolta,
arraspusta,
assunta,
noa,
segurtade,
segurtànsia
Maneras de nàrrere
csn:
mandai, torrai sa s., tènniri s. ca..., de...; mi ndi eis a torrai sa s.! = mi ndhe azis a torrare sos contos!, azis a bídere s'antzua!, de seguru at a andhare male ca sa chistione est comente so nendhe deo!
Frases
est arribbada sa sceda lègia de sa spaciada sua ◊ torraimí sceda de cudha chistioni! ◊ mi at preguntau scedas de mammai ◊ depeus torrai sceda a chini si at mandau ◊ su cantadori campidanesu prus antigu chi s'iscínt scedas seguras est Nàssiu Deplanu ◊ ndhe allegamus e tra duas cidas torrais ca bosi torramus scera ◊ at fatu sa pregunta e aspetat a dhi torrai sceda ◊ est lómpia sa scera trista de sa morti sua
3.
ni cun santus, ni cun tiaus no nci brulleis meda: assinuncas oi etotu ndi eis a torrai sa sceda e si apu a biri a bacedhus, fatus a cancarroni!
Tradutziones
Frantzesu
renseignement,
nouvelle,
annonce,
avis
Ingresu
information,
response,
news
Ispagnolu
información,
noticia,
anuncio
Italianu
informazióne,
notìzia,
respònso,
annùncio
Tedescu
Information,
Nachricht,
Antwort,
Mitteilung.