abbísu 2 , nm: avisu Definitzione
cosa chi si narat po giare a ischire, po avertimentu; paperi cun sa cosa iscrita de giare a ischire po avertimentu
Sinònimos e contràrios
ammonestu,
atisbada,
avelténtzia
Maneras de nàrrere
csn:
zúghere, batire, dare, leare s'avisu a unu = portai o donai s'isceda, fai avisu; betare s'avisu = mandai is avisus (es. comenti fait unu comunu chi dhu mandat in posta)
Frases
un'avisu mi dias inviare de carignos, d'afetu e d'allegria ◊ chen'e fai avisu as torrau àcuas a is arréxinas assicorradas de s'esisténtzia mia (A.Angioni)◊ no dh'as inténdiu s'avisu, de andai totus?
2.
s'isetore nos at betadu s'avisu a pagare s'afoghizu ◊ sa comuna at betadu s'avisu a pagare s'abba ◊ no apu mancu castiau s'avisu de sa riunioni!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
avis,
avertissement
Ingresu
notice
Ispagnolu
aviso
Italianu
avviso
Tedescu
Nachricht,
Warnung.
assúnta , nf Definitzione
su chi si arrennescet a ischire de calecuna cosa o chistione; fintzes cabu, firmesa, seriedade in su fàere coment'e de chie ischit, est seguru de su chi faet / ómine de a. = sàbiu, atinadu
Sinònimos e contràrios
àrviu,
isceda,
noa
Frases
no ndhe apo pótidu leare assunta de sa chistione ◊ ndhe at leadu assunta su síndhigu
2.
cussu no tenet assunta e pagu bi at de si ndhe fidare!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
notion,
nouvelle
Ingresu
news,
notion
Ispagnolu
noción,
noticia
Italianu
nozióne,
notízia
Tedescu
Kenntnis,
Nachricht.
inciónnu , nm: insóniu,
insonu,
issóniu,
issonu Definitzione
agiummai coment'e sonu, cosa chi ischint o chi narant in medas de unu, siat in bonu e siat in malu / sa bidha est a insonu = in bidha est essida sa boghe chi…
Sinònimos e contràrios
díciu
/
alleca,
arviedhu,
nova
/
incionada,
lúmena,
lumenada,
nada,
nemonada,
nomena,
sonedhu
Frases
cun istruendu e insóniu terrore inoghe isparghias! ◊ sa zente pessat chi de totu s'issóniu, de totu su machine de sa vida, arreat petzi su cherinzu vene ◊ abba passada no traet molinu, abba passada no faghet issonos (Cubeddu)◊ si azis issonu nàzinnos cosa!
2.
custus funt dícius e incionnus de su Sulcis
3.
a cussu malu issonu, su babbu lasseit andhare un'úrulu ◊ sunt tantos annos chi no ti apo bidu ne de te piús apo intesu insonu ◊ de candho at intesu cussu insonu, chi sa fura faghet cussu efetu, furat isse puru
4.
no ailti de ladru cuss'insonu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
diction,
nouvelle,
bruit
Ingresu
saying,
news,
reputation
Ispagnolu
dicho,
rumor,
fama
Italianu
détto,
notìzia,
fama
Tedescu
Spruch,
Nachricht,
Gerücht.
nòa , nf: noba,
nova Definitzione
cosa, chistione, nada chi no s'ischiat, chi s'intendhet a primu borta / min. novedha
Sinònimos e contràrios
nobidade
/
moventu,
sceda,
segurtànsia
Maneras de nàrrere
csn:
bonas novas = zenia de seisei bellu chi si cret de bonas uras; malas novas = porchedhu de sant'Antoni, una zenia de seisei chi essit a denote, chi si cret de malas uras; novas de piscadori = àcua meda e pisci pagu!, nudha de nou
Frases
ita novas dhue at in bidha? ◊ fatu o no fatu, sa nova essit e curret dae carrela in carrela ◊ no timas chi ti màcule sas alas po custa nova falsa chi est essida ◊ preguntare novas ti cheria ◊ sas campanas a morte malas noas ant sonadu ◊ a prepósitu de novedhas, inténdhiu dh'ais it'est sutzédiu?
Tradutziones
Frantzesu
nouvelle
Ingresu
news
Ispagnolu
noticia
Italianu
notìzia
Tedescu
Nachricht.
scèda , nf: isceda*,
scera 2 Definitzione
cosa chi si mandhat a nàrrere o chi si benit a ischire de calecuna chistione, de unu cumandhu, arresposta a una dimandha
Sinònimos e contràrios
apolta,
arraspusta,
assunta,
noa,
segurtade,
segurtànsia
Maneras de nàrrere
csn:
mandai, torrai sa s., tènniri s. ca..., de...; mi ndi eis a torrai sa s.! = mi ndhe azis a torrare sos contos!, azis a bídere s'antzua!, de seguru at a andhare male ca sa chistione est comente so nendhe deo!
Frases
est arribbada sa sceda lègia de sa spaciada sua ◊ torraimí sceda de cudha chistioni! ◊ mi at preguntau scedas de mammai ◊ depeus torrai sceda a chini si at mandau ◊ su cantadori campidanesu prus antigu chi s'iscínt scedas seguras est Nàssiu Deplanu ◊ ndhe allegamus e tra duas cidas torrais ca bosi torramus scera ◊ at fatu sa pregunta e aspetat a dhi torrai sceda ◊ est lómpia sa scera trista de sa morti sua
3.
ni cun santus, ni cun tiaus no nci brulleis meda: assinuncas oi etotu ndi eis a torrai sa sceda e si apu a biri a bacedhus, fatus a cancarroni!
Tradutziones
Frantzesu
renseignement,
nouvelle,
annonce,
avis
Ingresu
information,
response,
news
Ispagnolu
información,
noticia,
anuncio
Italianu
informazióne,
notìzia,
respònso,
annùncio
Tedescu
Information,
Nachricht,
Antwort,
Mitteilung.