abbuligiài 1 , vrb: abbulizare, abbulurtzare, abbulunzare, abbulutzare, abbulutziare, abbuluzare, bolizare Definitzione pònnere bulúgiu, avolotu; murigare e imbrutare, bullugiare, nau pruschetotu foedhandho de abba o cosas deasi, fintzes intrare a s'abba, fichire a modhe, ammesturare apare Sinònimos e contràrios abbolojare, abbussiare, agiotulare 1, intruai, istriulare, sciambullai, trubulare, trullare, trumbugliai / abbaunzare, ammisturai Maneras de nàrrere csn: abbulizare faes e basolos = ammisturai totu, fuedhendi, ghetai totu a unu cosas chi no cuncordant apari; abbulizare a ccn. in carchi chistione = betarechelu in mesu de una chistione 2. su logu fit pàschidu e abbulutzadu 3. bi fint cudhos chi a sa chistione bi aiant abbulutziatu sa pulítica ◊ su pitzinnu fit a gherra chin d-una espressione abbulutziata che ruvàgliu ◊ fit chin sos pilos totu abbulutziatos ◊ su ricu no si abbulizat cun sos pòveros (P.Casu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mélanger, bouleverser Ingresu to mix, to upset Ispagnolu mezclar, revolver Italianu mescolare, sconvòlgere Tedescu mischen, durcheinanderwerfen.
ammasturài , vrb: ammesturai, ammesturare, ammisturai, ammostuai, ammosturai, ammustuai, mesturai* Definitzione betare a mesu o pònnere totu a unu cosas diferentes, morigare impare cosas diferentes: si narat fintzes de gente Sinònimos e contràrios acabuciare, ammeschiare, ammesturiciare, apasai, misicare | ctr. chirrare, sceberai Frases candho sos fiados si ammisturant sunt malos a irbojare ◊ cussus bivint ammesturaus apari ◊ poita ti ammesturas cun genti fraitza?! ◊ cussus si bollint a solus, no ammasturant! ◊ is fotografias dhas apu ammustuadas ◊ su fumu si est ammasturendi cun s'àiri ◊ seu contràriu a nci ammesturai is féminas in custas cosas!◊ ant ammustuau nuxi noa e nuxi bècia Tradutziones Frantzesu mixtionner Ingresu to mix Ispagnolu mezclar Italianu misturare, mescolare, frammischiare Tedescu mischen, vermischen.
ammeschiàre, ammesciàre , vrb: ammischiare, ammisciare, ammissiare, meschiare* Definitzione betare totu a unu (fintzes su bestiàmene, madriedu cun bagadiu), pònnere totu impare cosas diferentes, murigare apare Sinònimos e contràrios ammasturai, ammescurai, imbesturai, melciàre, minai 1 | ctr. chirrare, distínghere, sceberai Frases amigos mios, mai ammeschiedas profumu de Musas chin àteros fragos! (P.Giudice Marras)◊ unu chi aiat iscultadu finas a tandho si ammisceit in s'arrejonu ◊ sas cosas malas si ndhe ammísciant in sas cosas vonas ◊ in custas cosas tue no ti bi amméschies! ◊ sezis ammescendhe totu Tradutziones Frantzesu mélanger Ingresu to mix Ispagnolu mezclar Italianu mescolare Tedescu mischen.
impastài, impastàre , vrb Definitzione fàere s'impastu, nau mescamente de sa farra chi si ammesturat cun su frammentu e abba e si aprontat po fàere a pane, o de àteras cosas chi si ammesturant a morigadura cun abba (es. arena, cimentu, crachina, terra) Sinònimos e contràrios cumassai, inturtare 2. cussos sunis bàrbaros impastados a fele Tradutziones Frantzesu pétrir, mélanger Ingresu to knead, to mix Ispagnolu amasar Italianu impastare Tedescu kneten, anrühren.
meschiàre , vrb: ammeschiare, mesciare, mescrare, mesculare, mischiare, misciare, miscrare Definitzione betare totu a unu, pònnere totu impare cosas diferentes, murigare apare, fàere un'ammesturu / èssere a míscia apare = totu a méschiu, betados apare, meschiados de si agatare paris Sinònimos e contràrios ammasturai, imbescurai, imbesturai, melciare, minare 1, misicare | ctr. chirrare, distínghere, seberare Frases si bi mésciat àtera zente cun s'iscuja de los bídere dae afaca ◊ si vos miscrades chin cussas e issas chin vois andhat male! ◊ fiagos e fiaghedhos si mísciant apare e faghent unu fiagu nou 2. ti naro chi prima fimus totu a míscia apare zente e animales! Ètimu itl. mischiare Tradutziones Frantzesu mélanger, mêler Ingresu to mix Ispagnolu mezclar Italianu mescolare, miscelare Tedescu mischen.
pilisàe, pilisàre , vrb: pilissai, pilissare, pilisciare, pilixai, pilusare Definitzione murigare a pilisu, murigare de mala manera, pònnere a tréulu, in avolotu, istare a su crica crica murigandho e betandho apare totu; nau de persona, pònnere pilisu, in pentzamentu, fàere pèrdere sa trancullidade / pilisàresi a unu = pigare a boghes male arrennegaos Sinònimos e contràrios chiriolare, istriulare, moricare, trogomingiai, trumbugliai | ctr. assebiai Frases at preparau sos pilisos pro pilisare su late cracau de fàchere a casu ◊ su mare est totu pilisau dae su bentu ◊ a iscutinare s'olia a mazadorza pilisat sas àrbures a tropu ◊ a s'istribitu sa robba si pilisat e si fachet a unu bubburustu ◊ ite nachi li pilisas a cussu minestrone: est bonu totu su chi bi est! ◊ si pilisat su re assirianu contr'a sos fizos de Gerusalè ◊ su bentu forte at pilisadu sas àrbures e ndhe lis at betadu foza e frutu ◊ sos carabbineris ant pilusadu totue a fine a fine, ponindhe totu a bórtulu 2. fit pilisada dae su nannicadorju de su cabadhu ◊ po su chi mi abarrat de campai no ndi balit sa pena de mi pilisai meda meda! ◊ fia cuntenta fintzas chi no ses ghirau tue a mi pilisare sa conca! ◊ bi at àteras gherras chi pilisant s'esisténtzia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mélanger, bouleverser, troubler Ingresu to mix, to upset Ispagnolu mezclar, remover, revolver Italianu mescolare, sconvòlgere, turbare Tedescu vermengen, durcheinanderbringen, durcheinanderwerfen, verwirren.