acordiolài , vrb Definitzione atrotigare, fàere a codriola Sinònimos e contràrios acaragollai, atrotixai, folfigiare, fortzicare, foscigare, incordigliolai, profizare, trogai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tortiller Ingresu to twist Ispagnolu retorcer Italianu attorcigliare Tedescu wickeln.

aliverràre , vrb rfl Definitzione atrotigare, allacare, nau de su linnàmene friscu Sinònimos e contràrios arrevelai, atrotiai, colembrai Tradutziones Frantzesu se tordre (se dit du bois frais) Ingresu to twist Ispagnolu alabearse Italianu contòrcersi (détto del legname frésco) Tedescu sich verkrümmen.

allorimmedhàre , vrb: allorumedhare Definitzione fàere a lómboru, (nau de filu o cosas deasi), fàere a ballotas (nau de farra); in cobertantza, pinnigare, pigare a s'isfacia, a trassa, ma fintzes istare a s'atrollada cun ccn. Sinònimos e contràrios aggromare, aggromerare, aggromeredhare, allomborae, arrombulonai, arromulare, tròbere / acoconare Frases fintzas a s'incràs manzanu su cane si allorimmedhat in d-un'oredhu aisetandhe sa mere 2. chirca de no ti che l'allorimmedhare, a cussu, ca no ti lu catzas prus! ◊ Pedru ch'est allorimmedhadu cun Tatanu ◊ su batu si est allorumedhadu in cue Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pelotonner, tortiller, enrouler Ingresu to wrinkle, to twist Ispagnolu ovillar, retorcer Italianu aggomitolare, attorcigliare Tedescu aufwickeln.

cannujàre , vrb: carnugare, crannugare, cranucare Definitzione tròchere e segare comente si segat e si aperit a isperradura una canna atrotigandhodha; si narat fintzes de persona, comente si trochet po cropu, dolore Frases furriamus a s'imbesse sas ideas cranucàndhelas e mascheràndhelas de fiacas ◊ petzi s'imberta de su tempus, chene piedu, est reséssia a lu cranucare ◊ su bentu crannugat su trigu candho est ifustu meda 2. a su colpu mi so carnugadu e so rutu a terra (G.Chessa) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tordre Ingresu to bend, to twist Ispagnolu doblar, romper Italianu piegare, tòrcere, spezzare Tedescu biegen.

colembrài , vrb: acolembrare, collembrari, colombrai Definitzione nau mescamente de su linnàmene segau a tàulas, essire trotu, allacau, atrotigau, colembru; fintzes pònnere o mantènnere una cosa betada a una parte, coment'e orruendho Sinònimos e contràrios abbajonare, abbrovinare, acocovedhae, agionedhare, atrotiai, atzumborai, corcobare, imbartzonare, inconcobare, ingiolvinare / aliverrare Frases is portas si colombrant ◊ custa fentana est totu colembrara: linnàmini mau! 2. dh'iscudit dus pinnigosus, dhi betat una manu a is gangas e nce dhu colombrat palas a su muru! Tradutziones Frantzesu gondoler, fléchir Ingresu to bend, to twist Ispagnolu torcerse Italianu incurvarsi, contòrcersi (détto del legname) Tedescu sich beugen, sich krümmen.

dòrchere , vrb: tòrchere* Definitzione fàere trotu, incrubare a una parte; cumbínchere o fàere cambiare idea a unu Sinònimos e contràrios ancrucare, atrotiai, intonchinare | ctr. indritare Frases mi dolet su pódhighe comente mi l'apo dórchidu 2. a isse pagu lu dorches, mancari l'impromitas totu s'oro de su mundhu! Tradutziones Frantzesu courber, plier Ingresu to fold, to twist Ispagnolu doblar, retorcer Italianu piegare, stòrcere Tedescu biegen.

folfigiàre , vrb: forfigare, forfijare, fosfixare, frofijare Definitzione furriare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune o cosas deasi, de no èssere prus a línia dereta Sinònimos e contràrios acordiolai, atrogai, atrotixai, fortzicare, foscigare, incordigliolai, profizare, trozicare | ctr. isprofizare Frases su carru como est totu folfigiadu, irbandhonadu coment'est dae tempus meda ◊ frofijadu, cun fulchidha bisestra at immannadu ◊ tale ammentu mi frofijat su coro ◊ si est tota frofijada e li falaiat sa salia dae buca puru! ◊ sas fozas, su bentu las degògliat, las atapat apare, las forfígiat ◊ si ponzeit una vestàglia de fémina e comintzeit a si fosfixare chin su dossu pro fàghere a ríere Ètimu ltn. forficare Tradutziones Frantzesu tordre Ingresu to twist Ispagnolu torcer, retorcer Italianu tòrcere, contòrcere Tedescu winden, auswinden.

profizàre , vrb Definitzione atrotigare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune o cosas deasi, de no èssere prus a línias deretas, deasi comente si faet filandho lana o àteru Sinònimos e contràrios acordiolai, arretroci, atrotixai, folfigiare, forrighitare, furrighedhare, fortzicare, tontirgiai, trofigare, trochigiare, trofizare | ctr. isprofizare Frases duos cabos de filu si los profizant a diferente betu s'imbóligant apare ◊ li at profizadu su bratzu chi azummai si ndhe píssiat de su dolore ◊ segundhu sa linna chi est si profizat, totu, fintzas si est tènnera 2. su professore si frimmaiat in donzi bancu e abbaidaiat su cómpitu: daghi bi aiat carchi isbàgliu de pagu contu profizaiat su murru Tradutziones Frantzesu tortiller, tordre Ingresu to twist Ispagnolu retorcer Italianu ritòrcere, contòrcere Tedescu drehen, verdrehen, auswringen, zusammendrehen.

redòrchere , vrb: arretròchere, redròchere, retòrchere, retòrciri, retròciri Definitzione atrotigare sa lana o cosas deasi faendho su filu, atrotigare a tantas bortas; arare sa terra de semenare a duas, tres bortas Sinònimos e contràrios atrotixai, profizare | ctr. isprofizare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu retordre Ingresu to twist Ispagnolu retorcer Italianu ritòrcere Tedescu zwirnen.

tortigiài , vrb: atrotoxai, totorgiai, tratoxai, trotigiai, trotixai, trotoigare, trotosare, trotoxai Definitzione atrotigare, furriare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune, filos o cosas deasi, de no èssere prus a línia dereta, comente si faet filandho lana o àteru; fintzes mòvere a iscutuladura, fàere trebballare meda; furriare, tròchere a una parte / trotoxai un'istràciu isciustu = múrghere un'istratzu Sinònimos e contràrios acaragollai, acordiolai, atrocillai, folfigiare, forrighitare, profizare, tontirgiai / ischirchinare / frànghere, partare, tòlchere | ctr. isprofizare, istrotoigare Maneras de nàrrere csn: trotoxai sa coa = fàghere sa coa coment'e a lórigas; trotoxai sa matza a unu = segai sa matza, dare ifadu meda; trotoxaisí de su dolori = ischirchinàresi de su dolore; trotoxaisí coment'e un'anguidha, coment'e unu coloru; persona trotoxara = furba, chi l'ischit longa Frases s'argiau si totòrgiat istrumpau in terra ◊ est totorgendusí a caragolu ◊ no mi trotoxist su bràciu ca m'iscrescit! 2. depias ari portau su sugru tortigiau che a su pei miu po biri ci ti fust framulau in domu! 3. trotoxissí a custa parti! Tradutziones Frantzesu tortiller, tordre Ingresu to twist Ispagnolu retorcer Italianu contòrcere, ritòrcere, attorcigliare Tedescu auswringen, drehen.

trochigiàre , vrb: atrochillai, trochillai, troghillai, trochizare, troghizare Definitzione imbodhigare a istrintu a inghíriu, a lómboru, coment'e a acapiadura; su si mòvere coment'e a atrotigadura, a iscutuladas; atrotigare, furriare sa cosa o sa chistione Sinònimos e contràrios atrogai, trabojare, trebedhai, trogai, tronnire / folfigiare, fortzicare, profizare / ischirchinare, iscoitai | ctr. stroghillai Frases iap'èssi bófiu trochillai su trinciau cun is didus ◊ dhoi fiat unu coloru troghillau cun d-una píbera ◊ unu caboru si fiat troghillau a sa funi de sa cracida ◊ lompint a unu logu totu tupas de linna manna cun arrampus de orrú chi si troghillant in is cambas de su cuadhu ◊ fiat trochillendisí su concajoni ◊ portant s'arrosàriu trochillau in su brutzu 2. a cussa meurra dhi trochígio sa mola de su tzugu! ◊ ma chie ti cheret, a tie, archili trochizau?! ◊ sa trama est totu trochizada ◊ portat is cambas trochilladas: custu fillu est totu trochillau 3. si est sentia de scendiai e fiat trochillendisí ◊ si trochillat coment'e un'anguidha 4. no mi troghizes sas allegas! Tradutziones Frantzesu envelopper Ingresu to wrap up, to twist Ispagnolu marañar Italianu avviluppare, attorcigliare Tedescu Knoten.

trofigàre , vrb: trofigiare, trofijare, trofizare Definitzione atrotigare, furriare in su sensu de sa longària (comente si faet filandho sa lana o àteru de filu); nau de ccn., fintzes su si mòvere a furriadura de una parte a s'àtera po dolore Sinònimos e contràrios acordiolai, atrogai, atrotixai, folfigiare, forrighitare, fortzicare, foscigare, incordigliolai, profizare / ischirchinare | ctr. isprofizare, istotorgiai Frases sas naes de s'àrbure las at trofigadas su bentu ◊ a su pitzinnu li at trofijadu s'orija ◊ si la tenzo, cuss'annaemele, li trofizo su trugu! ◊ si dispedeit dèndheli sos últimos avertimentos e unu pítighe trofijadu in su cavanedhu 2. li at bénnidu unu dolore chi si trofijaiat che telpe e finas si est ammustélchidu tilciulendhe suore! ◊ si trofigaiat che un'ambidha ◊ a sas criaturas in creschimentu su fàmene lis fit trofizandhe sa bentrutza ◊ cudhos, trofizados che colora, apar'apare si mossent continu Ètimu ltn. + srd. forficare + tròchere Tradutziones Frantzesu tortiller, tordre Ingresu to twist Ispagnolu retorcer Italianu contòrcere Tedescu auswinden.

«« Torra a chircare