cantariàrzu , agt Definitzione
chi est ifadosu ca istat sèmpere naendho, a mémula
Sinònimos e contràrios
cantarzosu,
pibincosu,
pibincu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pédant
Ingresu
pedantic
Ispagnolu
aburrido,
pesado
Italianu
pedante
Tedescu
pedantisch.
credhécu , agt Definitzione
nau de unu, chi si apicigat, chi istat aifatu de s'àteru giaendho ifadu
Sinònimos e contràrios
alliadu,
genosu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
cancanier
Ingresu
tattler
Ispagnolu
pesado,
lata
Italianu
ciancióso
Tedescu
geschwätzig.
gràe , agt: grai,
grave Definitzione
nau de cosa, chi pesat meda, o fintzes chi costat meda coment'e trebballu, patimentu o àteru; si podet nàrrere fintzes de cumportamentu / min. graitu = unu pagu grae, graixedhu (= unu pagu grae, grae meda)
Sinònimos e contràrios
greu,
pesante,
pesosu,
pesudu,
troposu
/
infadosu
/
séliu
| ctr.
lébiu
Maneras de nàrrere
csn:
èssiri grai de origas (nadu de unu) = chi est de mal'intesa, chi no iscurtat, o fintzas chi est surdu; sonnu grai = meda, de no s'ischidare pro intèndhere cosa; èssiri a grai = càrrigu, barriadu; parai sa tella a grai = male, chi no bi isparat candho s'animale si ndhe leat su papu
Frases
e chini dha movit sa carrada prena? est grai, balla! ◊ no ti at a èssere grai a cumprèndhere poite semus riunitos ◊ tue ses una pessone grave che tronu ◊ sa maladia l'at leadu a grae
2.
custa betzesa est semper piús grae e mi pesat meda
3.
gei ses grai, de origas: una barrina bella!…◊ no dhu bis ca seu a grai, ca portu sa genna a codhu?!
Ètimu
ltn.
gravis, -e
Tradutziones
Frantzesu
lourd
Ingresu
heavy
Ispagnolu
pesado
Italianu
pesante,
gravóso
Tedescu
schwer,
beschwerlich,
langweilig.
ifadósu , agt: infadosu,
irfadosu,
isfadosu Definitzione
chi giaet o chi dhue at ifadu, chi est unu segamentu, chi annischitzat
Sinònimos e contràrios
addeleadu,
agghegiosu,
apigonau,
atzegatzioneri,
genosu,
imbeléschidu,
infinitziosu,
ispaborzosu,
isvilidu,
malostiosu,
pibigosu,
pibincosu,
sciringosu,
sportinitzu,
tzacarredhu
/
cdh. ribélviu
| ctr.
discanciosu,
ispelegosu
Frases
cussos sunt una letranca irfadosa e chin issos no si podet tucare a ube si cheret ◊ no bi at babbautzu prus ifadosu de sa musca ◊ bi at triballos chi no sunt peleosos ma ifadosos
Ètimu
spn.
enfadoso
Tradutziones
Frantzesu
ennuyeux,
impertinent
Ingresu
annoying,
cheeky
Ispagnolu
pesado
Italianu
fastidióso,
tedióso,
impertinènte,
seccante
Tedescu
lästig,
frech,
unangenehm.
imbeléschidu , pps, agt: immeréschidu Definitzione
de imbelèschere; nau de unu, chi giaet ifadu meda, botosu, malu a peleare
Sinònimos e contràrios
addeleadu,
apigonau,
ifadosu,
imbelédhidu,
nischitzosu,
pibincosu
2.
as tanta imbeléschida mania de fàghere su chi no ischis! ◊ finindhela, imbeléschidu! ◊ pisedhu imbeléschidu: no istat mai frimmu! ◊ no pensao a símiles rigores de males imbeléschidos gasie, bàtimu túsciu e tales marigores (P.Casu)◊ si li giompo la boco: est imbeléschida! ◊ zòvanu immeréschidu, apenas cojuadu l'at lassadu sa muzere
Terminologia iscientìfica
ntl
Tradutziones
Frantzesu
lassant,
insupportable
Ingresu
boring,
insufferable
Ispagnolu
fastidioso,
pesado
Italianu
noióso,
insopportàbile
Tedescu
langweilig,
unerträglich.
ingrajài , vrb Definitzione
essire grae, pesosu, pèrdere s'abbilesa de si mòvere po immarritzone, maladia, becesa (e fintzes improssimare)
Sinònimos e contràrios
ingraie,
ingraonzare
/
ingrabidare
Frases
certas curas ingrajant su mali ◊ sa malaria est ingrajendi
2.
passaus pagus mesis de su primu fillu est torra ingrajara
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'alourdir
Ingresu
to become heavy
Ispagnolu
volverse pesado,
torpe
Italianu
diventare pesante
Tedescu
schwerer werden.
nischitzósu , agt, nm Definitzione
chi o chie giaet ifadu, faet pèrdere sa passiéntzia, faet arrennegare
Sinònimos e contràrios
addeleadu,
apigonau,
genosu,
ifadosu,
imbeléschidu,
pibincosu,
sciringosu,
tzacarredhu
Frases
su cucu cantat a boxi istérria in nischitzosa pibia
Ètimu
itl.
schizzinoso
Tradutziones
Frantzesu
ennuyeux
Ingresu
boring
Ispagnolu
aburrido,
pesado,
molesto
Italianu
noióso
Tedescu
langweilig,
lästig.
peleósu , agt Definitzione
chi dhue bolet pelea, chi giaet pelea, múngia
Sinònimos e contràrios
arrebbentosu,
fadigosu 1,
inzotosu,
matanosu,
pistosu,
trabagiosu,
trumentosu
| ctr.
discanciosu,
lébiu
Frases
ah, peleosu andhare… e càriat subra palas su bàrriu pesosu! ◊ a tzapare in binza est peleosu, balla!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fatigant
Ingresu
hard
Ispagnolu
pesado,
agobiante
Italianu
faticóso
Tedescu
mühsam,
anstrengend.
pesàdu , pps, agt: pesau Definitzione
de pesare (cun totu is significaos chi tenet)/ a sa pesada = istendhe ritzu, prantau, istantàrgiu; unu pesau, una pesada = logu in artu
Sinònimos e contràrios
ficadu,
ritzu
| ctr.
corcadu
Frases
unu apustis s’àturu si ndi seus pesaus po si acostai ◊ ndhe apo pesadu sos pitzinnos ca depent andhare a iscola ◊ cun custu fritu su pane no bi at pesadu
2.
zughiat sos pilos pesados pariat un'ultzu ◊ seu abarrada pesada abetendi a tui ◊ comente istat mamma tua: pesada est o in letu? ◊ cussa in bidha dhui parit nàscia e pesada ◊ su chi semus ponindhe pro fàghere sos durches est totu cosa pesada ◊ ch'est mesanote e bois ancora pesados! ◊ is bandidus, biendu su mortu pesau, nc'iscàvuant totu e iscapant a curri
Tradutziones
Frantzesu
debout,
bien levé,
élevé,
pesé
Ingresu
weighed,
raised,
reared,
leavened
Ispagnolu
levantado,
alzado,
fermentado,
leudado,
criado,
educado,
pesado
Italianu
alzato,
lievitato,
allevato,
pesato
Tedescu
aufgestanden,
aufgegangen,
aufgezogen.
pesósu , agt Definitzione
nau de cosa, chi pesat meda, o fintzes chi costat meda coment'e trebballu, patimentu o àteru, o fintzes chi ofendhet
Sinònimos e contràrios
grae,
greu,
pesante,
pesudu
| ctr.
lébiu
Frases
camino cun passu pesosu ◊ est pesosu che piumbu soltu ◊ sissi, gei dh'apu biu cun d-una gruxi pesosa!
2.
si m'iscapas peràulas pesosas ti refàcio e ti naro àteras cosas!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lourd
Ingresu
heavy
Ispagnolu
pesado
Italianu
pesante,
grave
Tedescu
schwer.
picigóngiu , agt: apicigóngiu Definitzione
chi apicigat, totu; nau de ccn., chi istat a tropu aifatu de s'àteru, chi si apicigat a foedhare e no dh'acabbat prus
Sinònimos e contràrios
apitzigaditu,
apodhosu,
atacaditu,
impodhau,
impodhosu,
picigosu
/
apítzigu,
genosu,
ifadosu
2.
est unu picigóngiu, cussu cristianu!…
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gluant,
collant,
importun
Ingresu
sticky,
irritating
Ispagnolu
pegajoso,
pesado,
molesto
Italianu
appiccicóso,
molèsto
Tedescu
klebrig,
aufdringlich,
lästig.
rechintósu , agt Definitzione
chi costumat a giare rechinta, matana, e, nau de gente, chi sighit a pedire fintzes su chi o candho o comente no depet, giaendho istrobbu
Sinònimos e contràrios
frapudu
/
apigonau,
genosu,
ifadosu
2.
su mesi de martzu est rechintosu
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
impertinent
Ingresu
pestering
Ispagnolu
pesado
Italianu
petulante
Tedescu
aufdringlich,
lästig.
tropósu , agt Definitzione
chi est tropu grae, pesat tropu, nau fintzes de dolore, afrigimentu, de fortza a tropu
Sinònimos e contràrios
grae,
pesosu,
pesudu
/
càdriu,
fruscu 1
| ctr.
lébiu
2.
custa pena est troposa ◊ sos abbusos chi at fatu sunt troposos ◊ s'abba potet èssere neta o bruta, firma o currente, selena o troposa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lourd,
pesant,
dur
Ingresu
heavy
Ispagnolu
pesado,
gravoso
Italianu
pesante,
grève,
gravóso
Tedescu
schwer,
schmerzlich.