cantariàrzu , agt Definizione
chi est ifadosu ca istat sèmpere naendho, a mémula
Sinonimi e contrari
cantarzosu,
pibincosu,
pibincu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pédant
Inglese
pedantic
Spagnolo
aburrido,
pesado
Italiano
pedante
Tedesco
pedantisch.
credhécu , agt Definizione
nau de unu, chi si apicigat, chi istat aifatu de s'àteru giaendho ifadu
Sinonimi e contrari
alliadu,
genosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cancanier
Inglese
tattler
Spagnolo
pesado,
lata
Italiano
ciancióso
Tedesco
geschwätzig.
gràe , agt: grai,
grave Definizione
nau de cosa, chi pesat meda, o fintzes chi costat meda coment'e trebballu, patimentu o àteru; si podet nàrrere fintzes de cumportamentu / min. graitu = unu pagu grae, graixedhu (= unu pagu grae, grae meda)
Sinonimi e contrari
greu,
pesante,
pesosu,
pesudu,
troposu
/
infadosu
/
séliu
| ctr.
lébiu
Modi di dire
csn:
èssiri grai de origas (nadu de unu) = chi est de mal'intesa, chi no iscurtat, o fintzas chi est surdu; sonnu grai = meda, de no s'ischidare pro intèndhere cosa; èssiri a grai = càrrigu, barriadu; parai sa tella a grai = male, chi no bi isparat candho s'animale si ndhe leat su papu
Frasi
e chini dha movit sa carrada prena? est grai, balla! ◊ no ti at a èssere grai a cumprèndhere poite semus riunitos ◊ tue ses una pessone grave che tronu ◊ sa maladia l'at leadu a grae
2.
custa betzesa est semper piús grae e mi pesat meda
3.
gei ses grai, de origas: una barrina bella!…◊ no dhu bis ca seu a grai, ca portu sa genna a codhu?!
Etimo
ltn.
gravis, -e
Traduzioni
Francese
lourd
Inglese
heavy
Spagnolo
pesado
Italiano
pesante,
gravóso
Tedesco
schwer,
beschwerlich,
langweilig.
ifadósu , agt: infadosu,
irfadosu,
isfadosu Definizione
chi giaet o chi dhue at ifadu, chi est unu segamentu, chi annischitzat
Sinonimi e contrari
addeleadu,
agghegiosu,
apigonau,
atzegatzioneri,
genosu,
imbeléschidu,
infinitziosu,
ispaborzosu,
isvilidu,
malostiosu,
pibigosu,
pibincosu,
sciringosu,
sportinitzu,
tzacarredhu
/
cdh. ribélviu
| ctr.
discanciosu,
ispelegosu
Frasi
cussos sunt una letranca irfadosa e chin issos no si podet tucare a ube si cheret ◊ no bi at babbautzu prus ifadosu de sa musca ◊ bi at triballos chi no sunt peleosos ma ifadosos
Etimo
spn.
enfadoso
Traduzioni
Francese
ennuyeux,
impertinent
Inglese
annoying,
cheeky
Spagnolo
pesado
Italiano
fastidióso,
tedióso,
impertinènte,
seccante
Tedesco
lästig,
frech,
unangenehm.
imbeléschidu , pps, agt: immeréschidu Definizione
de imbelèschere; nau de unu, chi giaet ifadu meda, botosu, malu a peleare
Sinonimi e contrari
addeleadu,
apigonau,
ifadosu,
imbelédhidu,
nischitzosu,
pibincosu
2.
as tanta imbeléschida mania de fàghere su chi no ischis! ◊ finindhela, imbeléschidu! ◊ pisedhu imbeléschidu: no istat mai frimmu! ◊ no pensao a símiles rigores de males imbeléschidos gasie, bàtimu túsciu e tales marigores (P.Casu)◊ si li giompo la boco: est imbeléschida! ◊ zòvanu immeréschidu, apenas cojuadu l'at lassadu sa muzere
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
lassant,
insupportable
Inglese
boring,
insufferable
Spagnolo
fastidioso,
pesado
Italiano
noióso,
insopportàbile
Tedesco
langweilig,
unerträglich.
ingrajài , vrb Definizione
essire grae, pesosu, pèrdere s'abbilesa de si mòvere po immarritzone, maladia, becesa (e fintzes improssimare)
Sinonimi e contrari
ingraie,
ingraonzare
/
ingrabidare
Frasi
certas curas ingrajant su mali ◊ sa malaria est ingrajendi
2.
passaus pagus mesis de su primu fillu est torra ingrajara
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'alourdir
Inglese
to become heavy
Spagnolo
volverse pesado,
torpe
Italiano
diventare pesante
Tedesco
schwerer werden.
nischitzósu , agt, nm Definizione
chi o chie giaet ifadu, faet pèrdere sa passiéntzia, faet arrennegare
Sinonimi e contrari
addeleadu,
apigonau,
genosu,
ifadosu,
imbeléschidu,
pibincosu,
sciringosu,
tzacarredhu
Frasi
su cucu cantat a boxi istérria in nischitzosa pibia
Etimo
itl.
schizzinoso
Traduzioni
Francese
ennuyeux
Inglese
boring
Spagnolo
aburrido,
pesado,
molesto
Italiano
noióso
Tedesco
langweilig,
lästig.
peleósu , agt Definizione
chi dhue bolet pelea, chi giaet pelea, múngia
Sinonimi e contrari
arrebbentosu,
fadigosu 1,
inzotosu,
matanosu,
pistosu,
trabagiosu,
trumentosu
| ctr.
discanciosu,
lébiu
Frasi
ah, peleosu andhare… e càriat subra palas su bàrriu pesosu! ◊ a tzapare in binza est peleosu, balla!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fatigant
Inglese
hard
Spagnolo
pesado,
agobiante
Italiano
faticóso
Tedesco
mühsam,
anstrengend.
pesàdu , pps, agt: pesau Definizione
de pesare (cun totu is significaos chi tenet)/ a sa pesada = istendhe ritzu, prantau, istantàrgiu; unu pesau, una pesada = logu in artu
Sinonimi e contrari
ficadu,
ritzu
| ctr.
corcadu
Frasi
unu apustis s’àturu si ndi seus pesaus po si acostai ◊ ndhe apo pesadu sos pitzinnos ca depent andhare a iscola ◊ cun custu fritu su pane no bi at pesadu
2.
zughiat sos pilos pesados pariat un'ultzu ◊ seu abarrada pesada abetendi a tui ◊ comente istat mamma tua: pesada est o in letu? ◊ cussa in bidha dhui parit nàscia e pesada ◊ su chi semus ponindhe pro fàghere sos durches est totu cosa pesada ◊ ch'est mesanote e bois ancora pesados! ◊ is bandidus, biendu su mortu pesau, nc'iscàvuant totu e iscapant a curri
Traduzioni
Francese
debout,
bien levé,
élevé,
pesé
Inglese
weighed,
raised,
reared,
leavened
Spagnolo
levantado,
alzado,
fermentado,
leudado,
criado,
educado,
pesado
Italiano
alzato,
lievitato,
allevato,
pesato
Tedesco
aufgestanden,
aufgegangen,
aufgezogen.
pesósu , agt Definizione
nau de cosa, chi pesat meda, o fintzes chi costat meda coment'e trebballu, patimentu o àteru, o fintzes chi ofendhet
Sinonimi e contrari
grae,
greu,
pesante,
pesudu
| ctr.
lébiu
Frasi
camino cun passu pesosu ◊ est pesosu che piumbu soltu ◊ sissi, gei dh'apu biu cun d-una gruxi pesosa!
2.
si m'iscapas peràulas pesosas ti refàcio e ti naro àteras cosas!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lourd
Inglese
heavy
Spagnolo
pesado
Italiano
pesante,
grave
Tedesco
schwer.
picigóngiu , agt: apicigóngiu Definizione
chi apicigat, totu; nau de ccn., chi istat a tropu aifatu de s'àteru, chi si apicigat a foedhare e no dh'acabbat prus
Sinonimi e contrari
apitzigaditu,
apodhosu,
atacaditu,
impodhau,
impodhosu,
picigosu
/
apítzigu,
genosu,
ifadosu
2.
est unu picigóngiu, cussu cristianu!…
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gluant,
collant,
importun
Inglese
sticky,
irritating
Spagnolo
pegajoso,
pesado,
molesto
Italiano
appiccicóso,
molèsto
Tedesco
klebrig,
aufdringlich,
lästig.
rechintósu , agt Definizione
chi costumat a giare rechinta, matana, e, nau de gente, chi sighit a pedire fintzes su chi o candho o comente no depet, giaendho istrobbu
Sinonimi e contrari
frapudu
/
apigonau,
genosu,
ifadosu
2.
su mesi de martzu est rechintosu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
impertinent
Inglese
pestering
Spagnolo
pesado
Italiano
petulante
Tedesco
aufdringlich,
lästig.
tropósu , agt Definizione
chi est tropu grae, pesat tropu, nau fintzes de dolore, afrigimentu, de fortza a tropu
Sinonimi e contrari
grae,
pesosu,
pesudu
/
càdriu,
fruscu 1
| ctr.
lébiu
2.
custa pena est troposa ◊ sos abbusos chi at fatu sunt troposos ◊ s'abba potet èssere neta o bruta, firma o currente, selena o troposa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lourd,
pesant,
dur
Inglese
heavy
Spagnolo
pesado,
gravoso
Italiano
pesante,
grève,
gravóso
Tedesco
schwer,
schmerzlich.